“Er is geen succes zonder vrouwen”  Kurt Tucholsky

Vijf feiten over vrouwen in de kunst

De belangstelling van vrouwen voor kunst en kunstuitingen is groot. Hoe zit het anno 2016 met de beroepskansen en de beloning van werk van vrouwelijke kunstenaars? In Duitsland hebben ze daar nu concrete gegevens over verzameld. Volgens een recent onderzoek van de Duitse Cultuurraad is gendergelijkheid (positie man:man) in de kunst- en mediawereld een fabel. Voor de periode van 1994 t/m 2014 is onderzoek gedaan naar allerlei facetten van vrouwen in de kunst. Het magazine Monopol , presenteerde onlangs een artikel met daarin vijf conclusies. Het lijkt mij interessant om na te gaan, of deze situatie vergelijkbaar is met de vrouw in de Nederlandse kunst- en mediawereld. Wie is er nog opzoek naar een onderwerp voor zijn/haar master thesis?

Conclusies in vijf feiten

Het onderzoek “Vrouwen in Cultuur en Media, een overzicht van de huidige trends, ontwikkelingen en oplossingen” is uitgevoerd door o.a. Gabriele Schulz, Carolin Ries en Olaf Zimmermann (Berlijn 2016). Via allerlei bronnen hebben zijn informatie verzameld over de deelname van vrouwen aan bijvoorbeeld kunstonderwijs in Duitsland, het aantal musea met een vrouwelijke directeur, deelname van vrouwelijke kunstenaars aan de belangrijkste kunstbeurs van Duitsland ‘Art Cologne’ en de financiële beloning van werk van vrouwelijke kunstenaars. Hier de Duitse feiten op een rijtje:

• De belangstelling van vrouwen in kunst in het algemeen is groot: Studies Kunsten en Wetenschappen worden voor 81% gevolgd door vrouwelijke studenten. Het aandeel vrouwelijke docenten in deze sector is in onderzoeksperiode 1994-2014, gestegen tot 54 procent. Het aandeel van vrouwen als directeur van een museum komt niet hoger dan 34 procent.

• 55 Procent van de studenten aan een opleiding voor beeldende kunst zijn vrouw. Het aandeel vrouwen onder het onderwijzend personeel is gestegen tot 37 procent. Daar staat tegenover dat minder dan vijf procent van de kunstacademies worden geleid door een vrouwelijke manager.

• Het aandeel van de werken van vrouwelijke kunstenaars op de Art Cologne 2014 bedroeg 30 procent.

Tijdens de editie van Art Cologne 2016 zijn 107 werken verkocht, 18 hiervan zijn gemaakt door vrouwelijke kunstenaars. Onder hen de Nederlandse kunstenares Diewke Spaans (1973). (aanvulling Wilma Lankhorst)

• Vrouwelijke zelfstandige ondernemers op het gebied van beeldende kunst, die zijn verzekerd bij, het Duitse verzekeringscollectief voor kunstenaars, de KSK , verdienen gemiddeld 27 procent minder dan hun mannelijke collega’s. De loonkloof is zelfs hoger dan de inkomenskloof van het gemiddelde voor alle beroepen in Duitsland. In de technische sector loopt het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen op tot 23 procent.

• De Golden Raspberry (in ons land bekend als de Razzies) is een jaarlijkse prijs die als reactie op de prestigieuze Academy Award wordt uitgereikt voor de slechtste uitvoeringen in de (film)kunst op het gebeid van acteren, schrijven, regie enz.) De Beierse Academie voor Schone Kunsten kreeg deze twijfelachtige eer voor het feit dat dit het meest vrouwonvriendelijke instituut is in de kunst. In de sectie Beeldende Kunsten van de opleiding, is het aandeel van vrouwen slechts 5 procent.

Mijn ervaringen:

Of de bovenstaande conclusies ook gelden voor de vrouwen die in ons land werkzaam zijn in kunst en media, durf ik zonder nader onderzoek niet te zeggen. Onderbuik gevoel zegt me dat dit wel eens aardig in de richting zou kunnen komen. Mijn gedachten op dit punt worden mede gevoed door bezoek aan musea en exposities, deelname aan kunstworkshops en persbijeenkomsten. Het lijkt me een interessante onderzoeksvraag voor een masterthesis om eens nader te onderzoeken. Wie zoekt er nog een afstudeerdonderwerp?

Meer weten?

De studie: “. Vrouwen in Cultuur en Media Een overzicht van de huidige trends, ontwikkelingen en oplossingen”, door Gabriele Schulz, Carolin Ries, Olaf Zimmermann et al, Berlijn 2016 – Duitse Cultuurraad.

Een focus op vrouwen in de kunst die u kunt vinden in de zomer editie van de Duitse publicatie Monopoly. Het artikel ‘5 Fakten zu Frauen in der Kunst‘ in Monopol-Magazin (29.06.2016) is geschreven door Elke Buhr.

 

Meer lezen over vrouwelijke kunstenaars op dit blog?

 Vrouwen in de Amsterdamse School
Een kennismaking met Käthe Kollwitz
Käthe Kollwitz in Keulen
Käthe Kollwitz in Berlijn
Laura Eckerts, zomergast in Bremen
Levend brons door Lotta Blokker
Lotta Blokker in dialoog met Käthe Kollwitz
Maja de bezige kunstenares
Josie Debeij in kerkje Persingen
Joan Mitchell in Museum Ludwig in Keulen

Video
Kennismaking met de jonge Duitse kunstenaar Laura Eckert, Zomergast in Bremen.

© tekst, video en foto's Wilma Lankhorst
© gebruik foto Art Cologne met dank aan Art Cologne