Nieuwe Meesters in het Outsider Art Museum
Een nieuw jaar vraagt om Nieuwe Meesters…
Welke Nieuwe Meesters ken jij?
Velen kennen de Hollandse, de Vlaamse, de Italiaanse en/of de Duitse Meesters. Maar wie zijn nu de Nieuwe Meesters? Het Outsider Art Museum in Amsterdam presenteert steeds nieuwe, verassende en onbekende artiesten. Zij delen op hun beurt ongepolijste kunst met ons. In dit museum leer je op een totaal andere manier naar kunst kijken. Fotograaf Sander Troelstra maakte 30 portretten van Nieuwe Meesters. Naast het fotografische portret van de kunstenaar hangt een selectie van zijn of haar werk. Stap in 2018 in een artistieke achtbaan met de Nieuwe Meesters.
Sneak preview
Outsider Art Museum
Het Outsider Art Museum, kortweg OAM is ondergebracht in een aparte vleugel van de Hermitage in Amsterdam. Hier ontdek je artistieke mensen die niet zijn opgeleid tot kunstenaar. Je stapt in een onbekende, artistieke achtbaan en verkent zo een compleet nieuwe creatieve wereld. Het zijn stuk voor stuk mensen met een bijzondere achtergrond. De ene kunstenaar heeft het syndroom van Down, de ander wordt behandeld voor psychische problemen, een derde heeft autisme. Wat hen bindt is de passie om iets te creëren. Ze drukken hun gevoelens en emoties uit in kleur of in zwart-wit. De een met verf de ander met nietjes, viltstiften of met klei. Het zijn unieke, soms bijna maniakale, composities en creaties. Je voelt de hypergevoeligheid van de maker. Het werk is authentiek, tegendraads en voor ons gevoel onconventioneel.
Sander Troelstra
Bij elke tentoonstelling in het OAM is er een andere factor die de geselecteerde kunstenaars met elkaar verbindt. In de vorige tentoonstelling was het de selectie van de Franse kunstenaar en grondlegger van Art Brut: Jean Dubuffet. Dit keer is het fotograaf Sander Troelstra die de rode draad heeft gespannen. Troelstra is niet zo maar een fotograaf, hij won al verschillende keren de prestigieuze Zilveren Camera en in 2015 de Nationale Portretprijs. Troelstra’s drijfveer is het onalledaagse. Hij maakt portretten van mensen met een rafelrandje. Mensen die het soms moeilijk vinden om aansluiting te vinden in onze maatschappij.
Daar hang je dan!
Met de eerste foto kom je direct binnen in de tentoonstelling. Het portret van Lionel Plak is ook het campagnebeeld van deze expositie. Een grote zwart-wit foto met een gezicht dat je vanaf de zijkant ziet. Maar Plak ziet je ook. Met zijn rechteroog kijkt hij je aan met een blik van ….Ja, wat voor blik is het eigenlijk?
Zijn werk komt in eerste instantie op me over als getrokken, gekleurde, draden die een warrig web vormen. Maar het kan net zo goed een plattegrond van een stad zijn, of een detail van ons zenuwstelsel.
Wat zie ik?
Rechts van Lionel’s portret hangt een strook behang waarop Ben Augustus zich helemaal heeft uitgeleefd. Met een zwarte stift heeft hij honderden symbolen, portretjes en teksten op deze papier strook bijeengebracht. Het eindresultaat is een soort beeldbehang waarop je niet uitgekeken raakt. Je oogt vliegt van de kerstman naar Spyder man, van Jezus Christ Superstar naar Bert van het duo Bert & Ernie. Kijk maar eens goed, misschien staat je favoriete stripheld er ook tussen.
In de tentoonstelling is een videodocumentaire te zien waarin je fotograaf Sander Troelstra aan het werk ziet met de Nieuwe Meesters. Er staat een bankje voor je klaar. Neem de tijd om deze beelden te bekijken, ze maakten op mij een diepe indruk. De empathie van Troelstra en de spontaniteit van de Nieuwe Meesters, geven je energie. Nadat ik de ‘making off’ van het portret van Mies van der Perk heb gezien, zoek ik haar op in de tentoonstelling.
Televisiebeelden worden boek
Mies van der Perk is een liefhebber van televisie. Ze geniet van dansers, sporters en musici. Terwijl ze naar hen kijkt, tekent zij hen met potlood of stift snel na op een stukje papier. Sommige schetsen werkt ze later uit. De ene keer met acryl verf, de andere keer met inkt of als aquarel. Ze is dol op luxe tekenpapier. In deze expositie zie ik een boek waarin een groot aantal tekening is verzameld. Ze is samen met de begeleiders van het creatief atelier Herenplaats, steeds op zoek naar de juiste expressievorm .
‘Bij Atelier Herenplaats vind ik voor het eerst van mijn hele leven erkenning. Ik word nu 78 jaar en heb te veel gaven om nu al dood te gaan. Ik wil nog veel maken.’
Uitspraak Mies van der Perk (2017)
Zegt het voort!
Je kunt de Nieuwe Meesters t/m 25 mei 2018 zelf ontdekken in het Outsider Art Museum in de Hermitage in Amsterdam.
Een tweede versie van de ‘Nieuwe Meesters’ is t/m 30 januari 2018 ook te zien in het Modern Art Museum in Shanghai. Een aantal Outsider-kunstenaars zullen met een selectie van hun werk deelnemen aan de expositie City Life.
Deze tentoonstelling loopt gelijk op met de expositie Hollandse Meesters uit de Hermitage van St.Petersburg.
Flinck uit je Bol
Duo tentoonstelling van Rembrant’s leerlingen Govert Flinck en Ferdinand Bol te zien in o.a. het Rembrandt Huis en het Amsterdam Museum. In het Paleis op de DAM kun je tijdens de reguliere rondleidingen ook verschillende werken van Bol en Flinck ontdekken.
© tekst, video en foto’s Wilma Lankhorst © portretten Sander Troelstra © gebruik van de afbeeldingen met dank aan Outsider Art Museum en de Nieuwe Meesters.