Deel 3 van het drieluik over de berlijnse Muur

Deel drie van het drieluik over de Berlijnse Muur.

Na de verhalen over het herdenkingspark aan de Bernauer Straße (deel een) en het Mauermuseum Checkpoint Charlie (deel twee) ronden we het drieluik over de Muur af met een bezoek aan East Side Gallery. Je kunt hier op twee manieren komen. Via het Ostbahnhof of via de zuidzijde met de U-Bahn. Als je voor U-bahnstation Schlesisches Tor kiest, wandel je via de fraaie ‘Oberbaumbrücke’ over de Spree. Als je een station verder uitstapt bij ‘Warschauer Straße’ sta je al aan de noordoever van de rivier. In dit derde deel van het drieluik krijg je weer een totaal ander beeld van de Muur. We nemen hier afscheid met een historische kus.

East Side Gallery kunstenaarscollectief

Nadat de Muur is november 1989 viel, begonnen artiesten in februari 1990 met het beschilderen van de eerste delen van de Muur in de Mühlenstraße in de wijk Friedrichshain. Later dat jaar werd de ‘East Side Gallery’ opgezet. 118 Kunstenaars uit 21 landen sloten zich aan bij dit initiatief. Samen maakten ze 106 kunstwerken op delen van de voormalige Muur. In november 1991 worden deze restanten van de Muur, inclusief de kunstwerken van East Side Gallery onder monumentenzorg geplaatst. In 2009 worden alle schilderingen volledig gesaneerd. 86 Kunstenaars (be)schilderen de muursegmenten opnieuw. Dit stukje Muur trekt jaarlijks vele bezoekers, er worden talrijke foto’s en YouTube clips gemaakt. Als wij er in het voorjaar van 2013 zijn, smeult het hier. De strijd is weer opgelaaid tussen kunstenaars aan de ene kant en projectontwikkelaars aan de andere kant. Op deze locatie is het prestigieuze project ‘Media Spree’ gepland.

Media Spree laat van zich horen

De start van het project Media Spree’ dateert uit 1990. Dit plan is een van de grootste investeringen in onroerend goed in Berlijn en richt zich op telecommunicatie- en mediabedrijven die zich deels langs de Spree willen vestigen. Integraal in dit project is een plan voor stedelijke vernieuwing meegenomen. Tegelijkertijd met deze plannenmakerij beginnen kunstenaars met het beschilderen van muurdelen en ontstaat het East Side Gallery. De Muurdelen liggen op de noordoever van de Spree en juist die oever is onderdeel van ‘Media Spree’. In 2007 heeft dit project tot grote demonstraties geleid waar meer dan 5.000 demonstranten aan deelnamen.

Extra brug over de Spree?

Door de crisisjaren zijn veel plannen nog niet uitgevoerd. Anno 2013 zagen wij alleen het grote O2 World-gebouw. Nu de crisis in Duitsland op zijn retour is, laait de discussie weer op. In het voorjaar van 2013 is de locatie aan de Spree andermaal het strijdperk. De gemeente en aannemer staan aan de ene kant en tegenover hen staan de artiesten. Inzet van de queeste was dit keer de bouw van een nieuwe, extra brug over de Spree waardoor een deel van de kleurrijke Muur moet verdwijnen. In het voorjaar van 2014 zie ik de East Side Gallery zoals we hem ook zagen in 2013. ‘Wordt vervolgd’, zullen we maar zeggen.

Berlijn stad met grote contrasten

De ervaring met de Muur op de locatie van ‘East Side Gallery’ is totaal anders dan die aan de Bernauer Straße. Sterker uitgedrukt: een groter contrast tussen de kleurrijke East Side Gallery en de grijze Muurdelen en de droevige herinneringen aan de vele slachtoffers aan de Bernauer Straße is er volgens mij niet. Daarom is dit drieluik ook zo boeiend, het laat drie aspecten van de Muur zien die elk een eigen dimensie hebben en een eigen verhaal.

Bezoek  de East side Gallery hier online

Boekwandeling langs de Muur

Schrijver Jörg Weber heeft 87 kunstenaars gesproken over hun werk en bevindingen met de Muur. Dit heeft geresulteerd in een prachtig kleurrijk werk over de East Side Gallery dat in maart 2014 is verschenen. Met dit boek in de hand kun jezelf een wandeling maken langs de 106 kunstwerken. De teksten zijn zowel in het Duits als in het Engels. Prijs € 16,95. Het boek is ook online te bestellen (ISBN 978-3-95723-008-9)

Reissuggesties stedentrip Berlijn

• Overweeg bij  je reisopties naar Berlijn ook eens de trein. Je rijdt in vijf uur van station Deventer naar Berlijn Haubtbahnhof (Hbf). Heerlijk ontspannen en geen gedoe met eventueel  extra (lees over) bagage.
• Voor het vervoer in Berlijn is de ‘Berlin Welcome card’ een ideale reisgenoot. 2,3 of 5 dagen gratis openbaar vervoer en kortingen op ruim 200 attracties. 2 Dagen v.a. € 18,50 online te bestellen o.a. bij de ANWB
• Muur van licht
  Voor de herdenking van de Val van de Muur in november 2014 is een fraai plan ontwikkeld. Volgende week vertel ik meer over de plannen van deze  ‘Muur van Licht’.

• foto’s van de Muur Wilma Lankhorst in overleg met East Side Gallery