Prachtig werk van de Hongaars-Nederlandse fotograaf Eva Besnyö is nu te zien in het Käthe Kollwitz Museum in Keulen. Net als Käthe Kollwitz heeft Besnyö een scherp oog voor de positie van de vrouw en een sterk gevoel voor rechtvaardigheid. Voor het maandblad Opzij maakte zij iconische foto’s over de geschiedenis van de tweede feministische golf in ons land. Tijdens het Internationalen Photoszene Köln & der Photokina 2018, kun je in het Käthe Kollwitz Museum ontdekken hoe Besnyö door de lens de wereld om zich heen zag. De ruim 100 foto’s van Eva Besnyö geven een prachtig tijdsbeeld van de jaren dertig t/m zestig van de vorige eeuw.
Käthe Kollwitz viert verjaardag in huiselijke kring (8 juli 1937).
Käthe Kollwitz een leven in zelfportretten
2017 Is voor Duitsland het Käthe Kollwitz jubileumjaar. Op 8 juli a.s. is het 150 jaar geleden dat de kunstenares als Käthe (Kollwitz) Schmidt in 1867 in Königsberg (nu Kaliningrad) werd geboren. Kollwitz is één van de bekendste, zo niet dé bekendste Duitse kunstenares van de vorige eeuw. Duitsland telt twee musea die een groot deel van haar werken in hun collectie hebben. Het ene staat in Berlijn, het andere in Keulen. In de DOM-stad aan de Rijn draagt het Käthe Kollwitz Museum de zorg voor de familie-nalatenschap. In dit museum is op 12 januari 2017 j.l. het startsein gegeven voor de viering van het 150-jarig jubileum. In de tentoonstelling ‘die Seele nach aussen’ verken je het levensverhaal van Kathe Kollwitz in zelfportretten en zwart-wit foto’s.
In de expositie ‘Käthe Kollwitz, Guss Geschichte(n)’ maak je kennis met een Käthe Kollwitz in 3D. Als Kollwitz in 1904 in Parijs aan een cursus beeldhouwen begint, heeft ze al carrière gemaakt als grafisch kunstenares. Haar posters, schetsen en etsen worden alom gewaardeerd. Als ze in 1945 terugkijkt op haar werkzame leven, bekent ze, dat wanneer ze het nog eens over mocht doen, ze beeldhouwer wil worden. Waarmee zou ze ons dan hebben verrast?
Het topje van deze artistieke ijsberg ontdek je op de nieuwste tentoonstelling in het Käthe Kollwitz Museum in Keulen: ‘Käthe Kollwitz, gegoten geschiedenis! Tot 5 juni 2016 kun je Kollwitz in 3D zien.
Keulen staat tijdens de kerstperiode bol van de kerstmarkten. Maar liefst zes verschillende marktlocaties doen hun best om de meeste bezoekers naar zich toe te trekken. Maar er is meer!! Deze adventsperiode en in de eerste maanden van 2016 zijn er drie tentoonstellingen te zien waarin een krachtige vrouw centraal staat. In chronologische volgorde zijn dat Agrippina, keizerin uit Keulen, Käthe Kollwitz en de Amerikaanse kunstenares Joan Mitchell. In dit blog een sneak preview van deze kanjers in Keulen.
keizerin Agrippina uit het Capitolijns Museum begroet bezoekers
Keizerin Agrippina (15-59)
De Romeinse Keizerin, Agrippina werd 2000 jaar geleden in Keulen geboren. De DOM-stad viert in 2015 haar dubbele millennium met een tentoonstelling in het Römisch-Germanisches Museum. Nijmegen heeft eerder dit jaar al een voor-feest georganiseerd in Museum het Valkhof. De moeder van Keizer Nero heeft heel wat los gemaakt tijdens haar 45 levensjaren. Drie maal trouwde ze
, de laatste keer zelfs met haar oom, keizer Claudius, die ze later zou laten vergiftigen. Ze baarde slechts één kind, de latere, wrede keizer Nero. Uitgerekend deze enig geborene gaf in 59 n Chr. opdracht om haar te vermoorden. In Keulen maak je nader kennis met haar familie, haar echtgenotes, haar zoon en haar inspiratie voor de huidige stad.
Agrippina Keizerin uit Keulen tot 28 maart 2016 te zien in het Römisch-Germanisches Museum , Roncalliplatz 4, rechts achter de DOM. Entree € 9 p.p. De compacte catalogus (116 p.) kost € 12,95.Met hetzelfde entreebewijs kun je ook de andere collecties van dit museum bekijken. Hier kun je meer lezen over deze verjaardagstentoonstelling.
In april 2015 was het 70 jaar geleden dat de meest bekende kunstenaars van Duitsland overleed. Käthe Kollwitz heeft ons een indrukwekkend oeuvre nagelaten. Haar kleinkinderen delen de grootste overgebleven collectie met het Käthe Kollwitz Museum in Keulen. Hier worden jaarlijks verschillende exposities gehouden waarin de veelzijdigheid van Kollwitz-werk wordt getoond. In ‘Ich will war sein, echt und ungefärbt’ zie je aan de hand van vele studies hoe Kollwitz steeds weer zoekt naar de beste techniek om een bepaalde emotie uit beelden. In deze expositie zie je hiervan mooie voorbeelden zoals ‘de ontmoeting van Maria en haar oudere nicht Elisabeth’ en afscheid van Karl Liebknecht.
Zelfportretten
Kollwitz heeft tijdens haar leven honderden zelfportretten gemaakt. Deels omdat ze soms geen model tot haar beschikking had maar vaak ook omdat ze continue wilde oefenen met verschillende tekenen- en grafische technieken. In 1924 is Kollwitz begonnen met houtsneden. Negen jaar lang heeft ze met deze techniek geëxperimenteerd, waarna ze er in 1933 definitief mee is gestopt.
Käthe Kollwitz, ‘Ich will war sein, echt und ungefärbt’ is nog te zien tot 3 februari 2016 in het Käthe Kollwitz aan de Neumarkt (entree via winkelcentrum en dan met de speciale museumlift naar de 4e etage).
Museum Ludwig, zaal met vier luiken, Expo Joan Mitchell, Retrospective. Her Life and Paintings, ML, Keulen
Joan Mitchell (1925 – 1992)
De jongste van de drie kanjers is de Amerikaanse kunstenares Joan Mitchell. Zij wordt geëerd met een oeuvre-tentoonstelling in Museum Ludwig in Keulen. Dat de avant garde-kunststroming in Amerika begon als een mannenclub, belemmerde Joan Mitchell niet om haar eigen expressieve schilderstijl, binnen de New Yorkse school te ontwikkelen en uit te dragen. Mitchell zocht, probeerde én ontwikkelde zo een eigen abstracte schilderstijl. Ze liet zich inspireren door muziek (jazz), gedichten en landschappen. Het werk van haar mannelijke collega’s en tijdgenoten zoals Jackson Pollock, Willem de Kooning en Franz Kline kreeg veel meer waardering en belangstelling dan dat van haar en haar vriendin Elaine de Kooning (inderdaad de vrouw van onze landgenoot Willem).
Kindertekening
Maar in Keulen staat Joan Mitchell nu vol in de schijnwerpers in haar solotentoonstelling Joan Mitchell, ‘Retrospective. Her Life and Paintings. Het team van het Ludwig museum heeft haar werk gastvrij ontvangen. De terugblik begint met haar vroege werk uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Links van de eerste zaal is een toegang tot een soort donkere schatkamer. In twaalf vitrines ontdek ik o.a. een kindertekening van Mitchell, enkele diploma’s talrijke schetsboeken en privé foto’s.
Pak een stoel en luister naar Joan’s muziek in Retrospective, her life and paintings Keulen
Luister naar Joan’s muziekkeuze
Zowel op de eerste als op de tweede etage kun je video’s bekijken met interviews (o.a. met Yves Michaud) waardoor je meer inzicht krijgt in haar leven en wat haar dreef. Ook is er een aparte luister- en leeshoek met comfortabel stoelen waarin je met een koptelefoon naar haar favoriete muziek kunt luisteren (o.a. Billie Holiday, Mozart, Beethoven, Bach en Charlie Parker) en gedichten van bijvoorbeeld Frank o’Hara. Het slotakkoord in deze grote tentoonstelling is de zaal met vier vierluiken op de tweede etage. A Small Garden (1980), the Goodbye Door (1980), Edritha Fried (1981) en Minnesota (1980) spatten van de muur. Alsof je een concertzaal van kleurklanken zit.
Joan Mitchell, Retrospective, her life and paintings in Museum Ludwig in Keulen. Nog te zien tot 21 februari 2016
Entree Euro 9 (korting met Köln Card € 7,20). Op donderdagavond is dit museum zelfs tot 22.00 uur open.
De rijk geïllustreerde catalogus (184 pagina’s) met een harde omslag kost € 45 in de Museumwinkel.
Goede start in Keulen
Wil je meer lezen over Keulen? Lees dan hier verder.
Elk beeld dat met gevoel is gemaakt, toont ons de kunstenaar, niet het model’ Oscar Wilde
TV documentaire Lotta Blokker
In de Fundatie in Zwolle zag ik voor het eerst het werk van Lotta Blokker. Ik was verbaasd, en verrast en werd er heel blij van. Niet per se door haar onderwerp ‘het uur van de wolf’ maar de bronzen beelden maakten op mij een onuitwisbare indruk. Het was alsof ik brons tot leven zag komen.
Mijn belangstelling voor Blokker nam verder toe, toen ik er achter kwam dat zij, net als ik, een passie heeft voor het werk van de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz . Afgelopen april hebben we in Keulen de 70ste sterfdag van Käthe Kollwitz herdacht en op mijn blog staat een serie verhalen over deze artistieke veelkunner.
Berlijn is de derde bestemming op mijn verkenningsreis in het spoor van Käthe Kollwitz. Waar woonden en werkten Käthe & Karl Kollwitz in Berlijn? Onder welke omstandigheden leefden zij hier? Hoe was de sfeer toentertijd in de stad? En tot slot wat is er nu nog terug te vinden van hun verblijf in deze stad? Hoe meer ik over Käthe lees en schreef, des te meer nieuwe vragen komen in me op. Een deel van de antwoorden ga ik vinden in het Käthe Kollwitz Museum aan de Fasenstrasse 24 in Berlijn. Ben je er klaar voor?
Ik sta voor de eindbestemming van mijn Käthe Kollwitz verkenningsreis: het Käthe Kollwitz Museum. Het was een enerverende reis. Met veel plezier en enthousiasme heb ik het laatste jaar een stuk gelopen in het spoor van Käthe Kollwitz. Ze liet indrukwekkende werken na, zowel op het platte vlak als drie dimensionaal. Deze verkenningsreis leidde me naar bijzondere plaatsen en ik werd voorgesteld aan speciale mensen zoals de directrice van het Käthe Kollwitz Museum in Keulen en kreeg contact met Lotta Blokker. Ik stond bij haar Piëta in de ‘Neue Wache’ in een lange rij en eindigde in de stralende zon aan het graf van Käthe & Karl in Berlijn.
Het is nog vroeg als mijn wekker in Keulen afgaat. Ik schuif de gordijnen open en zie de belofte van een mooie dag. De zon heeft er zin in. Na het ontbijt loop ik door de nog stille straten in het centrum. Het hart in de meeste Duitse steden begint pas rond de klok van tien uur goed te kloppen. Een straat wordt schoon gespoten, de man met de slang fluit een deuntje. Ik ben op bezoek naar de restanten van de St. Alban kerk. Een hulpvaardige winkelier wijst me de weg. En dan sta ik voor het hek en zie ‘het Treurende Ouderpaar’ op de binnenplaats. Hier begint mijn zoektocht naar Käthe Kollwitz in Keulen en daarvoor heb ik een afspraak gemaakt met Hannelore Fischer, de directrice van het Käthe Kollwitz Museum in de DOM-stad.
Wat weet jij van Käthe Kollwitz? Ik heb voor het eerst kennis van haar genomen via de Nijmeegse kunsthistorica Anneke Smits. De beelden en het levensverhaal van Käthe Kollwitz zijn me daarna altijd bijgebleven. In Berlijn bezocht ik het Käthe Kollwitz Museum en de Pietà bij de ‘Neue Wache’ ( de Nieuwe Wacht). Op 22 april 2015 gaf het Käthe Kollwitz Museum in Keulen is startstein voor de 70ste herdenking van het overlijden van Käthe Kollwitz, net voor het einde van de Tweede Wereldoorlog. Ze wordt in Berlijn, later dit jaar, geëerd met een bijzondere tentoonstelling. De jonge Nederlandse beeldhouwer Lotta Blokker geeft haar een persoonlijk eerbetoon in een dialoog met Kollwitz. In dit blog geef ik eerst antwoord op de vraag: Wie was Käthe Kollwitz? Daarna volgt een trilogie over Käthe Kollwitz in Koekelare, Keulen en Berlijn.
