Het museum draait door
Matthijs van Nieuwkerk en zijn team zijn jarig. Ze vieren tien jaar De Wereld Draait Door (DWDD). Wie jarig is trakteert en dat doen zij in de vorm van een tijdelijk museum: DWDD Pop Up Museum. Wie tien wordt mag tien vriendjes vragen voor zijn partijtje. Matthijs keek in zijn overvolle vriendenboek en moest heel hard nadenken welke tien speciale gasten hij voor zijn feestje zou vragen. Het werd een combinatie van tafelheren en –dames, van vaste bezoekers en een enkele bijzondere vogels. In de zoektocht naar een aparte feestlocatie viel hun oog op Amsterdam. Een voormalige bank dat nu museum is, had tien zalen vrij. Rode ballonnen worden opgehangen en als kers op de verjaardagstaart kwam het NRC met een speciale feestkrant: de Pop up Museumkrant. Alle ingrediënten voor een succesvol evenement zijn bij elkaar gebracht en nu mag jij ook komen. In het Allard Pierson Museum ben je tot 25 mei van harte welkom.
De kelders in
Om mee te doen aan het feest van Matthijs en zijn team, moesten de tien geselecteerde gasten wel mee doen aan het verjaardagsspel. De regels waren simpel. Zij kregen allemaal een museum toegewezen met als opdracht de kelders in te gaan en daar te zoeken naar verborgen meesters, onbekende kunstenaars. Matthijs heeft dit spel niet zelf bedacht maar was door Jasper Krabbé, een van zijn gasten op dit spoor gezet. Jasper heeft ooit in de kelders van het Stedelijk Museum van Amsterdam rondgedwaald. Een droom kwam voor hem uit, zoals we dat kennen uit de film ‘Night at the Museum’.
En nu was het de beurt aan Nico, Jan, Jasper, Halina, Herman, Fidan, Marc-Marie, Cécile, Joost en mr. Pieter met zijn vogelvriend Nico de Haan. Zij werden door de jarige benoemd tot gastcurator en mochten daarna de depots in. Hoe hen dat is vergaan, zie je in een jammer klein kamertje aan het begin van de expositie. Jammer klein omdat de impressies zo leuk zijn waardoor de verjaardagsgasten lang blijven zitten en het zo propvol en warm is in dit hoekkamertje.
Kijk omhoog Sammie…
Via een lange gang met rechts veel hoge witte deuren, word je naar het begin van de tentoonstelling geleid. In deze hoge gang hangen tien prachtige foto’s van de speciale gasten van Matthijs. En dan begint het spektakel. Schrijver, kunstliefhebber en –kenner Joost Zwagerman mag het spits afbijten. Hij was te gast in het Gemeentemuseum in Den Haag. Zijn kunsthart smolt bij het zien van alle die prachtige vroege Mondriaans, maar nee dat is geen onbekende meester. Hij voldoet aan de opdracht van Matthijs met een schilderij van twee dode roeken van Floris Vester (1861-1927). Maar Joost laat meer zien voor je verder gaat en in de zaal van Nico Dijkshoorn aankomt. Nico verrijkt de gasten wekelijks met mooie woorden. Ook hier gaan zijn keuzes uit het Drents Museum uit Assen vergezeld van leuke woordspelingen en grappige gedachtekronkels. Als je stil staat bij het werk ‘Gasfornuis’, hoor je hem zeggen: ‘Zo’n pan heb ik ook!’.
Schoenen als vuurvogels
Drie van de tien verjaardagsvrienden zijn dames en één van hen is Cécile Narinx. Als hoofdredacteur van de Nederlandse uitgave van Harper’s Bazaar kon zijn haar modehart ophalen in het depot van het Centraal Museum in Utrecht. Het resultaat is een prachtige conceptzaal. Je voelt de journalist Narinx hier. Op de catwalk een collectie van het vergeten modemerk Gill. Rode pumps met vuurrode veren en muiltjes van gevlochten haar. Aan de ander wand een collage krantenknipsels en een videopresentatie van de show van Gill van weleer.
Een dan gaat het doek open voor cabaretier Marc-Marie Huijbregts, hij was te gast in het museum voor moderne kunst, het Van Abbemuseum in Eindhoven. Ik herken niets van de excentrieke sfeer van het Van Abbe, maar geniet van Marc-Maries keuzes. Zijn geurpijpjes zijn een leuk detail, de meeste verjaardagsgasten zien ze helaas over het hoofd.
Jasper Krabbé ging andermaal naar de kelders van het Stedelijk Museum Hij zocht én vond vergeten kunstenaars uit de jaren 80. Geboren in 1970 kiest hij voor deze periode omdat dit het tijdstip is die hij aangeeft als ‘mijn coming of age in de kunst’. Hij zet de vergeten Mexicaanse kunstenaar Julio Galàn in het licht en ondertussen hangt er ook een werk van hem zelf tussen. Hoe zo vergeten?
Jarige Van Gogh
De tweede vrouw in dit gezelschap is actrice Halina Reijn, zij was te gast in de kunstbunker van Museum de Fundatie in Zwolle. In de begeleidende tekst vertelt ze dat ze een echte meestervervalser is. Zij heeft van liegen haar beroep gemaakt. Het is hier aan de bezoeker om uit te maken welk schilderij oorspronkelijk en echt is en welk werk liegt. De enige vrolijke noot in dit donkere, kleine hoekkamertje is voor mij ‘Le Moulin de blute-fin’ van Vincent van Gogh. Ik vraag me af of Reijn maar zo weinig te kiezen had, omdat haar zaal relatief klein is, of dat zij de kleinste zaal heeft gekregen omdat ze maar zes werken heeft gekozen? Op de introductiefilm maak je kennis met een enthousiaste Reijn die steeds de kunstvoorwerpen aan wil raken. Het werk dat hier hangt, heeft op mij die uitwerking in ieder geval niet.
Een glimlach en rare vogels…
In gedachten loop ik verder en krijg de mooiste glimlach toegeworpen die er volgens Herman Pleij is: de glimlach van Maria met kind, een houtsnijwerk van Colijn de Nole (1545-1599). Pleij was te gast in het Museum Catharijneconvent in Utrecht. Hij kon kiezen uit meer dan 800 middeleeuwse beelden, waarvan de meeste makers onbekend zijn. Ook al is hun naam niet bekend, hun kunstwerken laten een bijzondere schoonheid zien. Het wordt gaande weg weer lichter in het pop up museum. Meester Pieter en vriend De Haan laten je naar vogels kijken die zijn ontsnapt uit de gangen van het Rijksmuseum in Amsterdam. In de film ‘the making off’ zegt meester Pieter, ‘ik moet het zelf wel leuk vinden’. Mijn gast op dit feestje zegt dat zij alleen een koolmees herkent. Ze heeft geluk want op een van de werken is deze vogel inderdaad te zien.
De derde vrouw
De derde vrouwelijke gastcurator is Fidan Ekiz, zij is journalist en documentairemaakster. Voor mij de minst bekende verjaardaggast op dit feestje. Ekiz had keus te over in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. Hier liggen maar liefst 5 miljoen foto’s, films en dia’s. Ekiz’ keuzecriterium was: beeld dat me ontroert. Naast vele zwart-wit beelden is het net of je in de geschiedenis van de fotografie binnenstapt. Het is lang geleden dat ik en contactafdruk heb gezien, oude camera’s in de vitrine en beelden van mensen op de vlucht. Op de vlucht voor water (Zeeland 1953) of voor geweld en economische uitzichtloosheid (Spanje 2001).
Jan Mulder
Terwijl ik me over de vitrine buig, is het net of ik een boormachine hoor. Het geluid intrigeert me en de bron vind ik in de zaal van Jan Mulder.Jan heeft niet al zijn cadeaus voor Matthijs uitgepakt. Althans die indruk wekt de Whipper Snapper van Wim T. Schippers. Bij dit werk lees ik: Het is stil en het beweegt. Het lijkt op de Alpen en het is zwart. Kinderen houden ervan en volwassenen blijven nieuwsgierig staan”. En dat is precies wat dit werk doet. De kamer van Jan met modern werk uit het depot van het Groninger Museum staat knetter vol. Blikjes, collages, jeans flesjes en een kleurrijk muurgroot doek waarop de kat van huis is. In de introductiefilm vraagt hij zich aan het einde vertwijfeld af ”Wordt het niet te veel? Oordeel zelf.
Nooit meer naar een verjaardagsfeest?
In 1981 scheef mijn stadsgenoot singer songwriter Frank Boeijen het bekende lied ‘Nooit meer naar een verjaardagsfeest’ omdat ze vervelend zijn… Mijn gevoel aan het einde van het feestje van Matthijs en zijn team is heel anders. Ik heb prachtige kunst gezien, van het ene werd ik blijer dan van het andere, maar dat hoort bij een persoonlijke beleving. De variatie is groot, nog leuker vond ik het wordingsproces en de beelden in de introductiefilm. Tien mensen die rondlopen als enthousiaste kinderen in een snoepwinkel. “Mag ik het aanraken, mag ik het even vasthouden, wat kosten die schoenen?”. In het museumcafé drinken we nog een lekker cappuccino en een bloemige thee. Nog even nagenieten van dit kleurrijke feestje.
Vier het leven!
Als je je verjaardag op een originele manier wilt vieren, kun je nog tot 25 mei in Amsterdam terecht in het Allard Pierson Museum. Bekijk bij twijfel de trailer.
Je hoeft natuurlijk niet echt jarig te zijn om hier naar toe te gaan.
Gratis met de Museumjaarkaart
© tekst Wilma Lankhorst © foto’s gebruik met dank aan VARA en de deelnemende musea