Het Übersee-Museum, zeg maar het Tropenmuseum van Bremen, verzamelt en exposeert al ruim 120 jaar. Deze Noord-Duitse Hanzestad heeft door de ligging aan de Weser in het verleden haar armen ver buiten de landsgrenzen uitgespreid. De verzamelkunst van talrijke kooplieden én wetenschappers ligt aan de basis van de ruim 1,2 miljoen stuks tellende collectie. Een bonte verzameling van ‘mensen’ en dieren, van tradities en gebruiken, van maatschappelijke vraagstukken en communicatievormen, van (duurzame) handel en de opvang van vluchtelingen. De wereld onder één dak. Een ontdekkingsreis vol verrassingen. Een aanrader voor een dag waarop het weer eens wat minder is. Kan ik je verleiden tot het maken van een wereldreis in één dag?
Je komst blijft niet onopgemerkt in het Spy Museum Berlijn
German Spy Museum
Net als de Muur wordt spionage altijd met Berlijn verbonden. Op de Potsdamer Platz kun je jezelf bijspijkeren in het nieuwe German Spy Museum Berlin . Je aankomst blijft niet gemerkt, in de grote ontvangsthal registreren twintig camera’s je aanwezigheid. Ik vraag me af wie er naar die beelden kijkt? Als je de entreekaart onder de scanner houdt, gaat er een glazen sluisdeur voor je open. Je loopt, na dat je code is geverifieerd de geschiedenis van de spionage tegemoet. Welk geheim draag jij met je mee?
Ontmoeting met Guerrilla Girls tijdens Wij noemen het Ludwig
Wij noemen het Ludwig
Als op een geboortekaartje en ‘WIJ NOEMEN HETLUDWIG’ wordt het 40-jarig jubileum van de Keulse collectie Ludwig aangekondigd. De handige chocolade-koopman Peter Ludwig en zijn vrouw Irene waren liefhebbers van moderne kunst. Net als onze Helene Kröller Müller kochten zij werken van kunstenaars met naam en faam én relatief veel producties van nieuwe, toentertijd nog onbekende artistieke collega’s. In 1976 schonken zij de stad Keulen 350 werken uit hun omvangrijke verzameling. Aan dit gulle bod zat wel een voorwaarde: Keulen zou een museum bouwen dat hun naam op de gevel zou dragen. En zo geschiedde. 40 jaar geleden werd het bewuste convenant tussen stad en kunstverzamelaars ondertekend en vanaf 27 augustus 2016 tot en met 8 januari 2017 ben je uitgenodigd om deze kleurrijke 40-jarige verjaardag mee te vieren.
Op een eiland in de Weser in Bremen stond de Weserburg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn de gebouwen compleet verwoest maar in 1949 weer in volle glorie opgebouwd. Naast de universiteit van Bremen, vind je hier nu ‘Weserburg: Museum voor moderne kunst’ in Bremen. Op het gebied van hedendaagse kunst is dit één van de grootste musea in dit segment in Duitsland. Ze noemen zichzelf het eerste museum van kunstverzamelaars in Europa. Weserburg bezit zelf weinig kunstschatten en stelt exposities samen op basis van collecties van privé verzamelaars. Dit idee kennen we van het concept van de kunsthal. Dé verbindende factor hier in Bremen in al deze diversiteit is hedendaagse kunst die na 1960 is gemaakt. Om die reden zie je relatief veel onbekende namen, daardoor kun je als bezoeker des te meer zelf ontdekken. Mijn kennismaking met Weserburg is de expositie ‘Mir ist das Leben lieber’ van kunstliefhebster Reydan Weiss.
Het Paula Modersohn Becker Museum in Bremen heeft een nieuwe directeur (Frank Schmidt) en hij begint direct met een eigen programma: Zomergasten. Voor ons is dit een bekende naam in het kader van de tv-serie van de VPRO. De jonge Duitse beeldhouwer Laura Eckert bijt het spits af. Voor liefhebbers van het Drents Museum is zij een bekende. In 2015 had Eckert in Assen haar eerste solotentoonstelling onder de naam ‘Corporeal’. Daar maakte Schmidt kennis met haar werk en de vonk sloeg direct over. Na zijn definitieve aanstelling in Bremen presenteerde hij zijn concept ‘Zomergast’. Na het teken: ‘groen licht’, zocht hij contact met Laura. In relatief korte tijd is het plan uitgewerkt en sinds 20 juni jl. is Eckert de eerste zomergast in de musea in de Böttcherstrasse in Bremen.
Potsdam heeft verrassend veel te bieden op de Oranjeroute
Oranjeroute: de 7 van Potsdam
Na Kleve is Potsdam mijn volgende stop op de Oranjeroute. Ook hier volg ik het spoor van prinses Louise Henriette en keurvorst Frederik Willem I van Hohenzollern. We zagen al dat zij de eerste huwelijksjaren in Kleve hebben doorgebracht. Daar raakte ze onder de indruk van de parkaanleg van Johan Maurits van Nassau en Jacob van Campen. Met hun verhuizing naar Brandenburg namen zij ook de bouwstijl van het Holland classicisme mee. Ook veel groenontwerpen zien we terug in Berlijn, Potsdam en Oranienburg. Geïnspireerd door de Nausserallee in Kleve, liet Frederik Willem een lange lindelaan – Unter den Linden – in Berlijn aanleggen. Ga je mee naar Potsdam en ontdek mijn 7 oranje appeltjes.
Kleve, zicht op de Ster-berg volgens plan Johan Maurits van Nassau
Oranjeroute: de ‘7 appeltjes’ van Kleve
Kleve is het eerste deel van mijn Oranjeroute in deze Koningsweek. Als Nijmegenaar woon ik maar 25 kilometer oostwaarts om de meest westelijke Oranje-locatie van Duitsland. Vaak reed ik langs Kleve op weg naar mijn familie in de Achterhoek. Nu ga ik ga ik naar Kleve omdat dit de eerste Duitse woonplaats was van prinses Louise Henriette met haar kersverse echtgenote keurvorst Frederik Willem I. Na mijn bezoek aan eenOranje-locatiedeel ik zeven oranje-appeltjes met je in de serie: ‘ De ‘7 appeltjes’…. Kleve bijt het spits af. De stad heeft met erg verrast. Ik wens je deze surprise ook van harte toe.
1960 was voor Joan Mitchell (1925 -1992) een bewogen jaar. In 1959 is ze van Amerika naar Europa geëmigreerd. Niet omdat Parijs haar zo trok maar omdat ze bij haar geliefde, Jean-Paul Riopelle wilde zijn. Samen betrekken ze een atelier aan de Rue Frémicourt nr. 10. In dat jaar hangt haar werk August, Rue Daguerre (1957) op de 2eDocumenta in Kassel.
In 1960 presenteren zowel Galleria dell’Ariete in Milaan als Galerie Neufville in Parijs een solotentoonstelling over Mitchell’s werk. Bij uitgeverij Tiber Press wordt haar dichtbundel The Poems uitgegeven. Deze poëzie-uitgave heeft ze samen met John Ashbery gemaakt. In de familiaire sfeer krijgt ze het verdrietige bericht dat haar moeder kanker heeft.
Het enige werk uit 1960 van Joan Mitchell in het Ludwig Museum in Keulen op de expositie Joan Mitchell Retrospective, her live & Paintings’ is La Chatière (het kattenluik). Ik zal heel eerlijk zijn, ik heb geen katten en ik ben geen kattenfan. Hoe lang ik er ook naar kijk, ik zie het niet. Wat ik wel zie is een heftige kleurencombinatie waarin snelheid zit. Misschien is de kat net door het luikje gesprongen?
Het felle rood is een nieuwe kleur die Mithell in dit schilderij gebuikt. Haar andere doeken die ze eind jaren vijftig schilderde, hebben een veel ingetogener kleurgebruik: verzadigd olijf groen, bordeaux rood, oker en wit zijn hier de hoofdkleuren.
Joan Mitchell, Retrospective, her life and paintings in Museum Ludwig in Keulen. Nog te zien tot 21 februari 2016. Entree Euro 9 (korting met Köln Card € 7,20).
Op donderdagavond is dit museum tot 22.00 uur open.
Wil je meer lezen over Keulen? Lees dan hier verder.
De Zwitserse beeldhouwer en schilder Alberto Giacometti (1901-1966) krijgt in december 1958 een uitnodiging van Galerie Pierre Matisse. Het betreft de uitdaging om een beeldengroep te ontwerpen voor op het plein van een nieuw te bouwen wolkenkrabber in New York. De Chase Manhattan Bank heeft architect Gordon Bunshaft opdracht gegeven voor het ontwerpen van een nieuw kantoorgebouw. Giacometti is tot op dat moment nog nooit in Amerika geweest. In februari 1959 stuurt de architect hem een schaalmodel van het plein zodat Giacometti zich de context voor zijn ontwerp beter kan visualiseren.
Lopende man & staande vrouw
In 1948 heeft de kunstenaar al eens drie kleine ontwerpen gemaakt die hij voor deze opdracht in een extra groot formaat wil gaan uitvoeren. Hij kiest voor een trio van een lange staande vrouw, een lange lopende man en een enorm hoofd op een voetstuk. Op de foto zien we de vrouw, ze is maar liefst 2.76 meter lang, haar armen strak langs haar lichaam en ze staart voor zich uit. De lopende man is iets kleiner (1.88 m) maar maakt een ruime pas van 1.10 m. Het hoofd inclusief voetstuk is 95 c, hoog.
Uiteindelijk zijn de creaties nooit in New York geplaatst omdat Giacometti besloot om niet mee te doen aan de (voor hem onverwachte) competitie die in 1961 werd uitgeschreven. Alberto besluit de grote gipsen modellen voor de Biënnale van Venetië (1962) in brons te laten gieten. In die tijd werkte hij al samen met architect Josep LLuis Sert die bezig was met de creatie van de galerie en museum van het echtpaar Marguerite en Aimé Maeght in het Zuid-Franse St. Paul de Vence. Zij hebben de beelden na de Biënnale aangekocht voor hun collectie. Daar staan ze (meestal) op het ‘Giacometti plein’. Tot 31 januari 2016 zijn ze te zien in Kunstmuseum Pablo Picasso in het Duitse Münster
De Maeght Foundation bezit de grootste collectie kunstwerken van Giacometti in Europa. Andere musea met een uitgebreid Giacometti aanbod vind je in Zürich (het Kunsthaus Zürich) en in Parijs bij de Giacometti Foundation.
De letters op deze aankondiging zijn in Giacometti-stijl
Giacometti is dé kunstenaar van de langgerekte, broodmagere bronzen figuren. Stilstaand of aan de wandel. Je herkent zijn creaties uit duizenden. Tot eind januari 2016 kun je in Münster, net over de grens met Enschede, maar liefst 115 werken van hem zien. Zoveel Giacometti’s waren nog nooit in één tentoonstelling te zien bij onze Oosterburen. Alberto Giacometti is hier te gast bij zijn kunstvriend Pablo Picasso. Ben je opzoek naar een leuk idee voor een dagje of een leuke stedentrip, laat je dan eens verrassen in Münster.
