Dit is het laatste portret in de serie Kunstenaar in coronatijd. Met het verhaal van Yasja Ligtelijn sluiten we deze tijdelijke serie af. De meeste coronabeperkingen zijn eind juni opgeheven. Dat is ook het stopteken voor deze rubriek. We kunnen weer (samen) van kunst genieten in musea, galeries en op festivals. Ik wens jullie allemaal een mooie en gezonde zomer.
Welke artistieke wensen en dromen heb je voor 2021?
“Sinds ik ben afgestudeerd aan de Kunstacademie in Maastricht, werk ik aan opdrachten voor particulieren en bedrijven. Dit kan van alles zijn: portretten van huisdieren en geliefden, tattoo-ontwerpen, muurschilderingen in babykamers of een ‘mural’ om een gevel te pimpen.
Hartstikke leuk allemaal, maar het is niet de volledige artistieke vrijheid die ik zocht. Ik wil heel graag mijn eigen verhaal kwijt en mijn eigen kijk op bepaalde dingen laten zien. Zo wil ik graag kunst maken in de openbare ruimte om toeschouwers aan het denken te zetten, te inspireren of te motiveren. Ik wil graag thema’s aanpakken waar niet gemakkelijk over gesproken wordt. Denk bijvoorbeeld aan Westerse kindsoldaten of slachtoffers van loverboys. Ook wil ik bepaalde taboes doorbreken zoals kanker, psychische ziektes, psychoses, depressies en euthanasie. Tot slot pleit ik voor gelijkheid ongeacht wat je gender, geaardheid, afkomst en leeftijd is.”
“In april 2021 is er een grote wens in vervulling gegaan. Ik heb de subsidie van Fonds Cultuurparticipatie binnen gehaald. Hierdoor kan ik mezelf door ontwikkelen tot vrij kunstenaar. Nu heb ik aankomend jaar alle vrijheid om in mijn vrije werk te investeren en een eigen stijl neer te zetten.”
Hoe is het om kunstenaar in coronatijd te zijn?
“Toen de eerste lockdown werd aangekondigd, baalde ik als een stekker. Vlak voor de coronatijd leek 2019 mijn debuutjaar te zijn. Ik had klussen in Noorwegen, IJsland, Duitsland, Engeland en Ierland en wilde dit verder over de wereld uitbreiden. Opeens was het niet meer mogelijk om te reizen! Toch heb ik het tot nu toe ontzettend druk gehad en heb ik bijna non-stop aan projecten gewerkt. Hier was ik wel ontzettend blij om, want in het begin van de coronapandemie had ik best wel angstige gedachten. Ik dacht … daar gaat mijn carrière!
Nu heb ik heel veel klussen in eigen land en werk ik met een serie vrij werk. Daarbij ben ik stiekem toch wel ontzettend blij dat ik eventjes niet in de hectiek van het reizen zit. Uiteindelijk werd het me in 2019 toch wel te veel, hoe leuk het ook was. Ik bleef maar doorgaan. Er is nu (2021) meer balans gekomen in mijn vrije tijd en mijn werktijd. Dat heeft uiteindelijk een goed effect gehad.”
Wat mis je t.a.v. je werk het meest in deze periode?
“Ik mis het toch wel heel erg om weer met andere kunstenaars te ‘painten’ op een festival of op een jam. En om exposities te hebben in het buitenland.”
Hoe ziet je werkdag er nu uit?
“Mijn werkdagen zijn heel verschillend. De ene dag ben ik modellen aan het fotograferen voor nieuwe ontwerpen. Op een andere dag ben ik de hele dag in mijn atelier. Op weer een andere dag ben ik in mijn bedrijf aan het investeren, zoals mails en projectplannen schrijven. Daarnaast werk ik aan verschillende projecten. Dit ritme is eigenlijk hetzelfde gebleven als voor de coronatijd.”
Heeft de ‘coronatijd’ je geïnspireerd tot ander/nieuw werk?
“Ja. Ik ben me er bewust van geworden dat vrijheid helemaal niet vanzelfsprekend is. En dat wij het in het westen ten opzichte van andere landen het bizar goed hebben. Ook hebben we met zijn allen meegemaakt hoe snel een maatschappij heel snel kan veranderen en hoe snel nieuwe regels ‘normaal’ lijken te worden. Wie had twee jaar geleden gedacht dat we in een avondklok zouden belanden? Dat de grenzen dicht zouden gaan, dat reizen niet of nauwelijks mogelijk zou zijn. En dat wanneer je in de horeca of in een winkel werkt, je verplicht werd om een lange tijd te stoppen met werken? Niks is vanzelfsprekend. Dit gegeven vind ik ook weer heel fascinerend om te gebruiken in mijn werk. Het leven is super onvoorspelbaar, zelfs al denken we alle touwtjes in handen te hebben.”
Heb je online een museum of theatervoorstelling bezocht?
“Ik ben zelf kunstenaar, maar ik ben een cultuurbarbaar als het op musea of theatervoorstellingen aankomt.”
Heb jij een favoriete vrouwelijke kunstenaar? Zo ja welke?
“Lastige vraag!
Wanneer is iemand een mannelijke of vrouwelijke kunstenaar? Ikzelf ben soms een ‘vieze oude man’ in een jong vrouwenlichaam. Laatst ontmoette ik street art kunstenaar David Puck, die zichzelf aanspreekt met haar en zij. Om eerlijk te zijn heb ik geen specifieke favoriete kunstenaar, omdat ik heel veel artiesten op zijn/haar eigen manier heel inspirerend kan vinden. Meestal zijn dit mensen die realistisch schilderen.”
Denkt nog eens na over de vraag…
Reggy Bruine de Bruin
“Als ik dan toch vrouwelijke kunstenaar noem is dat Reggy Bruine de Bruin, mijn moeder. Nadat zij zeven jaar een ernstige vorm van borstkanker heeft gehad, heef ze haar leven omgegooid. Ze is sinds een paar jaar professioneel kunstenaar. Haar werk is heel herkenbaar en pakkend. Zo heeft ze bijvoorbeeld een serie schilderijen gemaakt van dementerende mensen. Op dit moment werkt Reggy aan een serie over dakloze medelanders.”
Waar is je werk in 2021 te zien?
Van 9 juli t/m 21 augustus 2021 er een expositie in GoGallery Amsterdam. Hieraan werken 40 kunstenaars mee met als thema een ode aan Elizabeth Taylor. Zowel Reggy als ik doen hieraan mee.
Ook ben ik nog in afwachting van een akkoord om een muurschildering te maken op de tramkade in Den Bosch. Dit verhaal krijgt nog een staartje.
Volg Yasja’s werk en activiteiten op haar website Studio Yasja.
Meer weten over Yasja Ligtelijn en haar werk?
Lees hier mijn interview met haar in de zomer van 2019.
© tekst Yasja Ligtelijn en Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan Yasja Ligtelijn, foto’s Gulpen © Eleven Media, foto’s Yasja Ligtelijn © Reggy Bruine de Bruin © Sanne Gijsbers.