Het team van het Rijksmuseum kent een mooie traditie. Elk jaar nodigen ze een kunstenaar uit om werk te maken en/of te exposeren in de tuinen rondom het Rijkmuseum in Amsterdam. Voor de tiende editie is de Britse kunstenaar Richard Long gevraagd om zijn sculpturen in deze gratis buitententoonstelling te laten zien. Long was enthousiast en maakte zes nieuwe werken op locatie. Je hebt nog tot en met 29 oktober om Richard Long’s werk in Amsterdam te ontdekken.
Richard Long
Tijdens de tiende editie van kunst in de tuinen van het Rijkmuseum staat het werk van de Britse kunstenaar Richard Long (Bristol, 1945) volop in de schijnwerper. Long werkt met verschillende materialen en het liefst met natuurlijke materialen zoals stenen, gras en hout. Hij wordt vaak ingedeeld in de categorie ‘land-art kunstenaars’. Van dit etiket moet hij niets hebben. “Land art kunstenaars zijn mensen die met grote machines door het landschap razen”, aldus Long. ”Ik werk subtieler en gebruik bij voorkeur mijn handen”. Om deze reden noem ik hem liever een natuurkunstenaar. In de tuinen van het museum liggen nu zes werken van hem, in het museum vind je er nog een twee. Van deze acht sculpturen zijn er zes nieuw en twee opnieuw opgebouwd.
De wereld is Long’s atelier
Long maakt sculpturen die vergankelijk zijn: voetsporen, cirkels en lijnen van verzamelde stenen. Je kunt rustig zeggen dat de wereld zijn atelier is. Het instrument voor zijn creaties zijn de wandelingen die hij maakt. Tijdens deze wandelingen is een groot deel van zijn werk ontstaan. Hij maakt discrete ingrepen in de natuur. Voor het Rijksmuseum maakte hij enkele steen- en grassculpturen.
Gras en keien
Ik begin mijn wandeling bij het populaire waterpaviljoen Hide & Seek (2013) van Jeppe Hein. In het gras ontdek ik Life Line van Long. Van boven af gezien lijkt de vorm op de zaagmond van een zaagvis. Met een handgrasmaaier heeft Long en langwerpig figuur met aan beide zijden negentien kartels uit het gazon gespaard. Naarmate de dagen verstrijken, groeit Life Line verder.
Slang in de museumvijver
In de vijver, iets verderop in de tuin ontdek kronkelt zijn Snake in the water (2023). Door het lichtspel tussen het water en de zon lijkt de slang langzaam over de bodem te sluipen. Als je een rondje om de vijver maakt, ontdek je steeds andere vormen. De rimpeling van het water geeft een extra dimensie aan de slang. Pak een stoel en neem de tijd om de slang van dichtbij te bekijken.
Een zee vol dromen
Aan de voorzijde van het museum (Stadhouderskade) liggen in het gras twee werken: Sea of Dreams (2023) en Time After time (2023). Time after time is een grote groene X van gras, die strak uit het omliggende gazon is gemaaid. Het is een vorm die je keer-op-keer in het gras (landschap) terug kunt laten komen. Persoonlijk vind ik het niet echt spannend. Dit in tegenstelling tot Sea of Dreams. Vanaf de trappen gezien, lijkt Sea of Dreams op een ‘groene waterpoel’, een zee (vijver) vol dromen. Dit nodigt uit om op de trappen in de zon te gaan zitten en je gedachten de vrije loop te laten gaan.
Stenen uit de Maas
Als ik verder loop, ontdek ik tussen de buxusstruiken een cirkel met rivierstenen (2023). Alle stenen heeft Long gevonden in de Maas-delta. Als deze stenen konden praten, zouden ze ons vertellen over hun reis van Noord-Frankrijk, door België en ons land naar de monding van de rivier in de Noordzee.
Rivier van rode stenen
In de hal voor de Eregalerij ligt een rivier van rode stenen uit India, River of Stones (2018-2023). Deze rivier is een variatie op Long’s eerste versie die hij in 2018 in Jaipur heeft gelegd. Kijk eens hoe mooi de rivier hier meandert over het vloermozaïek van Cuypers.
Een Instagram-moment
In de centrale entreehal (het atrium) van het museum ligt een cirkel van stenen, black white blue purple circle (2023). Het is een populaire foto-shoot locatie geworden. Door de cirkel loopt een wit pad. Het is geen yin-yang want er liggen ook blauw-zwarte stenen in het paarse vlak.
Als je de trap op loopt, krijg je een beter zicht op deze cirkel en dat geldt voor meer werken van Long. Als je even afstand neemt zie je meer.
Richard Long in de Rijksmuseumtuinen is nog tot en met 29 oktober 2023 te zien.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de foto’s met dank aan en met toestemming van het Rijksmuseum en Richard Long.
Lees ook: eerder te zien in de Rijkstuinen
Zoals gezegd was Richard Long de tiende in de serie gratis toegankelijke openluchttentoonstellingen van het Rijksmuseum. Eerder waren tentoonstellingen te zien met beelden van Henry Moore (2013), Alexander Calder (2014), Joan Miró (2015), Giuseppe Penone (2016), / Jean Dubuffet (2017), Eduardo Chillida (2018), Louise Bourgeois (2019), Ellsworth Kelly (2021) en Barbara Hepworth (2022).
Ook te zien in Amsterdam
ARTZUID, gratis beeldenroute in Amsterdam Zuid nog tot en met 24 september!!
Lees hier mijn ervaringen met ARTZUID 2023.