Rijn en Waal stromen deze zomer de uiterwaarden van de Gelderse Poort vol met poëzie. Niet alleen het water stroomt, ook woordspelingen en verzen kabbelen voorbij. De reis van het woord zet zich voort in je hoofd als je van het ene naar het andere vers fietst. Samen met mijn leesclub vriendinnen pak ik waterfles en fiets, ons doel vandaag is Kekerdom en veel poëzie inspiratie.
Lees verder Nederlandse rivieren vol poëzie
Categorie archieven: Archief -Archive
Ieper 100 jaar herdenking Eerste Wereldoorlog
Vanavond (26 juni 2014) komen de Europese regeringsleiders bijeen in het Belgische Ieper om de start van de Eerste Wereldoorlog te herdenken. Als wij aan deze strijd denken, is de veel gehoorde uitspraak: ‘wij waren neutraal’. Door deze keuze heeft het onderwerp geen serieuze kans gemaakt om onderdeel te worden van onze geschiedenislessen. Als we er met vrienden over praten, weet bijna niemand iets zinnigs te zeggen, simpelweg omdat we er te weinig van weten.
Ondanks onze neutrale houding kwamen we tijdens een verblijf in de Achterhoek drie wetenswaardigheden op het spoor. Zo vonden we in Winterswijk een zeldzaam herdenkingsmonument van WO1, bezochten we op de grens van Beek en Elten de enige Duitse loopgraag van ons land, en gaf mijn tante me een foto van opa Willem als militair in WO1. Het bezoek aan de Achterhoek is de opmars naar een langer en uitgebreider bezoek aan de Vlaamse Westhoek. Maar we zeggen eerst A!
WO1 monument in Winterwijk
We komen er bij toeval langs. We zijn op weg naar het NS station in Winterwijk om een OV-fiets te huren. Net voor het station staat een gedenkteken dat onze aandacht trekt. Op de steen staat: ‘Nederland neutraal 1914-1918’. Dat is bekend. Het aangrenzende informatiepaneel geeft meer informatie. Dit monument is in 1923 onthuld op initiatief van Winterswijk Belang, de voorloper van de huidige VVV. We lezen verder: Een monument ter herinnering aan de Grote Oorlog in ons land is zeer zeldzaam. Het oorspronkelijke monument was opgebouwd uit rode baksteen en voorzien van een fontein die in eerste instantie niet was aangesloten op het waternet. In 1926 beleefde Winterswijk een primeur, de fontein werd toen aangesloten op de plaatselijke watertoren waardoor ze werd aangesloten op het waterleidingnet. Hierna spoot ze alleen water bij bijzondere gelegenheden. Na de Tweede Wereldoorlog is het monument in de vergetelheid geraakt en lange tijd als bloembak gebruikt. In de periode tussen 2009 en 2012 is dit herdenkingspunt volledig gerestaureerd en in ere hersteld, inclusief een werkende fontein.
Loopgraven uit WO1 in Achterhoek
Later op een terras in Aalten lezen we in het tijdschrift ‘Goed uit in de Achterhoek’ dat in het Bergherbos (Montferland) een deel van een loopgravenstelsel uit de Eerste Wereldoorlog opnieuw is ingericht. Het verhaal gaat dat de Duitsers in 1917 dit verdedigingswerk in het veel betwiste grensgebied rondom de Elterberg hebben aangelegd. Zij vreesden dat het neutrale Nederland zich alsnog bij de geallieerden zou kunnen aansluiten. Om een eventuele aanval over Nederlands grondgebied af te kunnen weren, bouwden onze oosterburen in het Bergherbos 84 bunkers en werd over een afstand van een ruime kilometer een loopgravenstelsel aangelegd. De loopgraven werden ontdekt tijdens een onderzoek naar de glooiingen in het natuurgebied. Natuurmonument beheert het bos en heeft opdracht gegeven om ze te restaureren. 50 Meter is nu uitgegraven en deels gereconstrueerd, ze liggen klaar voor je verkenning.
De behulpzame wandelaar
Als we een dag later gaan wandelen in het Montferland hebben we het tijdschrift bij ons. In het bewuste artikel staat dat wandelpaden langs de reconstructie leiden. We parkeren onze auto in Beek bij uitspanning ’t Peeske en bekijken de wandelkaart. We hebben de keuze uit een blauwe, rode, paarse en de ‘Nordic walking’ route. Nergens staat een verwijzing naar de door ons gezochte oorlogslinie. We spreken wandelaars aan die de langste route hebben gelopen, zij hebben niets gezien op deze tocht. Omdat de blauwe route voor een groot deel samenvalt met de rode kiezen wij voor de meest afwijkende optie: de paarse route. Na ruim een uur zijn we terug bij het uitgangspunt, de linie ligt ook niet op dit traject.
Zullen we toch de blauwe nog even proberen? Al lopend, spreek ik een wandelaar aan. Hij woont in dit gebied en weet wat wij zoeken. Hij is erg enthousiast over de recente reconstructie en vertelt ook over de ijzeren grenspaal met een handgranaat erop. Ja, hij kan ons wel vertellen hoe we er bij kunnen komen, nee niet via deze blauwe route. Wij blij, terug naar de auto en we rijden vanuit Beek naar Elten. Op de grens ligt een druk bezocht benzinestation. Daar parkeren we onze auto in de hoek van de parkeerplaats Vanaf deze plek lopen we het bos in, na 200 meter zien we de loopgraaf aan onze rechterhand.
Op patrouille
De reconstructie is nog kakel vers. De ijzeren paal met de handgranaat (kunstwerk van gevonden ijzer in dit gebied) staat er wel. Van het informatiebord staat er alleen het omhulsel. Het informatieve deel ontbreekt nog. De 50 meter loopgraaf is met behulp van palen en planken opnieuw ingericht. We staan oog in oog met een deel van het enige Duitse loopgraafstelsel in ons land uit de Eerste Wereldoorlog. Als je over de richel loopt en over de rand van de loopgraaf kijkt, kun je met de lens van de fototoestel hetzelfde beeld vangen dat de soldaten in 1917 hadden: vanuit de bosrand kijk je vrij over het lager gelegen weiland. We lopen door de loopgraaf en pakken daarna nog een stuk van het niet herstelde stelsel mee. Als wij ‘patrouille lopen’ is rustig en vredig in het bos. De vogels fluiten en de droge bladeren knisperen onder onze wandelschoenen.
Oorlogslinie WO1 – Bergherbos – Montferland
Startpunt bij parkeerplaats benzinestation grens Elten op weg naar Beek (Montferland)
Via de site van Omroep Gelderland kun je zien hoe de restauratiewerkzaamheden zijn verlopen.
Meer weten over WO1?
NTR-NPS heeft (van 5 april tot 7 juni jl.) de documentaire ‘de dagboeken ’14- ‘18’ uitgezonden. Tot 7 juli a.s. kun je via programma gemist nog enkele afleveringen terugkijken. Klik hier om een aantal bijzondere verhalen te lezen zoals: Wie was Mata Hari, en wat deed Anthony Fokker in de Eerste Wereldoorlog?
Mijn schoonmoeder vertelde ons dat er tussen 1914 en 1918 ruim 1 miljoen Belgische evacues in ons land verbleven. Een deel van onze zuiderburen woonden tijdelijk in de Brabantse Peel o.a. in het geboortehuis van schoonmama in Westerbeek.
’s Avonds bij de koffie en krentewegge laat mijn tante me de foto van opa Willem (1893-1960) in uniform zien.
“Wist je dat niet dat opa Willem tijdens WO1 in het leger diende”, vraagt de tante.
Nee, dit stukje familiegeschiedenis is nieuw voor me.
En zo komen we tot de ontdekking dat zowel Martin als ik in de familie lijntjes hebben met WO1. En nu op naar de Vlaamse Westhoek, op naar Ieper en Diksmuide, op naar de Vlaamse Velden.
Wil je meer weten over de Last Post ceremonie in Ieper, lees dan hier verder.
Amuse Kunst 10daagse Bronckhorst
Morgen, vrijdag 23 mei 2014, gaan vanaf 11.00 uur 61 deuren van ateliers en galeries in de Gemeente Bronckhorst open voor publiek.
De start van de tiende editie van dit jaarlijkse kunstevenement wordt vanavond feestelijk gevierd in de Dorpskerk in Hummelo. Dit is een besloten feest voor alle deelnemende kunstenaars en hun partners. Zij vieren dat het weer is gelukt om een gevarieerd programma samen te stellen.
Morgenochtend vanaf 11.00 uur kun je de werken van 78 kunstenaars op 61 verschillende locaties in de Gemeente Bronckhorst bezoeken. Je herkent alle open ateliers en galeries aan de vlag of banner met het logo van dit kunstevenement. Er is ook een handig boekje waar alle adressen in staan, deze zijn te koop bij de deelnemende kunstenaars.
Op een digitale kaart kun je alvast een leuke route uitstippelen.
Visual Arts
Ik ga als eerste een kijkje nemen in Hengelo (Gelderland). Daar heeft een dierbare jeugdvriendin een atelier. Ik laat me morgenochtend onderdompelen in het kleuren-rijk van Monique Wolbert .
Morgenmiddag volgt, vers van de pers, mijn post over dit bezoek.
Kunst 10daagse Bronckhorst
Vrijdag 23 mei tot en met zondag 1 juni 2014
Boekje met alle adressen en korte uitleg € 2,-
Vragen kun je stellen op de Facebook-pagina van de Kunst 10 daagse
Foto’s met dank aan Kunst10daagse Bronckhorst en Monique Wolbert.
Museum het Valkhof ‘Kracht in kleur’
De directie van Museum het Valkhof in Nijmegen werd verrast met een bijzondere gift. Het Nijmeegse echtpaar Henk & Lily van Mulukom verzamelt sinds de jaren zestig van de vorige eeuw actief moderne kunst. Hun passie gaat uit naar drie stromingen, de Cobra groep, de Amsterdamse Limburgers en de Nieuwe Figuratie. De collectie omvat zowel driedimensionale kunst zoals beelden als kunst op het platte vlak zoals schilderijen en tekeningen. Hun verzameling is nu ondergebracht in de H.L. Art Foundation en de Van Mulukoms hebben besloten om de werken met een grote regelmaat uit te lenen aan Museum het Valkhof in Nijmegen. De eerste tentoonstelling heet “Kracht in Kleur”. Het is een bezoek waar je vrolijk van wordt! 
Vrijheid van verzamelen
In de expositie is een 40 minuten durende documentaire te zien waaruit blijkt dat Henk en Lily van Mulukom verzamelaars zijn zonder een uitgestippeld plan. Ze hebben wel een duidelijke visie: ze verzamelen alleen moderne kunst van na de Tweede Wereldoorlog en richten zich vooral op het werk van Nederlandse en Belgische artiesten. Ondanks deze geografische focus is het land van herkomst niet doorslaggevend. Als het werk van kunstenaars met andere nationaliteiten aansluit bij de drie genoemde kunststromingen, overweegt het echtpaar met grote regelmaat tot een aankoop buiten onze landsgrenzen.
Deze vrijheid maakt de collectie zo bijzonder. Een curator van een museum is altijd gebonden aan het artistieke keurslijf, de pijlers van het museum. De Van Mulukoms voelen zich vrij. Zij volgen gepassioneerd hun eigen richting en genre en kopen zowel plat werk als driedimensionale kunst waarbij ze een sterke voorkeur hebben voor drie kunststromingen. In de tentoonstelling in het Valkhof worden deze stromingen in aparte zalen met een eigen stukje uitleg aangeboden.
Huis te klein
Door alle aankopen werd hun eerste huis te klein om alle kunst daadwerkelijk aan de muur te hangen en de plastieken een plekje in de kamers te geven. In eerste instantie bouwt het echtpaar een nieuw, ruimer huis dat wordt ontworpen rondom hun kunstcollectie. Ze hebben zelfs een ruimte die ze zelf met een knipoog ‘onze galerie’ noemen. Maar het verzamelen gaat verder en dan komt er een contact tot stand met Frank van der Schoor. Hij was toentertijd conservator van Museum Commanderie van St. Jan, de voorloper van Museum het Valkhof. Anno 2014 is Van der Schoor conservator bij het Valkhof. Het echtpaar Van Mulukom wil dat hun collectie, in zijn geheel, voor de toekomst behouden blijft. Ze willen ook graag dat de collectie duurzaam wordt ontsloten voor het publiek. Om deze wensen te realiseren zijn ze een blijvende samenwerking met Museum het Valkhof aangegaan.
Knijp in je handjes!
Zowel het museum als wij als Nijmegenaren mogen ons gelukkig prijzen met deze oplossing. Tot 24 augustus a.s. kun je je hart verwarmen aan “Kracht in kleur”. Daarna gaan de werken tijdelijk terug naar de familie omdat Museum het Valkhof in 2015 gaat verbouwen. Na de uitbreidingswerkzaamheden krijgt de Van Mulukom collectie een vaste plaats in het museum en dan kunnen wij met trots zeggen dat we als het ware onze eigen Hélène Kröller Müller in Nijmegen hebben in de personages van Lily & Henk van Mulukom. Met de mooi uitgevoerde en informatieve tentoonstellingscatalogus heb je voor slechts € 17,50 nu zelf een indrukwekkende collectie naoorlogse kunst in je bezit! Bijna 100 pagina’s vol kracht & kleur.
Even strooien met namen
Zonder alle geheimen van deze expositie te verklappen noem ik toch een paar namen. De Cobra groep is hier vertegenwoordigd door o.a. Karel Appel, Antoon Rooskens en Carl-Henning Pedersen (foto 3). Voorbeelden van de Amsterdamse Limburgers is er o.a. van Ger Lataster, Pierre van Soest en Pieter Defesche. Van de Nieuwe Figuratie zijn werken te zien van Yvan Theys (foto 2) Roger Raveel, Lucassen en Etienne Elias. Er zijn maar liefst tien werken van Lucebert (foto 3). Ik word ook blij met de twee bijdrages van een van mijn favoriete kunstenaars Klaas Gubbels. Bij de ingang van de tentoonstelling heten drie sculpturen van Armando (foto 4) de bezoeker tot 24 augustus a.s. van harte welkom. Museum Het Valkhof Nijmegen De tentoonstelling “Kracht in Kleur” de van Mulukom-collectie is nog tot 24 augustus 2014 te zien in Nijmegen.
© Foto’s met dank aan Museum het Valkof – Collectie Van Mulukom 1) Zonder titel (1967)– Carl-Henning Pedersen 2) Liggende vrouw (ca. 1980) – Yvan Theys 3) Flora (1952) , Lucebert 4) Das Tier (1998) – Armando
Berlijnse Muur van licht
In het weekend van 8 en 9 november 2014 herdenken we dat de Muur 25 jaar geleden open ging. Mensen konden weer vrij van Oost naar West reizen. Snel na de val van de Muur zijn de Berlijners begonnen met het slopen van deze gehate betonnen scheiding tussen familie en vrienden. Op veel plaatsen in de stad is de Muur totaal verdwenen waardoor bezoekers (en bewoners) vaak geen idee meer hebben waar die Muur nu eigenlijk liep. Op 8 en 9 november a.s. wordt nog eenmaal een Muur opgetrokken in Berlijn. Dit maal een muur van licht! 12 kilometer licht herdenking door de stad. Ik kan bijna niet wachten…! Hier alvast een beknopte vooruitblik
Daar wil je toch bij zijn?!
Op de beurs ITB zag ik de trailer en ik wist direct: Hier wil ik bij zijn. Over een afstand van 12 kilometer worden ruim 8.000 ballonen met licht in het spoor van de muur opgesteld. Dit jaar wordt er op allerlei locaties en momenten in Berlijn aandacht besteed aan de val van de muur 25 jaar geleden. Het hoogtepunt van deze herdenking wordt ‘de lichtgrens’ een kunstinstallatie die op 8 en 9 november Berlijn extra licht. Op dit moment wordt hard gewerkt aan een speciale website waarop je straks alles kunt lezen over deze grens van licht. Blijf ons lichtspoor volgen …
foto’s met dank aan © Kukturprojekte Berlin 2014
Titanic, kruip in de huid van Frank Thomas Andrew
Tijdens alle cruises die ik in de afgelopen 25 jaar mocht maken, begon altijd een van de mede passagiers over de televisieserie ‘Love Boat’ of over de legendarische overtocht van de r.m.s. Titanic. Twee scheepslegenden die bij velen op het netvlies beklijven, en een Pavlov-effect oproepen bij het uitspreken van het woord ‘cruise’. Dat de Titanic 102 jaar na dato nog tot de verbeelding spreekt, maakt de tentoonstelling ‘Titanic, the artifact exhibition’ in de Amsterdam Expo duidelijk. Bij de entree krijg je een ‘boarding pass’. Nummer 34050 staat op naam van Frank Thomas Andrew. Als zijn alter ego betreed ik de expositie.
‘Welcome on board’
Het is druk bij de check in. Veel bezoekers, waaronder talrijke families met kinderen, staan te popelen om aan boord te gaan. Terwijl ik sta te wachten, tikt iemand op mijn schouder. En dan zie ik Leon uit Maastricht. Hij en zijn vrouw gaan deze dag ook mee op de Titanic. We praten onze laatste ontmoeting snel bij en schepen in. Via de indrukwekkende eerste klas gang komen we in Café Parisienne. Iedere gast aanboord draagt een audiogids. Er is een ook een speciale verhaallijn voor kinderen. Zij beleven de ervaringen van kinderen die aan boord waren tijdens de overtocht naar New York. Door naar de verhalen te luisteren, kruipen de bemanning en passagiers als het ware onder je huid. Je beleeft de reis via hun ervaringen, hun muziek, hun dagindeling en het gestamp van de scheepsmotoren.
Een reis van licht naar donker
Op de goed verlichte eerste klas dekken, hoor je zacht het orkest spelen. De menukaarten tonen indrukwekkende menu’s, de sfeer is ontspannen en vol spanning over wat gaat komen. De eerste klas suite is indrukwekkend, de passagiers hebben een ruime eettafel waar de kelner hun privé maaltijden serveert. En dan dimt het licht en kom ik in de gang van de derde klas passagiers. Hier geen ruimte suites maar vier persoonshutten met stapelbedden die je deelt met onbekenden. Dit zijn de dekken van de vele emigranten die na aankomst in New York op zoek gaan naar een nieuwe toekomst. Mijn alter ego, Frank Thomas Andrew reisde tweede klas. Hij was mijnwerker en op weg naar het mijngebied van Houghton in het Amerikaanse Michigan. Zijn vrouw en twee dochters hebben hem uitgezwaaid in Southampton. Frank vind het allemaal heel spannend want dit is zijn eerste reis over de Atlantische Oceaan. En dan wordt het donker. De nacht van 14 op 15 april 1912 komt snel dichter bij. Na het bericht ‘ijsberg inzicht’ kun je zelf voelen hoe glad en koud zo’n ijsberg is. Als Hansje Brinker steken kinderen hun vinger in de witte ijsmassa.
Van de 2.228 internationale passagiers kwamen er drie uit Nederland en 27 uit België. De drie landgenoten zijn Hennie Bolhuis, uit Groningen. Bolhuis was kok in het eerste klas restaurant. Voor vertrek laat hij een hutkoffer met persoonlijke bezittingen achter in Southampton. In de vitrine liggen zijn kookboek ‘Moderne Kookkunst’, een ring en enkele handgeschreven briefkaarten van eerder e reisbestemmingen. De tweede Nederlander is Wessel Adrianus van der Bruggen, hij was stoker. Van hem is geen enkele aandenken terug gevonden. Zijn verhaal begint en eindigt hier met zijn naamsvermelding. De derde landgenoot is Jonkheer Johan George Reuchlin, hij was directeur van de Holland Amerika Lijn (HAL). Een vertegenwoordiger van de HAL was uitgenodigd door rederij ‘White Star Line’. Een collega van Reuchlin kreeg de eer, maar kon niet en gaf zijn ticket door aan Reuchlin. Hij genoot van deze reis en stuurde enkele telegrammen met positieve verhalen naar zijn vrouw en kinderen in Nederland. Niet een van de drie landgenoten overleeft de reis met de r.m.s. Titanic.
In de vitrine met enkele persoonlijke herinneringen aan de Jonkeer zie ik zijn overlijdenskaart en een handgeschreven condoleance brief van Koningin moeder Emma voor zijn gezin.
foto via AmsterdamExpo
Namen op de wand
Die ene bril in de vitrine, een handgeschreven ansichtkaart, het kookboek van Bolhuis , een pijp en verschillende koffers: allemaal stille getuigen, artefacten, die een verhaal vertellen en de passagiers dichter bij je brengen. In de laatste zaal staan 2.228 namen op de wand. Ze zijn onderverdeeld in de drie klassen aan boord en in overlevenden en overleden passagiers. De bezoekers aan de tentoonstelling pakken hun ‘boarding pass’ en zoeken naar hun alter ego tussen de vele namen in de lijsten op de muur. Frank Thomas Andrew heeft zijn eerste reis over de Atlantische Oceaan niet overleefd.
Met weemoed lever ik de audiogids met al die mooie verhalen in.
Zwijgend verlaat ik het schip.
Titanic, the artifact exhibition
reis met de trein naar station Amsterdam Zuid
nog te zien tot 11 mei 2014
kijk hier [link] voor prijzen en openingstijden.
foto’s Wilma Lankhorst met toestemming van Amsterdam Expo.
Dank voor deze unieke kans.
Wist u dat….
- Het interieur van 24 luxe eerste klas hutten is ontworpen en gemaakt door de Haagse meubelmakers H.P. Mutters & Zn?
- Er speciale toegangsprijzen zijn voor gezinnen met bijvoorbeeld 2 kinderen?
- Wanneer u uw ticket online koopt, € 2 voordeliger uit bent en wachttijden vermijd bij de kassa?
- Bezoekers gemiddeld twee tot twee-en-een-half uur nodig hebben om de tentoonstelling en de diverse filmpresentaties te bekijken?
28 maart Expo College 19.00 uur
Vrijdag 28 maart verzorgt de Belgische journalist en auteur Dirk Musschoot een speciale lezing over de 3 Nederlanders en 27 Belgen aan boord van de r.m.s. Titanic. Hij deed uitgebreid onderzoek naar de vraag waarom deze 30 passagiers aan boord gingen van het ‘onzinkbare’ schip. Wat was hun motief, was dreef hen om mee te gaan op deze zeereis?
Nabestaanden van de drie Nederlandse passagiers hebben persoonlijke bezittingen van hun familieleden in bruikleen gegeven aan de expo .
Tickets voor het Expo college kosten € 10, een combinatieticket voor lezing en het bekijken van de expositie kost online € 24 (+ € 1 servicekosten).
DFDS-ferry naar Newcastle
Schipper mag ik over varen?
Heerlijk, de koffer inpakken zonder op de kilo’s te letten. Als ik voor het vliegtuig kies , ga ik niet meer zo onbevangen op reis als enkele jaren geleden. Bij het inpakken van mijn koffer moet ik op de kilo’s letten. Dit wordt tijdens weg de reis steeds erger. Nee, dat boek kan ik niet kopen want dan heb ik straks overgewicht. Nee, die fijne wandelschoenen kan ik niet aanschaffen want er is geen plaats meer in de koffer. Neem de ferry en het blije, spontane gevoel van ‘ ik ga op vakantie en ik neem mee’ komt spontaan terug. Herinneringen aan mooie reisjes vullen mijn hoofd. Blij pak ik een extra paar schoenen in, je weet het maar nooit. Dat ik uiteindelijk al die extra kilo’s zelf mee moet zeulen is mijn ding.
Naar DFDS IJmuiden in de voetbalbus
Recht tegenover het Centraal Station in Amsterdam, voor de deur van het Victoria hotel is de verzamelplaats voor de bus van DFDS/Brouwers Reizen. Als even later de dubbeldekker in parkeert klonteren passagiers samen voor de deur. Mijn reisgenootjes zijn er nog niet en zo rijden we even later met een andere bus, de Ajax voetbalbus, naar IJmuiden. Het is een rit van een kleine dertig minuten (bij boeking even opgeven). Voor € zeven reis je op een ontspannen manier naar de Felison Terminal waar de ferry ligt afgemeerd.
Koffer en trappen
Na een ‘welcome on board’ zoek ik naar de lift die me naar dek vijf brengt. Helaas, de liften gaan niet naar het deel van dek vijf waar mijn hut ligt. Ik kan tot zes en daarna mag ik mijn (zware) koffer via twee trappen naar dek vijf. Nog een lange gang te gaan en dan zie ik dat de een na laatste hut mijn plekje is voor deze nacht. Terwijl ik de koffer deels uitpak, maak ik via de muren al onbedoeld kennis met de buren. Onvervalste Engelse humor en hard pratende mannen. Met hoeveel zouden ze zijn?
De rust op de brug
We zijn uitgenodigd voor een bezoekje aan de brug. Hoe druk het in de gangen en in de openbare ruimtes is met joelende schoolkinderen, zo sereen is de rust op de brug. We worden ontvangen door de Deense kapitein en tweede officier. De kaart met de route ligt klaar, de radarschermen staan ingesteld. De winter van 2013-2014 was voor ons op het vaste land een zachte winter, geen sneeuw geen ijzel. Voor de veerboten was het een zeer onrustige winter met regelmatig storm en harde windstoten. De kapitein stelt ons gerust, voor ons ligt een meteorologisch rustige nacht.
Negen dekken verkennen
Na het brugbezoek halen we een frisse neus aan dek. De ondergaande zon verspreidt een prachtig diffuus licht. Mijn smart phone vult zich met snel met foto’s. Negen dekken vragen om verkenning. Het aanbod varieert van enkele winkels, diverse restaurants tot een speeltafel met enkele gokautomaten en een filmzaal waar tijdens de overtocht maar liefst zeven films worden vertoond. Ik zie ook een kantoortje van Orca. In deze ruimte kun je van alles lezen over het leven van de walvissen en dolfijnen. Ook laten ze zien wat voor troep we met z’n allen in de zee dumpen.
Waar zijn de walvissen?
Ik vraag me af waar ik die walvissen en dolfijnen dan kan gaan kijken. Ook Remco stelt zichzelf die vraag, We komen er niet uit want de aanwezige kaart laat alleen een deel van de noordoostkust van Engeland zien. Volgens ons leven deze dieren hier niet.
Tijdens DFDS-ferry Italiaans eten op zee
We sluiten de eerste dag op zee af met een diner in het ‘Latitude Italian Restaurant’. De anti pasti op een lei tegel geserveerd, smaakt prima. De gnocchi die daarop volgt kan mij niet echt bekoren. ik vind gnocchi niet het meest smaakvolle gerecht uit de Italiaanse keuken. Mijn tafelgenoten laten het zich wel goed smaken. Een malse rollade met heerlijke tomaten tapanade smaakt prima. Ik geniet van de tijd die je hier hebt om ouderwets te tafelen. Je kunt toch nergens anders heen…. jawel, naar de film! Dat is voor mij deze avond geen optie.
Thank you guys
De King en kapitein varen rustig over de Noordzee, in Latitude wordt de stemming steeds vrolijker. Een ontspannen begin van de verkenningsreis naar Newcastle. Daar wacht een congres, maar nu nog even niet. Als ik tegen middernacht mijn hut op zoek, hoor ik al waar ik moet zijn. De buren zijn nog wakker. Ach, laat ik me even voorstellen want wie weet doet een goede buur wonderen. En zo pakt het ook uit. Ik stel me voor als de buurvrouw en geef aan dat ik nu graag een paar uur wil slapen. Als ik even later mijn hut in loop, hoor ik het geluid van vallende opklapbedden en daarna is het stil. Thank you guys!
Gewekt in drie talen
Om acht uur klinkt na een kort muziekje een ‘ goede morgen’ in drie talen. De King meert om 10.30 Nederlandse tijd aan in Newcastle. We hebben nog even. Na het ontbijtbuffet in het 7Seas restaurant zegt Lenneke dat we nog even terug gaan naar de brug. De kapitein wil ons graag het invaren op een mooie plek laten zien. En zo staan we voor de tweede keer tijdens deze overtocht op de brug. Ik vraag hem welke nationaliteiten de bemanning op de brug heeft. Hij is Deens, woont in Zweden, de tweede officier is ook Deens, Kamiel komt uit Polen en er is een assistent uit de Filepijnen. In totaal telt de bemanning veertien verschillende nationaliteiten. Ik wil ook graag weten hoe het met de walvissen zit in de Noordzee. De kapitein zegt dat hij dagelijks walvissen spot tijdens de overtocht. Zowel Remco als ik zijn verrast.
Praktische informatie:
DFDS Seaways vaart dagelijks van IJmuiden naar Newcastle en terug.
Tranfers:Vanaf Amsterdam CS rijdt een shuttlebus naar de Felison Terminal. Prijs Euro 6, opgeven bij boeking anders € 10 voor enkele reis. In Newcastle staan dubbeldekkerbussen klaar voor de transfer naar het centrum. Je kunt hier ook de Metro nemen. Eindpunt in Newcastle Central Station. Hier stap je ook weer op voor de shuttle/metro die je terugbrengt naar de haven.
Maaltijden aan boord: Als je bij boeking je ontbijt en/of diner boekt, bespaar je 15% op de prijzen aan boord.
WiFi aan boord: Gratis op Princess Seaways (dek 7 Bake ’n Coffee) en € 10 in de ‘Quiet WiFi Lounge’ voor 16 uur op King Seaways
Stopcontacten: Nederlandse stopcontacten op de Princess en Uk stopcontacten op de King
Zie voor tijden, prijzen, aanbiedingen en voorwaarden de website van DFDS Seasways
Overtocht met dank aan DFDS Seaways
Op de terugreis zie ik een kaart waarop staat dat in Noordzee en rondom Engeland maar liefst 23 verschillende soorten walvissen en dolfijnen voorkomen. Hier kun je er meer over lezen.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
Nijmegen herdenkt bombardement
Zaterdag 22 februari is het 70 jaar geleden dat om 13.30 Amerikaanse bommenwerpers een dodelijke lading bommen over het historische centrum van de stad uitbraakten. Het hart van de stad vloog in brandt. Ruim 800 mensen verloren hun leven, duizenden inwoners werden dakloos. Het historische centrum van de keizerstad, dat door de eeuwen heen zorgvuldig was gebouwd, lag in één klap in puin. Zaterdag 22 februari 2014 vindt naast de jaarlijkse herdenking bij de schommel een extra herinneringsmoment plaats. Rob en Bregje Jaspers presenteren in samenwerking met het Nijmeegse Gilde en unieke stadswandeling, geheel in het kader van 22.02.1944.
Vier luisterplekken
In het centrum van Nijmegen liggen op vier plaatsen veldkeien waarbij je het verhaal van die plek via je telefoon of Mp3-speler kunt beluisteren. Ik heb ter voorbereiding op ‘mijn’ herinneringsroute via de site van Liberation Route de verhalen gedownload op een Mp3-speler. Op deze manier kan ik in alle rust naar de verhalen luisteren en soms her-luisteren omdat de informatie heel indringend is.
Ik begin mijn verkenning in het spoor van onze bevrijders in het Kronenburgerpark. Dat park kennen we van het gelijknamige lied van Frank Bloeijen. Ik sta aan de noordkant van het park, bij het Joris Ivensplein. Daar ligt de luisterplek 14 die is gewijd aan verzetsheld Jan van Hoof. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette hij zijn leven op het spel om hand en spandiensten te verrichten voor de geallieerden. Hier op dit plein werd hij dodelijk getroffen door een Duitse kogel. Via de oudste winkelstraat van ons land, de Lange Hezelstraat loop ik naar de St. Stevenskerk. Op het plein aan de westzijde die ik de Engel van Jacques Maris. Een sereen monument ter nagedachtenis aan alle burgerslachtoffers van WO2 in Nijmegen. Ik loop om de kerk heen en bij het oudste café van de stad, ‘In den Blaauwe Hand’ ga ik links richting de rivier.
Duitse kikvorsmannen
Aan de oever van de Waal, iets rechts van de Nijmeegse Boot ligt veldkei 16. Met de sterk stromende Waal voor me, luister ik naar het relaas van de Duitse kikvorsmannen. Op 29 september 1944 hebben zij in de vroege ochtend de opdracht om torpedo’s te plaatsen onder de Nijmeegse bruggen. De aanval op de verkeersbrug mislukt, de bommen onder de spoorbrug richten uiteindelijk minimale schade aan. Van de 12 kikvorsmannen ontkomen er twee, de andere tien worden levend of dood door de geallieerden gepakt. Ik draai me om, heb de rivier nu in mijn rug en zie links boven me het Valkhof-park met de Nicolaaskapel. Daar aan de achterkant van de kapel ligt Luisterplek 17 , ik loop naar de trappen en zoek mijn weg naar de achthoekige kapel.
30 Canvasbootjes
Hier op hoogte bij de kapel heb ik een prachtig uitzicht over de Waal met links de uiterwaarden van de Ooijpolder en rechts de nieuwe stadsbrug, de Oversteek. Ik zet de Mp3-speler aan en luister naar het verhaal van de historische oversteek van bijna 900 geallieerde para’s in 30 gammele canvasboten. Zij roeien deels met peddels deels met geweerkolven van de zuid- naar de noordoever. Vanaf de noordzijde werden de roeiers door de Duitsers beschoten. 48 Para’s sterven tijdens deze opdracht. Zij worden sinds de opening van de nieuwe stadsbrug (23 november 2013) dagelijks herdacht met een lichtmonument op de brug.
Stilte bij de schommel
De vierde en laatste veld kei in de stad ligt in de Marikenstraat. Deze straat kent twee niveaus een soort koopgoot en een bovenverdieping. Om bij Luisterplek 15 te komen, volg ik de bovenste, rechter laag van de Marikenstraat. Na enkele winkels kom ik op een plein met een grote kastanjeboom. Onder de boom staat een reuze schommel. De schommel is hier het symbool voor bewegen tussen heden en verleden. Deze schommel beweegt niet. De stille schommel is een bevroren beeld ter nagedachtenis aan 24 kinderen en 8 zusters die hier de dood vonden tijdens het februaribombardement van 1944.
Op 22 februari 2014 is het om 13.30 uur stil bij de schommel.
Enkele honderden zullen aanwezigen zijn met hun gedachten terug gaan naar
22 februari 1944.
Het verhaal gaat …. het was lunchpauze op de kleuterschool…
De geschiedenis in je oor
Ik vind het is een mooie manier om op historische locaties naar verhalen te luisteren die op die plek plaats vonden. Mijn familie (in de Achterhoek) heeft gelukkig relatief weinig mee gemaakt tijdens de oorlog. Nu als inwoner van Nijmegen wil ik graag meer weten van de gebeurtenissen in ‘mijn’ stad. De verhalen zijn niet alleen interessant voor de eigen inwoners, ook voor bezoekers van de oudste stad van Nederland hebben deze verhalen hun waarde. Hier kun je thuis alvast een voorproefje nemen.
© foto’s Wilma Lankhorst
Dagje Midden-Oosten in Leiden
Voor twee toppers van het Midden-Oosten kun je terecht in Leiden. Je hebt nog één maand om Mekka en Petra op een dag te bezoeken. In het Museum van Volkenkunde in Leiden kun je nog tot 9 maart a.s. de tentoonstelling ‘Het verlangen van Mekka’ ervaren. Ik schrijf bewust ervaren want als je naar Mekka gaat, is het meer dan een expositie zien, het Verlangen naar Mekka is een beleving die ik je van harte wil aanbevelen.
Niet groot wel intens
De tentoonstelling is niet groot. Maar in zes zalen en een gang krijg je een goed beeld van de bedevaartrituelen die miljoenen moslims jaarlijks uit voeren. Deze rituelen vormen voor de Moslimgemeenschap een symbolische terugkeer naar het gebied en de tijd van de profeten Adam, Abraham en Mohammed. Je zou kunnen zeggen dat de pelgrims zich tijdens de haji, de bedevaart naar Mekka, symbolisch verbinden met alle generaties van moslims die hen voorgingen op deze tocht. Jaarlijks gaan zo’n 5.000 Nederlandse moslims mee op de haji. Enkelen van hen hoor ik in de zalen zacht praten met hun bekenden.
‘Mekka here we come’
Ik heb als tiener kennis gemaakt met de Nederlandse bedevaarttradities. Mijn oma ging graag en vaak op bedevaart. Dan hebben we het over reisjes naar het Zuid-Limburgse Wittem, het Belgische Baneaux, het Duitse Kevelaer en Lourdes in de Franse Pyreneeën. Ik weet niet veel van de Moslimtradities en symbolen op dit gebied. Daarom wilde ik deze tentoonstelling graag bezoeken. Ik ga samen met mijn vriendin Ingrid die zelf op bedevaart naar Israël is geweest. ‘Mekka here we come’.
Tipje van de sluier
Wat me het meest opvalt is dat de bedevaart en de voorbereiding op de haji, veel omvangrijker is dan ik me had bedacht. Ik lees wetenswaardigheden over oude hadji routes, over de intensieve voorbereiding van de pelgrims en zie vitrines met speciale bedevaartsouvenirs. Ik zie DVD’s die een Indonesische bank aan haar klanten geeft ter voorbereiding op de reis. Het bekendste beeld van de haji is voor mij het beeld dat drommen mensen rondjes om KaBa, het blokvormige heiligdom op het binnenhof van de grote Moskee in Mekka lopen. Ik loop een zaal binnen waarin op alle muren filmbeelden van deze looprondes geprojecteerd worden. Het is net of je opgenomen wordt in de massa en zelf meeloopt in de tocht. Aan het einde van de expositie beland ik in een moskee. Sommige gasten trekken hun schoenen uit en knielen op de bidtapijten die hier op de vloer liggen.
Verse muntthee
Ik ervaar de expositie als heel in informatief en intensief. Ik zie allerlei nationaliteiten in het museum. Als ik later met Ingrid van een glas verse muntthee geniet in de grote ronde bank in het museumcafé, zie ik een moslim man met zijn dochter praten. Ik spreek hem later even aan en vraag hem wat hij van de tentoonstelling vindt. Hij is erg trotst op de tentoonstelling en vindt het geweldig dat hij dit samen met zijn dochter kan bekijken om zo samen met haar zijn haji nog eens te beleven.
Leiden Museum van Volkenkunde
Korting op dubbelticket – ‘Verlangen naar Mekka’ en ‘Petra, wonder in de woestijn’
Churchill’s geheime Valentijn
Churchill’s geheime Valentijn 2014
Wil jij weten wie Churchill’s geheime ‘Valentine’ was?
Maak dan een afspraak op 14 februari a.s. in de ‘Churchill War Rooms’ in Londen. Die avond kun je o.a. mee doen aan dans workshops onder leiding van de London Swing Dance Society. Hier leer de ‘Triple Step’, de ‘Lindy Hop’ of de ‘Lambeth Walk’ op de melodieën van bekende orkesten uit de jaren 40 van de vorige eeuw. Door de muziekkeuze van DJ ‘Vintage Mafia’ gaan de voetjes als vanzelf van de vloer.
‘Love letters’
In de Mess van de WOII-officieren krijg je schrijftips om je eigen ‘love lettre’ extra glans te geven. Hier kun je ook luisteren naar vertellingen uit oorlogromances uit de eigen museumcollectie. Laat je inspireren en schrijf zelf een brief voor je lief.
Valentine’s Late – Churchill War Rooms
Vrijdag 14 februari 2014
18.30 tot 21.30 uur – kosten £ 17,50 p.p.
Aub vooraf hier reserveren
Als je relaxt naar Londen wilt reizen, kan ik je de treinreis met de Eurostar vanaf Brussel naar Londen van harte aanbevelen.
Woon je in het westen van ons land dan is de aansluiting met NS HiSpeed vanaf Amsterdam, Den Haag of Rotterdam naar Brussel ook een optie.