Wat een dag!
Donderdag 10 augustus waren we te gast bij Museum STRAAT in Amsterdam. STRAAT is het enige street art museum van ons land, het is een plek met een internationaal karakter. Jaarlijks werken verschillende street art kunstenaars en graffitischrijvers op locatie in de voormalige NDSM-scheepswerf in Amsterdam-Noord. Nu is het de eer aan de Amerikaanse kunstenaar Shepard Fairey. Samen met zijn team heeft hij twee werken op locatie gemaakt. En wij waren er bij. Jij bent uiteraard ook van harte welkom.
Wie is Shepard Fairey?
Vaak herkennen we street art en graffiti artiesten niet van gezichten. Velen zijn begonnen als illegaal graffitischrijver of ‘spuiter’ van muurschilderingen. We herkennen de mannen en vrouwen vooral van hun werk. Shepard Fairey (Charleston (South Carolina), 1970) werd bekend in 2008 door zijn HOPE poster van de Amerikaanse presidentskandidaat Barack Obama. Fairey heeft een gedegen kunstopleiding gehad. Hij begon op de Rhode Island School of Design. Hier haalde hij zijn Bachelor of Fine Art (1992). Tijdens deze opleiding maakte hij een ontwerp voor de sticker ‘Andre the Giant has a Posse’. Met dit ontwerp begon hij een straatcampagne die gaandeweg transformeerde naar de kunstcampagne ‘Obey Giant’. Mede door deze campagne is de manier waarop mensen naar kunst en het stedelijk landschap kijken veranderd.
Shepard Fairey’s Giant-sticker
De Giant-stickers verspreiden zich snel over de VS en daarna volgde de rest van de wereld. Ik zag mijn eerste Giant-sticker enkele jaren geleden in Londen. Shepard Fairey is anno 2023 een van ’s werelds meest invloedrijke street art kunstenaars. Geen wonder dat het team van museum STRAAT zo verguld is met zijn komst.
Muurschildering Raise the Level
Shepard Fairey en zijn team hebben twee kunstwerken op de NDSM-werf gemaakt. Als wij ’s morgens aankomen is teamlid Rob nog volop in de weer met een verfroller om de laatste details aan te brengen c.a. weg te werken. We staan oog in oog met een muurschildering van 14 x 14,8 meter. “Raise the level is geïnspireerd door een kunstwerk rond vrede en harmonie dat ik heb gemaakt voor mijn tentoonstelling in het STRAAT Museum. Ik heb elementen toegevoegd aan de muurschildering om de thema’s die verband houden met de behoefte aan harmonie tussen mens en planeet te versterken”, aldus Fairey.
Niels ‘Shoe’ Meulman
In dit ontwerp heeft Fairey een sectie opgenomen met zijn vriend Niels ‘Shoe’ Meulman, een Amsterdammer en kunstenaar achter de Calligraffiti-beweging. “Deze muurschildering toont mijn gebruikelijke grafische stijl en voegt schilderkunstige expressieve bloei toe, als aanvulling op de kalligrafie van Shoe. De esthetiek verwijst ook naar de organische gelaagdheid van verf en posters op straat, die zowel mooi als tijdelijk is”, vervolgt Fairey.
Desert Today | Ocean Tomorrow
Terwijl Shepard Fairey buiten de pers te woord staat, is zijn team onder leiding van Rob, binnen al weer bezig met een tweede werk. Voor een groot wit vlak staat een verrijdbare stellage met daarnaast een grote witte emmer met plaksel. Op de grond liggen een bezem, grote kwasten en papier. Rob laat me het voorbeeld zien van de collage die hij hier gaat maken. Dit werk heet Desert Today|Ocean Tomorrow. Twee symbolen staan centraal: de zwarte zwaan en een verfblik. De zwarte zwaan is afgebeeld in een driehoekig verkeersbord met een rode rand. Boven in de driehoek staat een doodshoofd met drie stralen.
Attentie: Hazardous – Gevaar!
Kijken we hier naar een met olie besmeurde zwaan, een slachtoffer van een van de vele milieurampen? Op de onderste helft staat een verfblik met de tekst ‘cover it all, oil based policy’ met daaronder ‘black’ en ‘hazardous’. Hoe gevaarlijk is de door olie- en welvaart gestuurde politiek voor de planeet en haar bewoners? Ook in dit werk attendeert Fairey ons op de zorgelijke staat van onze planeet. Zijn we ons goed bewust van de grote, negatieve, gevolgen van het voortdurend verbranden van fossiele brandstoffen?
Rob plakt verder en in een tweede laag komen er bekende symbolen van Fairey op het werk zoals het hoofd van de Giant Andre en Obey-teksten. Links onder naast het verfblik liggen een man en vrouw op een strand met uitzicht op industriële gebouwen en een zwarte oceaan. Genoeg stof om over na te denken. Maar er is nog meer…
Printed Matters: Raise the Level
Boven in het complex, in Gallery STRAAT kun je de solotentoonstelling Printed Matters: Raise the Level bekijken. Dit is de eerste solotentoonstelling van Fairey’s werk in ons land. Hier hangen een kleine 130 werken op papier. Ook hier zie je werk dat grotendeels gericht is op het verbeteren van de penibele staat van onze planeet. Met de uitdrukking “raise the level” verwijst de kunstenaar naar verschillende kwesties. Denk daarbij aan de noodzaak om het bewustzijn over de gevolgen van de verbranding van fossiele brandstoffen en klimaatverandering te vergroten. Maar ook het feit dat de opwarming van de aarde het niveau van de oceanen doet stijgen en dat er nu echt actie moet worden ondernomen. Met andere woorden: “raise the level” om de, onze, aarde te redden.
De werken die in de galerie hangen zijn bijna allemaal te koop. Via deze link, kun je de werken bekijken. Deze catalogus-link wordt dagelijks ververst, hou daarom ook de website van het museum in de gaten.
Na een bezoek van ruim drie uur nemen we afscheid van museum STRAAT. Het was een enerverend bezoek met mooie ontmoetingen en gesprekken. Wil je ook meer weten van street art en graffiti, plan dan eens een bezoek in aan STRAAT.
De solotentoonstelling Printed Matters, Raise the level is wegens succes verlengd tot en met 15 oktober in STRAAT Gallery. De muurschilderingen Raise the Level is 24/7 te zien aan de buitenkant van het museum. De collage Desert Today – Ocean Tomorrow is alleen tijdens openingstijden van Museum STRAAT te zien.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en toestemming van STRAAT Museum, STRAAT Gallery en Shepard Fairey.
Lees ook: Women in street art in Museum STRAAT
