Naakt met parasol – Jan Wiegers 1953 (detail) coll. Museum de Fundatie
Herontdek de WILDEN & Nieuwe Wilden
In Zwolle en Groningen worden vanaf 28 april de duo tentoonstellingen ‘WILDEN en Nieuwe Wilden’ georganiseerd. De teams van Museum de Fundatie en het Groninger Museum trokken ter voorbereiding twee jaar intensief samen op. Vóór we de WILDEN en de Nieuwe Wilden gaan ontmoeten, neem ik je mee, terug in de tijd. Wanneer ontstonden deze stromingen, welke kunstenaars waren de motoren achter de nieuwe bewegingen en wat dreef hen? Zonder context is een beweging als los zand en dan is het bezoeken van de exposities echt minder leuk. Heb daarom nog even geduld voor ik je aan de WILDEN voorstel. We gaan eerst terug in de tijd, terug naar het begin van de 20ste eeuw. Ga je mee?
Potsdam heeft verrassend veel te bieden op de Oranjeroute
Oranjeroute: de 7 van Potsdam
Na Kleve is Potsdam mijn volgende stop op de Oranjeroute. Ook hier volg ik het spoor van prinses Louise Henriette en keurvorst Frederik Willem I van Hohenzollern. We zagen al dat zij de eerste huwelijksjaren in Kleve hebben doorgebracht. Daar raakte ze onder de indruk van de parkaanleg van Johan Maurits van Nassau en Jacob van Campen. Met hun verhuizing naar Brandenburg namen zij ook de bouwstijl van het Holland classicisme mee. Ook veel groenontwerpen zien we terug in Berlijn, Potsdam en Oranienburg. Geïnspireerd door de Nausserallee in Kleve, liet Frederik Willem een lange lindelaan – Unter den Linden – in Berlijn aanleggen. Ga je mee naar Potsdam en ontdek mijn 7 oranje appeltjes.
Kleve, zicht op de Ster-berg volgens plan Johan Maurits van Nassau
Oranjeroute: de ‘7 appeltjes’ van Kleve
Kleve is het eerste deel van mijn Oranjeroute in deze Koningsweek. Als Nijmegenaar woon ik maar 25 kilometer oostwaarts om de meest westelijke Oranje-locatie van Duitsland. Vaak reed ik langs Kleve op weg naar mijn familie in de Achterhoek. Nu ga ik ga ik naar Kleve omdat dit de eerste Duitse woonplaats was van prinses Louise Henriette met haar kersverse echtgenote keurvorst Frederik Willem I. Na mijn bezoek aan eenOranje-locatiedeel ik zeven oranje-appeltjes met je in de serie: ‘ De ‘7 appeltjes’…. Kleve bijt het spits af. De stad heeft met erg verrast. Ik wens je deze surprise ook van harte toe.
De Oranjeroute is een populaire themaroute door de gezamenlijke Nederlands-Duitse geschiedenis. De Oranjeroute is een thematraject van bijna 3.000 kilometer door Nederland èn vooral Duitsland. Als smaakmaker heb ik twee locaties bezocht: In deze Koningsweek begint mijn verkenning in Kleve en hij eindigt in Potsdam/Berlijn. Hiervoor stap ik in het spoor van prinses Louise Henriette van Nassau. Wat weet jij van de Oranjes?
In de expositie ‘Käthe Kollwitz, Guss Geschichte(n)’ maak je kennis met een Käthe Kollwitz in 3D. Als Kollwitz in 1904 in Parijs aan een cursus beeldhouwen begint, heeft ze al carrière gemaakt als grafisch kunstenares. Haar posters, schetsen en etsen worden alom gewaardeerd. Als ze in 1945 terugkijkt op haar werkzame leven, bekent ze, dat wanneer ze het nog eens over mocht doen, ze beeldhouwer wil worden. Waarmee zou ze ons dan hebben verrast?
Het topje van deze artistieke ijsberg ontdek je op de nieuwste tentoonstelling in het Käthe Kollwitz Museum in Keulen: ‘Käthe Kollwitz, gegoten geschiedenis! Tot 5 juni 2016 kun je Kollwitz in 3D zien.
Waar denk jij aan bij een museum voor chocolade? Door mijn hoofd flitsen beelden van Willy Wonka in zijn chocoladefabriek. Repen, overal repen en wikkels én proeven natuurlijk. Dat er een speciaal museum is voor deze populaire lekkernij vind ik zo wie zo al bijzonder. In Keulen aan de Rijnkade worden 4000 jaar oude chocolade-geheimen onthult en er wordt dagelijks nog chocolade gemaakt. Er is zelfs een bescheiden rol weggelegd voor onze eigen chocolade man Casparus van Houten.
Hier krijg je een vingerkoekje met warme choco uit de chocoladefontein en maak je een reis door het land van de Maya’s. In dit Chocolade museum ontdek je allerlei leuke weetjes over het bruine goud, je kunt er zelf een reep maken. Krijg je al trek?
Een reis naar Berlijn in het spoor van David Bowie. Als de conducteur omroept dat we Wolfsburg verlaten, pak ik mijn koptelefoon en maak contact met Electrifying Berlijn. Dit is een audiogids samengesteld door muziekkenner Leo Blokhuis. Hij is op deze manier één van mijn begeleiders op deze Bowie-reis naar Berlijn.
Tijdens mijn bezoek aan het Groninger Museum met David Bowieis… zag ik een aankondiging voor een muziekreis naar Berlijn. Dit programma is de leidraad voor deze verkenning. Zin om mee te gaan?
De Zwitserse beeldhouwer en schilder Alberto Giacometti (1901-1966) krijgt in december 1958 een uitnodiging van Galerie Pierre Matisse. Het betreft de uitdaging om een beeldengroep te ontwerpen voor op het plein van een nieuw te bouwen wolkenkrabber in New York. De Chase Manhattan Bank heeft architect Gordon Bunshaft opdracht gegeven voor het ontwerpen van een nieuw kantoorgebouw. Giacometti is tot op dat moment nog nooit in Amerika geweest. In februari 1959 stuurt de architect hem een schaalmodel van het plein zodat Giacometti zich de context voor zijn ontwerp beter kan visualiseren.
Lopende man & staande vrouw
In 1948 heeft de kunstenaar al eens drie kleine ontwerpen gemaakt die hij voor deze opdracht in een extra groot formaat wil gaan uitvoeren. Hij kiest voor een trio van een lange staande vrouw, een lange lopende man en een enorm hoofd op een voetstuk. Op de foto zien we de vrouw, ze is maar liefst 2.76 meter lang, haar armen strak langs haar lichaam en ze staart voor zich uit. De lopende man is iets kleiner (1.88 m) maar maakt een ruime pas van 1.10 m. Het hoofd inclusief voetstuk is 95 c, hoog.
Uiteindelijk zijn de creaties nooit in New York geplaatst omdat Giacometti besloot om niet mee te doen aan de (voor hem onverwachte) competitie die in 1961 werd uitgeschreven. Alberto besluit de grote gipsen modellen voor de Biënnale van Venetië (1962) in brons te laten gieten. In die tijd werkte hij al samen met architect Josep LLuis Sert die bezig was met de creatie van de galerie en museum van het echtpaar Marguerite en Aimé Maeght in het Zuid-Franse St. Paul de Vence. Zij hebben de beelden na de Biënnale aangekocht voor hun collectie. Daar staan ze (meestal) op het ‘Giacometti plein’. Tot 31 januari 2016 zijn ze te zien in Kunstmuseum Pablo Picasso in het Duitse Münster
De Maeght Foundation bezit de grootste collectie kunstwerken van Giacometti in Europa. Andere musea met een uitgebreid Giacometti aanbod vind je in Zürich (het Kunsthaus Zürich) en in Parijs bij de Giacometti Foundation.
De letters op deze aankondiging zijn in Giacometti-stijl
Giacometti is dé kunstenaar van de langgerekte, broodmagere bronzen figuren. Stilstaand of aan de wandel. Je herkent zijn creaties uit duizenden. Tot eind januari 2016 kun je in Münster, net over de grens met Enschede, maar liefst 115 werken van hem zien. Zoveel Giacometti’s waren nog nooit in één tentoonstelling te zien bij onze Oosterburen. Alberto Giacometti is hier te gast bij zijn kunstvriend Pablo Picasso. Ben je opzoek naar een leuk idee voor een dagje of een leuke stedentrip, laat je dan eens verrassen in Münster.
Keulen staat tijdens de kerstperiode bol van de kerstmarkten. Maar liefst zes verschillende marktlocaties doen hun best om de meeste bezoekers naar zich toe te trekken. Maar er is meer!! Deze adventsperiode en in de eerste maanden van 2016 zijn er drie tentoonstellingen te zien waarin een krachtige vrouw centraal staat. In chronologische volgorde zijn dat Agrippina, keizerin uit Keulen, Käthe Kollwitz en de Amerikaanse kunstenares Joan Mitchell. In dit blog een sneak preview van deze kanjers in Keulen.
keizerin Agrippina uit het Capitolijns Museum begroet bezoekers
Keizerin Agrippina (15-59)
De Romeinse Keizerin, Agrippina werd 2000 jaar geleden in Keulen geboren. De DOM-stad viert in 2015 haar dubbele millennium met een tentoonstelling in het Römisch-Germanisches Museum. Nijmegen heeft eerder dit jaar al een voor-feest georganiseerd in Museum het Valkhof. De moeder van Keizer Nero heeft heel wat los gemaakt tijdens haar 45 levensjaren. Drie maal trouwde ze
, de laatste keer zelfs met haar oom, keizer Claudius, die ze later zou laten vergiftigen. Ze baarde slechts één kind, de latere, wrede keizer Nero. Uitgerekend deze enig geborene gaf in 59 n Chr. opdracht om haar te vermoorden. In Keulen maak je nader kennis met haar familie, haar echtgenotes, haar zoon en haar inspiratie voor de huidige stad.
Agrippina Keizerin uit Keulen tot 28 maart 2016 te zien in het Römisch-Germanisches Museum , Roncalliplatz 4, rechts achter de DOM. Entree € 9 p.p. De compacte catalogus (116 p.) kost € 12,95.Met hetzelfde entreebewijs kun je ook de andere collecties van dit museum bekijken. Hier kun je meer lezen over deze verjaardagstentoonstelling.
In april 2015 was het 70 jaar geleden dat de meest bekende kunstenaars van Duitsland overleed. Käthe Kollwitz heeft ons een indrukwekkend oeuvre nagelaten. Haar kleinkinderen delen de grootste overgebleven collectie met het Käthe Kollwitz Museum in Keulen. Hier worden jaarlijks verschillende exposities gehouden waarin de veelzijdigheid van Kollwitz-werk wordt getoond. In ‘Ich will war sein, echt und ungefärbt’ zie je aan de hand van vele studies hoe Kollwitz steeds weer zoekt naar de beste techniek om een bepaalde emotie uit beelden. In deze expositie zie je hiervan mooie voorbeelden zoals ‘de ontmoeting van Maria en haar oudere nicht Elisabeth’ en afscheid van Karl Liebknecht.
Zelfportretten
Kollwitz heeft tijdens haar leven honderden zelfportretten gemaakt. Deels omdat ze soms geen model tot haar beschikking had maar vaak ook omdat ze continue wilde oefenen met verschillende tekenen- en grafische technieken. In 1924 is Kollwitz begonnen met houtsneden. Negen jaar lang heeft ze met deze techniek geëxperimenteerd, waarna ze er in 1933 definitief mee is gestopt.
Käthe Kollwitz, ‘Ich will war sein, echt und ungefärbt’ is nog te zien tot 3 februari 2016 in het Käthe Kollwitz aan de Neumarkt (entree via winkelcentrum en dan met de speciale museumlift naar de 4e etage).
Museum Ludwig, zaal met vier luiken, Expo Joan Mitchell, Retrospective. Her Life and Paintings, ML, Keulen
Joan Mitchell (1925 – 1992)
De jongste van de drie kanjers is de Amerikaanse kunstenares Joan Mitchell. Zij wordt geëerd met een oeuvre-tentoonstelling in Museum Ludwig in Keulen. Dat de avant garde-kunststroming in Amerika begon als een mannenclub, belemmerde Joan Mitchell niet om haar eigen expressieve schilderstijl, binnen de New Yorkse school te ontwikkelen en uit te dragen. Mitchell zocht, probeerde én ontwikkelde zo een eigen abstracte schilderstijl. Ze liet zich inspireren door muziek (jazz), gedichten en landschappen. Het werk van haar mannelijke collega’s en tijdgenoten zoals Jackson Pollock, Willem de Kooning en Franz Kline kreeg veel meer waardering en belangstelling dan dat van haar en haar vriendin Elaine de Kooning (inderdaad de vrouw van onze landgenoot Willem).
Kindertekening
Maar in Keulen staat Joan Mitchell nu vol in de schijnwerpers in haar solotentoonstelling Joan Mitchell, ‘Retrospective. Her Life and Paintings. Het team van het Ludwig museum heeft haar werk gastvrij ontvangen. De terugblik begint met haar vroege werk uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Links van de eerste zaal is een toegang tot een soort donkere schatkamer. In twaalf vitrines ontdek ik o.a. een kindertekening van Mitchell, enkele diploma’s talrijke schetsboeken en privé foto’s.
Pak een stoel en luister naar Joan’s muziek in Retrospective, her life and paintings Keulen
Luister naar Joan’s muziekkeuze
Zowel op de eerste als op de tweede etage kun je video’s bekijken met interviews (o.a. met Yves Michaud) waardoor je meer inzicht krijgt in haar leven en wat haar dreef. Ook is er een aparte luister- en leeshoek met comfortabel stoelen waarin je met een koptelefoon naar haar favoriete muziek kunt luisteren (o.a. Billie Holiday, Mozart, Beethoven, Bach en Charlie Parker) en gedichten van bijvoorbeeld Frank o’Hara. Het slotakkoord in deze grote tentoonstelling is de zaal met vier vierluiken op de tweede etage. A Small Garden (1980), the Goodbye Door (1980), Edritha Fried (1981) en Minnesota (1980) spatten van de muur. Alsof je een concertzaal van kleurklanken zit.
Joan Mitchell, Retrospective, her life and paintings in Museum Ludwig in Keulen. Nog te zien tot 21 februari 2016
Entree Euro 9 (korting met Köln Card € 7,20). Op donderdagavond is dit museum zelfs tot 22.00 uur open.
De rijk geïllustreerde catalogus (184 pagina’s) met een harde omslag kost € 45 in de Museumwinkel.
Goede start in Keulen
Wil je meer lezen over Keulen? Lees dan hier verder.
