Deel twee van tweeluik gratis beelden kijken in Amsterdam
MIRO in tuinen Rijks
In deel twee van het tweeluik gratis beelden bekijken in Amsterdam neem ik je mee naar de tuinen van het Rijksmuseum. De Spaanse kunstenaar Joan Miró heeft deze zomer de koelte op gezocht in de tuinen van het Rijksmuseum in Amsterdam. Deze creatieve geest uit Barcelona begon als schilder en net als Matisse begon hij op latere leeftijd ook beelden te maken. Ondanks dat hij pas na zijn veertigste driedimensionaal ging werken, laat hij ons ruim 400 beelden na. 21 Daarvan zijn tot 11 oktober 2015 te zien in de tuinen van het Rijksmuseum in Amsterdam. Op 2 na kun je de Miró’s gratis zien omdat de tuinen dagelijks tussen 9 en 18.00 uur vrij toegankelijk zijn. De meeste beelden zijn voor het eerst in ons land te zien. Ben je er klaar voor om een bijzonder stukje Amsterdam te ontdekken?
Warm kunstenaarsnest
Joan Miró (1893– 1983) is in het Spaanse kuststad Barcelona geboren in een warm kunstenaarsnest. Zijn vader was er goudsmid en zijn oma een beroemde meubelmaakster. De schilderijen van Miró stralen vaak een dromerige sfeer uit door het gebruik van zonnen, sterren, dieren, mollige vrouwen en magische figuren. Miró laat zijn kijker graag in het ongewis. Hij vindt het leuk om thema’s vaag te houden. Je mag kijken en raden wat je ziet. En is wat jij ziet, wel wat er is? Naast deze kijkuitdaging spreekt mij ook het sprankelende kleurgebruik in zijn werk aan.
Pas na zijn veertigste levensjaar begint Miró met beeldhouwen, hij maakt meer dan 400 sculpturen De beeldenverzameling in de tuinen van het Rijks is samengesteld door gastconservator Alfred Pacquement, oud directeur van het Parijse museum Centre Pompidou. Hij heeft beelden van Miró geselecteerd uit de periode 1966-1982.
Kijk eens door een andere (wc-)bril
Miró kreeg na zijn 40ste de drang om zich ook op het driedimensionale vlak verder te ontwikkelen. In grote lijnen creëert hij twee soorten sculpturen: assemblages van voorwerpen uit de natuur en bronzen. Voorbeelden van beide type beelden zijn hie te zien.
Het begon allemaal met beelden maken van gevonden voorwerpen. Recycle-kunst zouden wij dat nu noemen. Met natuurlijke materialen als keien en boomstronken ging hij aan de slag. Ook (vergeten) voorwerpen uit het dagelijks leven zoals hooivorken, kranen en zelfs wc-brillen daagden hem uit.
Naast deze samengestelde beelden werkte Miró ook graag met brons. Met dit materiaal ontwierp hij grote, volumineuze gestalten met ronde vormen. Personages die lijken op zijn mystieke geschilderde figuren. Wat ik dan wel weer bijzonder vind is dat Miró het brons ook graag beschildert met felle kleuren. Kleurcombinaties die hem doen denken aan de zon in zijn geboorteland.
Gratis beelden kijken
Van de 21 beelden die het Rijksmuseum voor deze tentoonstelling wereldwijd mocht lenen, zijn er 19 buiten te zien. Twee werken, waaronder het prototype van Oiseau lunaire (1966), staan binnen in het atrium van het museum.
Buiten in de vijver zie ik een meisje met lange rode (etalage) benen, een geel bord als hoofd met daarop een hoedje in de vorm van een kraan, dat net zo goed een vogel kan zijn. Ze heeft een kort bovenlijf met kleine stevige borsten. Miró heeft haar gemaakt van materialen die hij tijdens zijn wandelingen verzamelde. Ze kijkt naar de eenzame bronzen vogel die even verderop in de groene buxus staat. Verderop staat een personage met een stevig rood houten lijf ondersteunt door drie zwarte spichtige benen. Het heeft een geel dekselhoofd met daarop haar of een omhooggestoken hand, gemaakt van een rode houten hooi hark. Het is leuk om te raden welke materialen Miró heeft gebruikt om zijn personages te maken. Naast deze veelkleurige sculpturen zie ik grote bronzen beelden. Ronde vormen en volle lijven. Vogels en personages, zoals Miró zijn creaties zelf graag noemt.
De beeldentuin van het Rijks is maar liefst 14.500 m² groot en bestaat uit vier locaties die samen bijna het gehele museum omringen. Op de onderdoorgang na is het museum door deze lusttuinen omgeven. Tijdens de Miró tentoonstelling kun je in alle vier groene stijlkamers, prachtige beelden en composities bekijken. Ik zag niet alléén beelden van Miró, ik kwam nijntje met een vredesteken tegen. En hiermee kom ik aan bij het onderwerp van mijn blog voor volgende week: nijntje in het Rijksmuseum.
Mijn ervaring
Ik was me nog nooit echt bewust geweest van de tuinen rondom het Rijksmuseum. Tijdens de laatste grote renovatie van het neogotische museum van architect Cuypers zijn ook de stijltuinen onder handen genomen. Deze groene kamers worden nu gebruikt voor speciale tentoonstellingen. Henry Moore Alexander Calder gingen Miró voor. Ondanks de regen vind ik het heerlijk om hier te lopen, een soort geheimplek in Amsterdam die voor iedereen (gratis) toegankelijk is. Op verschillende plaatsen zie ik zitjes, ik kom nog eens terug als het zonnetje schijnt. Kleine oases van rust. Buiten de groene omheining gaat het stadsleven in volle vaart door, hier binnen kijk ik rustig rond en ontdek naast de Miró sculpturen nog andere leuke jeugdherinneringen zoals het klimrek van Aldo van Eyck, een buiten schaakspel dat nu onbewogen in de regen staat en ik laat me uitdagen door het waterspel van de fontein van Jeppe Hein.
Miró in de Rijksmuseumtuinen, nog te zien tot 11 oktober 2015
De tuinen zijn dagelijks open van 9 tot 18.00 uur en gratis te bezichtigen
Er is een mooie catalogus samengesteld met veel achtergrondinformatie over Miró en zijn beelden. Dit boekwerk kost € 15 en is te koop in de museumwinkel en in de tuinhuisjes in de beeldentuin. Bij de informatiebalie ligt ook een gratis flyer met daarop de locaties en foto’s van alle beelden.
Tuin tips
- laat je uitdagen door de fontein van Studio Jeppe Hein
- het vernieuwde Rijks heeft nu ook een sterren restaurant rijksrestaurant.nl
- de tuinen zijn dagelijks gratis te bezichtigen tussen 9 en 18.00 uur
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
foto twee & drie © Olivier Middendorp – foto Rijksmuseum © John Lewis Marshall
Lees ook POP UP beeldentuin ARTZUID