Van Lego tot Lichtenstein “Steek je een kaarsje op als je in de kerk komt?” vroeg mijn oma altijd als ik weer eens op reis ging. Zij bezat een oude wijsheid dat wanneer je voor de eerste maal in een kerk kwam en een kaars op stak je een wens mocht doen die uit kwam. Zelden sprak ik meer wensgedachten uit dan tijdens mijn recente bezoek aan Keulen. Met al de aangestoken kaarsjes is het lichtfeest van 2014 voor mij daar al begonnen. Het kroonjuweel van deze reis was voor mij de tentoonstelling “Die Kathedralen’ in het Walraff Museum. Zelden bezocht ik een tentoonstelling die zo boeiend was en waar alle details kloppen. Kathedralen hebben door de eeuwen heen lokale gelovigen, pelgrims, toeristen, schilders & schrijvers geïnspireerd. Zo componeerde Claude Monet maar liefst 33 impressies van de kathedraal van Rouen. Ook hedendaagse kunstenaars als Andy Warhol en Roy Lichtenstein modelleren met andere technieken godshuizen op ons netvlies. Laat je betoveren door meer dan 200 kunstwerken in ‘Die Kathedrale’ en maak een reis via de Romantiek en de Impressionisten naar het nu. Steek je een kaarsje voor me aan als je gaat?
Façades van Markus Brunetti In aanloop op de advent en kersttijd is er veel te zien en te doen in Keulen. In Museum MAKK is een bijzondere fototentoonstelling te zien met werken van Markus Brunetti. Ruim negen jaar reist Brunetti nu door Europa en dit is zijn allereerste tentoonstelling van een deel van de façades van klooster, kerken en kathedralen die hij tijdens zijn droomreis heeft vast gelegd. De fotowerken van Brunetti zijn herkenbaar aan een ultiem gevoel voor detail. Het zijn rustige verstilde beelden van bekende en onbekende voorgevels tegen een bewolkte hemel. Brunetti zal nooit een façade tegen een strak blauwe hemel vastleggen, iets wat hobby fotografen bij voorkeur wel graag doen. Het totale beeld dat je uiteindelijk ziet, is een compilatie van duizenden opnames die Brunetti met geduld en vakmanschap tot één groots en majestueus werk combineert. Door de grote belangstelling is deze tentoonstelling verlengd tot 30 december. Pak je kans en verwen jezelf met een bezoek aan Keulen en de expositie ‘Facades’ in hetMAKK.
Als je met de trein in Keulen aankomt, is bijna het eerste wat je ziet de kathedraal. Door de glazen voorgevel van het station kun je dit godshuis niet missen. Vanaf de roltrap vanuit het station is de verwondering nog groter. Terwijl je hoger en hoger gaat met de trap, groeit de kathedraal voor je ogen. De DOM is het vertrekpunt van deze reis. Ik ga in het spoor van de drie wijzen. Hun relikwieën liggen, volgens de legende, in een gouden schrijn in de kathedraal. We gaan de trappen op en de kerk in op zoek naar de drie koningen zoals ze hier worden genoemd. In 2014 vieren de inwoners van Keulen dat de drie koningen 850 jaar in hun midden zijn. Dit wordt gevierd met talrijke lezingen, concerten en exposities. Nog een extra reden om Keulen te bezoeken. Waar wacht je nog op?
Dit weekend viert Berlijn met de rest van de wereld dat de Muur op 9 november 1989 is gevallen. Licht en vrede zijn de grote themas. Door de stad loopt dit weekend een lichtgrens van 12 kilometer. Van de Bornholmer Straße bij het Mauerpark in het noorden tot de Oberbaumbrücke bij East Side Gallery in het zuiden.
De 8000 Lichtballonnen die vrijdag 7 november om 17.15 uur aan gingen, hebben allemaal een adoptiefouder. Deze peettante of –peetoom geeft zijn ballon met vredeswens zondagavond 9 november 2014 om 19.15 uur de vrijheid. Lees verder Berlijn viert de Lichtgrenze→
Oktober is de maand van de geschiedenis. Daarom volgen we de komende vier weken de sporen van Karel de Grote. We herdenken dit jaar hij 1200 geleden op 28 januari 814 in Aken is overleden. Op allerlei locaties in Europa wordt hij dit jaar herdacht. Zo heeft Nijmegen een Karel de Grote ‘look- a-like’, die optreedt bij speciale herdenkingen.
Vóór we verschillende plaatsen bezoeken, gaan we eerst op zoek naar het verhaal achter de man. Wie was Karel de Grote en wat heeft hij voor Europa betekend? Deze post heeft het karakter van een beknopte geschiedenisles en dient als inleiding op de verschillede locaties die wij hierna in Nederland en Duitsland bezoeken. Vandaag deel 1 van de kennismaking, volgende week deel 2 en daarna gaan we naar Ingelheim, Aken en tot slot richten we ons op dé Karelstad van Nederland: Nijmegen. Lees verder Karel de Grote – deel 1→
Het is ‘showtime’ in het rozendorp Lottum (Noord-Limburg). Eens in de twee jaar wordt hier een groot en kleurrijk rozenfestival gehouden. Het hele dorp doet mee. Straten worden versierd, een indrukwekkende bloemenzee trekt weer eens een volle kerk, Bon Jovi, Bette Midler, Seal en de Rolling Stones laten van zich horen. Op de bruiloft van boer zoek vrouw komen duizenden liefhebbers af. Tot morgen kun je er nog bij zijn op het Rozenfestival 2014. Daarna kun je zelf de 35 km. lange rozenroute op de fiets verkennen. Lees verder Rozen stelen de show in Limburgse Lottum→
Rijn en Waal stromen deze zomer de uiterwaarden van de Gelderse Poort vol met poëzie. Niet alleen het water stroomt, ook woordspelingen en verzen kabbelen voorbij. De reis van het woord zet zich voort in je hoofd als je van het ene naar het andere vers fietst. Samen met mijn leesclub vriendinnen pak ik waterfles en fiets, ons doel vandaag is Kekerdom en veel poëzie inspiratie. Lees verder Nederlandse rivieren vol poëzie→
Vanavond (26 juni 2014) komen de Europese regeringsleiders bijeen in het Belgische Ieper om de start van de Eerste Wereldoorlog te herdenken. Als wij aan deze strijd denken, is de veel gehoorde uitspraak: ‘wij waren neutraal’. Door deze keuze heeft het onderwerp geen serieuze kans gemaakt om onderdeel te worden van onze geschiedenislessen. Als we er met vrienden over praten, weet bijna niemand iets zinnigs te zeggen, simpelweg omdat we er te weinig van weten. Ondanks onze neutrale houding kwamen we tijdens een verblijf in de Achterhoek drie wetenswaardigheden op het spoor. Zo vonden we in Winterswijk een zeldzaam herdenkingsmonument van WO1, bezochten we op de grens van Beek en Elten de enige Duitse loopgraag van ons land, en gaf mijn tante me een foto van opa Willem als militair in WO1. Het bezoek aan de Achterhoek is de opmars naar een langer en uitgebreider bezoek aan de Vlaamse Westhoek. Maar we zeggen eerst A!
WO1 monument in Winterwijk We komen er bij toeval langs. We zijn op weg naar het NS station in Winterwijk om een OV-fiets te huren. Net voor het station staat een gedenkteken dat onze aandacht trekt. Op de steen staat: ‘Nederland neutraal 1914-1918’. Dat is bekend. Het aangrenzende informatiepaneel geeft meer informatie. Dit monument is in 1923 onthuld op initiatief van Winterswijk Belang, de voorloper van de huidige VVV. We lezen verder: Een monument ter herinnering aan de Grote Oorlog in ons land is zeer zeldzaam. Het oorspronkelijke monument was opgebouwd uit rode baksteen en voorzien van een fontein die in eerste instantie niet was aangesloten op het waternet. In 1926 beleefde Winterswijk een primeur, de fontein werd toen aangesloten op de plaatselijke watertoren waardoor ze werd aangesloten op het waterleidingnet. Hierna spoot ze alleen water bij bijzondere gelegenheden. Na de Tweede Wereldoorlog is het monument in de vergetelheid geraakt en lange tijd als bloembak gebruikt. In de periode tussen 2009 en 2012 is dit herdenkingspunt volledig gerestaureerd en in ere hersteld, inclusief een werkende fontein.
Loopgraven uit WO1 in Achterhoek Later op een terras in Aalten lezen we in het tijdschrift ‘Goed uit in de Achterhoek’ dat in het Bergherbos (Montferland) een deel van een loopgravenstelsel uit de Eerste Wereldoorlog opnieuw is ingericht. Het verhaal gaat dat de Duitsers in 1917 dit verdedigingswerk in het veel betwiste grensgebied rondom de Elterberg hebben aangelegd. Zij vreesden dat het neutrale Nederland zich alsnog bij de geallieerden zou kunnen aansluiten. Om een eventuele aanval over Nederlands grondgebied af te kunnen weren, bouwden onze oosterburen in het Bergherbos 84 bunkers en werd over een afstand van een ruime kilometer een loopgravenstelsel aangelegd. De loopgraven werden ontdekt tijdens een onderzoek naar de glooiingen in het natuurgebied. Natuurmonument beheert het bos en heeft opdracht gegeven om ze te restaureren. 50 Meter is nu uitgegraven en deels gereconstrueerd, ze liggen klaar voor je verkenning.
De behulpzame wandelaar Als we een dag later gaan wandelen in het Montferland hebben we het tijdschrift bij ons. In het bewuste artikel staat dat wandelpaden langs de reconstructie leiden. We parkeren onze auto in Beek bij uitspanning ’t Peeske en bekijken de wandelkaart. We hebben de keuze uit een blauwe, rode, paarse en de ‘Nordic walking’ route. Nergens staat een verwijzing naar de door ons gezochte oorlogslinie. We spreken wandelaars aan die de langste route hebben gelopen, zij hebben niets gezien op deze tocht. Omdat de blauwe route voor een groot deel samenvalt met de rode kiezen wij voor de meest afwijkende optie: de paarse route. Na ruim een uur zijn we terug bij het uitgangspunt, de linie ligt ook niet op dit traject.
Zullen we toch de blauwe nog even proberen? Al lopend, spreek ik een wandelaar aan. Hij woont in dit gebied en weet wat wij zoeken. Hij is erg enthousiast over de recente reconstructie en vertelt ook over de ijzeren grenspaal met een handgranaat erop. Ja, hij kan ons wel vertellen hoe we er bij kunnen komen, nee niet via deze blauwe route. Wij blij, terug naar de auto en we rijden vanuit Beek naar Elten. Op de grens ligt een druk bezocht benzinestation. Daar parkeren we onze auto in de hoek van de parkeerplaats Vanaf deze plek lopen we het bos in, na 200 meter zien we de loopgraaf aan onze rechterhand.
Op patrouille De reconstructie is nog kakel vers. De ijzeren paal met de handgranaat (kunstwerk van gevonden ijzer in dit gebied) staat er wel. Van het informatiebord staat er alleen het omhulsel. Het informatieve deel ontbreekt nog. De 50 meter loopgraaf is met behulp van palen en planken opnieuw ingericht. We staan oog in oog met een deel van het enige Duitse loopgraafstelsel in ons land uit de Eerste Wereldoorlog. Als je over de richel loopt en over de rand van de loopgraaf kijkt, kun je met de lens van de fototoestel hetzelfde beeld vangen dat de soldaten in 1917 hadden: vanuit de bosrand kijk je vrij over het lager gelegen weiland. We lopen door de loopgraaf en pakken daarna nog een stuk van het niet herstelde stelsel mee. Als wij ‘patrouille lopen’ is rustig en vredig in het bos. De vogels fluiten en de droge bladeren knisperen onder onze wandelschoenen.
Oorlogslinie WO1 – Bergherbos – Montferland
Startpunt bij parkeerplaats benzinestation grens Elten op weg naar Beek (Montferland)
Via de site van Omroep Gelderland kun je zien hoe de restauratiewerkzaamheden zijn verlopen. Meer weten over WO1? NTR-NPS heeft (van 5 april tot 7 juni jl.) de documentaire ‘de dagboeken ’14- ‘18’ uitgezonden. Tot 7 juli a.s. kun je via programma gemist nog enkele afleveringen terugkijken. Klik hier om een aantal bijzondere verhalen te lezen zoals: Wie was Mata Hari, en wat deed Anthony Fokker in de Eerste Wereldoorlog?
Mijn schoonmoeder vertelde ons dat er tussen 1914 en 1918 ruim 1 miljoen Belgische evacues in ons land verbleven. Een deel van onze zuiderburen woonden tijdelijk in de Brabantse Peel o.a. in het geboortehuis van schoonmama in Westerbeek.
’s Avonds bij de koffie en krentewegge laat mijn tante me de foto van opa Willem (1893-1960) in uniform zien.
“Wist je dat niet dat opa Willem tijdens WO1 in het leger diende”, vraagt de tante.
Nee, dit stukje familiegeschiedenis is nieuw voor me.
En zo komen we tot de ontdekking dat zowel Martin als ik in de familie lijntjes hebben met WO1. En nu op naar de Vlaamse Westhoek, op naar Ieper en Diksmuide, op naar de Vlaamse Velden.
Wil je meer weten over de Last Post ceremonie in Ieper, lees dan hier verder.
Morgen, vrijdag 23 mei 2014, gaan vanaf 11.00 uur 61 deuren van ateliers en galeries in de Gemeente Bronckhorst open voor publiek.
De start van de tiende editie van dit jaarlijkse kunstevenement wordt vanavond feestelijk gevierd in de Dorpskerk in Hummelo. Dit is een besloten feest voor alle deelnemende kunstenaars en hun partners. Zij vieren dat het weer is gelukt om een gevarieerd programma samen te stellen.
Morgenochtend vanaf 11.00 uur kun je de werken van 78 kunstenaars op 61 verschillende locaties in de Gemeente Bronckhorst bezoeken. Je herkent alle open ateliers en galeries aan de vlag of banner met het logo van dit kunstevenement. Er is ook een handig boekje waar alle adressen in staan, deze zijn te koop bij de deelnemende kunstenaars.
Op een digitale kaart kun je alvast een leuke route uitstippelen.
Visual Arts Ik ga als eerste een kijkje nemen in Hengelo (Gelderland). Daar heeft een dierbare jeugdvriendin een atelier. Ik laat me morgenochtend onderdompelen in het kleuren-rijk van Monique Wolbert .
Morgenmiddag volgt, vers van de pers, mijn post over dit bezoek.
Kunst 10daagse Bronckhorst
Vrijdag 23 mei tot en met zondag 1 juni 2014
Boekje met alle adressen en korte uitleg € 2,-
Vragen kun je stellen op de Facebook-pagina van de Kunst 10 daagse
Foto’s met dank aan Kunst10daagse Bronckhorst en Monique Wolbert.