4e woensdag van de maand: rubriek Street Art & Graffiti

The Crystal Ship kleurt Oostende

De eerste editie van het public art festival The Crystal Ship in Oostende was een groot succes. Zo groot zelfs dat de organisatie snel besloot er een jaarlijks evenement van te maken. 8 en 9 april 2017 was het zo ver. 18 Internationale street art kunstenaars hebben in de eerste week van april, straten en pleinen in de Belgische kustplaats verrijkt met muurschilderingen, stencils en ingenieuze letter kunst. In 2016 hebben ruim 50.000 mensen de wandel- of fietsroute gevolgd en dat smaakte naar meer. De organisatie en de burgemeester hebben een nieuwe ambitie: als eerste stad ter wereld de Top 50 van street art artiesten binnen de stadsmuren halen. Dat doel willen ze volgend jaar bereiken. Maar nu zijn er al bijna 40 top werken te zien in de stad en de buitenwijken. Volg de route van The Crystal Ship en ga op street art expeditie.

Sneak preview van de hoogtepunten 2017

 

Kunstenaars en bewoners

Op een zon overgoten terras spreekt burgemeester Johan Vande Lotte ons toe. Essentieel voor het slagen van het street art evenement is volgens hem een goede samenwerking en het wederzijds respect tussen kunstenaars en de inwoners van Oostende. Toen wij vanmorgen door de Vuurtorenwijk fietsten werd dat ook gezegd door Mariette. Zij was met stomheid geslagen toen ze vernam dat het haar foto met daarop het afscheid van haar ‘grootmoeder’ was gekozen door het kunstenaars duo o.l.v. Axel Void. Beide mannen waren begin deze week de wijk in getrokken om naar verhalen van bewoners te luisteren.

Mariette had hen verteld over haar vader die in de Tweede Wereldoorlog in Frankrijk terecht kwam. Daar werd hij geweldig opgevangen door een gezin, waarvan hij de ouders na enige tijd ‘vader’ en ‘moeder’ ging noemen. Na de vrede is het contact gebleven. Mariette wilde jaren later met haar man een korte koffiestop maken in Frankrijk, maar dat liep uit tot een bezoek van acht dagen. Ze had het gevoel alsof ze bij haar grootouders was aangekomen. Van het afscheid heeft haar man toen een foto gemaakt en deze prent siert nu het vijf verdiepingen hoge flatgebouw waarin Mariette woont.

Lauwerkrans op huis burgemeester

De burgervader van Oostende geeft zelf het goede voorbeeld. Op het stadhuis is vorig jaar al een grote zwart wit afbeeldingen aangebracht door Jeps & Jucte. Hierop wordt Oostende als muziekstad gepromoot. Het enthousiasme van de burgemeester reikte verder en hij bood ook de muur aan de kopse kant van zijn woning aan als canvas. Siegfried Vynck ging de uitdaging aan met de muur van de ‘Keizer van Oostende’ zoals Vande Lotte hier wordt genoemd. Omdat de straatnamen op het routekaartje zelfs met mijn nieuwe bril, moeilijk te lezen zijn, vragen we aan een buurtbewoner of zij weet waar de burgemeester woont. Ze wijst ons de weg en promoot direct de muurschildering. We zien een visserschip op volle zee, de netten hangen uit en de buit zwemt binnen. Om het tafereel is een grote kleurrijke lauwerkrans getekend, met een knipoog wordt zo verwezen naar de keizer.

Leuke speurtocht naar kleine afbeeldingen verspreid over de stad

 

l. de vogel van Bué wordt gewassen door de werkers van Jaune r. Jaune

Klein maar fijn

Naast de 18 grote muurschilderingen hebben verschillende artiesten zoals de Belgische artiesten Jaune & Bué the Warrior en hun Franse collega’s C215, Levalet en Outings Project op allerlei locaties in de stad, kleine persoonlijke stencils, schrijfsels en boodschappen voor ons achter gelaten. Deze locaties staan niet in de festival krant, die moet je zelf gaan zoeken. De krant en de site van The Crystal Ship geven enkele tips over de stijl waarin deze artiesten werken. Bué is de man van de vogels, Jaune van de werk- en vuilnismannen, C2015 maakt prachtige portretten van o.a. daklozen en vluchtelingen die normaal weinig (positieve) aandacht krijgen in ons straatbeeld. Ik zag eerder werk van hem in Berlijn en herken het hier direct.

Outing Project in een nieuwe naam voor mij. Julien de Casabianca is de drijvende kracht achter deze crew. Zij trekken historische kunstwerken uit hun (museale) context en herplaatsen ze in publieke ruimtes.

Het Belgische collectief Schellekens & Peleman drukken ons met de neus op een van de grootste uitdagingen van vandaag. Zij verwijzen met de opblaasbare vluchteling naar deze nog steeds schrijnende problematiek van de miljoenen vluchtelingen. De immens grote vluchteling is gemaakt van materialen die zijn gebruikt tijdens de zeereis naar de vrijheid. Denk dan aan delen van opblaasbare bootjes en reddingsvesten. Deze opblaasbare variant staat tijdens het festival tot aan de paasvakantie op verschillende locaties in Oostende.

Toen het zondag een zomerse dag beloofde te worden heeft het team hem verplaatst naar het strand. Daar tussen al die badende en wandelende mensen is de impact nog groter dan op het plateau in de vijver voor de Kursaal.

Verblindend witte vlek

Waar het buurtoverleg in de Vuurtorenwijk intensief en vriendelijk verliep, ging het in de art-deco wijk van Oostende iets anders. We staan op de hoek van de Maria Theresiastraat voor de muurschildering van Henrik Uldalen (l). De blinde muur is eerst compleet wit geschilderd, net als een schildersdoek. Tegen deze heldere achtergrond is een verschrikt gezicht te zien. Je ziet alleen de onderste helft scherp waarbij de persoon haar handen als verschrikt tegen haar mond houdt. Deze geschrokken pose lijkt op de reactie van de bewoners die recht tegenover deze blinde muur wonen. Hun uitzicht over drie etages is door deze immens grote voorgoed veranderd. En in dit geval helaas niet tot tevredenheid van de bewoners. We treffen de eigenaar als we foto’s staan te maken en vragen hem, net als we bij vele andere deden, wat hij van het kunstwerk vindt. Hij is nog beduusd en neemt ons mee naar boven. Als we in zijn keuken staan en de grote witte, door de zon bijna verblindende vlek zien, begrijpen we zijn gevoel. “Ik ben zelf kunstliefhebber en verzamel werk van jonge kunstenaars, maar had in dit geval wat overleg wel kunnen waarderen” aldus de bewoner. Als de afbeelding direct op de muur was aangebracht, zonder het grote witte vlak erachter, was het volgens ons beter geweest voor het werk en de bewoners.

Enkele tips:

• Het aller leukste van dit type festival vind ik dat je een kans hebt de street art kunstenaar persoonlijk te ontmoeten en hem of haar en het werk te zien. Als je dit wilt in Oostende is het nog beter om de week voorafgaand aan het festival al in de kustplaats te gaan logeren. Tijdens het festival weekend is er bijna geen artiest meer aan het werk en sommigen zijn al weer vetrokken voor een andere opdracht.
• Als je de kleine kunstwerken zoekt, ga dan na sluitingstijd van de winkels de stad in. Bekijk wat werk van de genoemde artiesten online zodat je weet wat je kunt verwachten en ga dan op pad. veel plezier!
• Als je met de eigen auto komt, zet die dan op een van de gratis parkeerplaatsen, net iets buiten het centrum. Bij deze locaties worden ook vaak huurfietsen aangeboden. www. visitoostende.be/parkeren
• Als je van al dat wandelen en fietsen hongerig wordt, loop dan even bij bakkerij ’t Molentje aan de Madridstraat binnen voor de lekkerste rijstevlaai van Oostende.
• De derde editie staat gepland voor de weken rondom Pasen 2018. Eerste Paasdag valt op 1 april 2018. .

 

Sticker vrij Oostende

Drie dagen hebben we door de kleurrijke straten van Oostende gefietst en gewandeld. Wat ons naast de 40 indrukwekkende muurschilderingen op viel is je bijna geen graffiti tags in de stad ziet. Ook stickers plakken (het klevende paspoort van de graffiti schrijvers) zie je hier (bijna) niet.  Hoe verklaar je dit?
Het zou kunnen dat de gemeentelijke reinigingsdienst een heel strikt beleid hanteert dat alles wat illegaal wordt geschreven en geplakt direct wordt verwijderd. Het kan ook zijn dat Oostende (nog) niet in het gedachtegoed zit van de street art artiesten en graffitischrijvers.

Vanaf half mei 2017 is het officiële route boekje met afbeeldingen én uitleg te koop bij de Dienst van Toerisme (VVV) in Oostende.
Op de gevel van dit kantoor heeft Strook (l) een houtcollage gemaakt. Alle houtdelen zijn voor inwoners van Oostende aan hem gedoneerd.

Meer informatie over de kunstenaars en het festival The Crystal Ship kun je  vinden op de website van de festival organisatie.

Video clip Vuurtorenwijk

© foto’s, video’s en tekst Wilma Lankhorst
© gebruik afbeeldingen met dank aan The Crystal Ship en de deelnemende kunstenaars

Videoclip fietroute dag 2