Eindhoven is een walhalla voor street art en graffiti artiesten. Het jaarlijkse street art festival ‘Step in the Arena’ trekt al jaren veel bezoekers én graffitikunstenaars uit binnen- en buitenland. Helaas kon ook dit kleurrijke festival dit jaar niet doorgaan in verband met de coronaregels. Dus ging ik zelf op ontdekkingsreis naar de muren die spreken in de Lichtstad Eindhoven.
Step in the Arena
Eén van de populairste street art festivals in ons land is: ‘Step in the Arena’ in Eindhoven. In 2010 werd de eerste editie gehouden. Het doel was dat talent en bekende street art artiesten elkaar konden ontmoeten én inspireren. Toen vorig jaar de tiende editie werd gevierd, mocht dit festival zich een van de grootste graffitifestivals ter wereld noemen.
Dynamo
De organisatie is in handen van cultuurpodium en jongerencentrum Dynamo. Hun zorgvuldig opgezette netwerk van graffitiartiesten bevat honderden namen van binnen- en buitenlandse artiesten. Zij komen graag naar Eindhoven om hun artistieke kunsten te tonen, om nieuw talent te ontmoeten en te stimuleren. Helaas moeten we nog tot juni 2021 wachten voor de volgende creatieve transformatie van de Berenkuil.
Silly Walk
De fiets is het ideale vervoersmiddel waarmee je de verschillende street art en graffiti locaties in het centrum van Eindhoven kunt ontdekken. Thuis heb ik met de ‘Street art app’ enkele kleurrijke clusters opgezocht. Op Station Eindhoven aangekomen, verlaat ik met mijn OV-fiets het station aan de centrumzijde. Ga links, langs het spoor en op de hoogte van Stationsweg 120 is een verbindingstunnel richting de campus. In het Dommeltunneltje heeft Studio Giftig zich laten inspireren door de malle wandelpassen van John Cleese in zijn rol in de Monty Python-film. Het Dommeltunneltje is door niemand minder dan John Cleese zelf geopend.
Lichtperen in de tunnel
Als je de aanwijzingen van John Cleese volgt: ‘Silly walk, this way’ kom je aan de andere kant van het spoor uit. De malle wandelpas van John Cleese gaat halverwege de tunnel over een collage van lichtperen en ‘packmans’. Kijk bij het verlaten van de tunnel even terug want hier hebben LEMPKE, ZIME en SEKTIE samen een prachtig werk gemaakt. Aan weerszijde van de tunnelingang staat een vrouwengezicht met flamboyant rood haar. De dame links heeft een lichtpeer in haar hand. Ook de muurschilderingen in de tunnel is het werk van dit drietal.
De Berenkuil: Hall of Fame
Na het verlaten van het Dommeltunneltje, ga je rechtsaf. Op de Professor Doctor Dorgelolaan aangekomen volg je het fietspad rechts, zo strak mogelijk langs het spoor. Via deze route kom je vanzelf bij de Berenkuil. De Berenkuil aan het Insulindeplein is (waarschijnlijk) de grootste Hall of Fame in Europa. Alles is kleur wat je hier ziet, de tunnels er na toe en alle binnenwanden op het Insulindeplein vertellen verhalen van de laatste editie van Step in the Arena. Dit is het kloppende hart van het festival. Op de mooie zomerdag dat ik er ben, heb ik het hele plein, de hele berenkuil voor mezelf.
RoosArt in Eindhoven
Als ik alle in- en uitgangen hebben bekeken, valt mijn oog op een werk iets verder op, buiten de kuil. Ik herken de naam en de mooie stijl van RoosArt. Lees hier het verhaal van Rosalie de Graaf, kunstenaar van de maand.
Decofiti
Als je nu iets verderop over een brak stuk land, zie je aan het einde een muur met en groot werk van Decofiti .nl . Volg de beek met stromend water, ontdek de vogels, de eekhoorn, het lieveheersbeestje en de lommerrijke vegetatie.
Insulindelaan
Vol energie en inspiratie verlaat ik de Berenkuil en fiets dan via de Insulindelaan richting de Jeroen Boschlaan. Op verschillende locaties langs deze route zijn muurschilderingen aangebracht onder viaducten en bruggen. Op de kruising met de Ruysdaellaan ontdekte ik ‘Eindhell’ een gezamenlijk werk van LEMPKE, Mister, FleksOne, OLES, TikToy, Ox Alien, BBTR, Pinwin, Naamloozz, tikt, Big Daddy Gun, Bart Hertkore en The Imker. Het leuke aan zo’n gezamenlijke productie is dat je opzoek gaat naar de specifieke handtekening van de kunstenaars. Na dit spektakel volg ik het water tot aan Kanaaldijk-Noord 34. Daar zijn de pijlers en de wanden van het viaduct bewerkt tot een abstractie in zwart en wit. Street art artiest Luuk Bode doopte dit werk Stroke040.
EINDHEAVEN
Op de wanden van de tunnel op de hoogte van de Dirk Boutslaan 2 staat een grote blauwe collage: EINDHEAVEN. Een gezamenlijk werk van tikky, CAZone, Desh en lenas op initiatief van LEMPKE. Zijn signatuur, de lamp, staat centraal in deze muurschildering.
Talrijke werken in het centrum
Vanaf de Dirk Boutslaan fiets ik een klein stukje terug en pak dan de weg langs het kanaal naar het centrum. Naast mijn street art speurtocht staat een bezoek aan het Van Abbemuseum op mijn programma. In dit museum kun je t/m mei 2021 een indrukwekkende installatie bekijken van Victor Sonna (Yaoundé, Kameroen, 1977). Deze expositie heet 1525. Hier kun je mijn ervaringen lezen.
Iets links vóór het museum aan de Kleine Bleekstraat valt mijn oog nog op een gezamenlijk werk van o.a. Big Daddy Gun, SALCON, LEMPKE en EAU.
Van het Stadshuisplein naar het 18 September-plein
Na de indrukwekkende tentoonstelling van Victor Sonna, fiets ik via het centrum terug naar het station. Op het Stadhuisplein heeft Daan Botlek enkele werken gemaakt in de primaire kleuren van de stijl: rood, geel en blauw. De street art App laat zien dat wanneer je te voet gaat, je nog veel meer muurschilderingen kunt ontdekken in het centrum. Ik nodig jezelf uit om deze werken te verkennen.
Tunnelvisieproject
Vóór ik het stationsgebouw in loop, stop ik nog even bij de fietsenstalling op het 18 Septemberplein. Hier wordt gegoocheld met je blikveld. Hoe knap is dit werk gemaakt?
Street art Eindhoven kun je digitaal ontdekken met de Street Art App. Hierin staan verschillende steden over de hele wereld waarin street art kunstenaars en graffiti artiesten hun handtekening hebben nagelaten.
© foto’s, video en tekst Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan alle genoemde street art en graffiti kunstenaars.
Leuke weetjes uit 10 jaar van Step in the Arena:
- Ruim 17.500 spuitbussen werden leeg geschreven;
- 000 liter latex verf werd gebruikt voor muurschilderingen;
- In 2019 waren er meer dan 150 graffiti artiesten uit minimaal 40 landen aanwezig;
- De variatie aan straatkunst neemt steeds verder toe. Naast de traditionele tags en muurschilderingen zie je letters, cartoons, fotorealistische en postmoderne graffiti;
- In 2021 komt er een Kids Battle voor ruim 250 kinderen van verschillende basisscholen uit Eindhoven.
Van wie is het werk?
Lang niet alle het werk is (duidelijk) voorzien van de naam/namen van de maker(s). Daarom hieronder een beknopt overzicht met namen van nationale en internationale street art artiesten waarvan je werk die in de afgelopen tien jaar aanwezig waren bij Step in the Arena.
Voorbeelden van Nederlandse deelnemers
Nasty Sons, Dphaezer, Super A, Inca, Karski, Neas, Clone, Zenk One, Druid, Moron, Nyse, Be Easy Crew, Coma, Kale, Awar, Seiro, Mr.Mister, Ces53, Dr.Chess, Selone, Thor, Zedz, KBTR, Lastplak, Nol, LEMPKE, EAU, Earworm, Narcoze, OX Alien, Popcorn, HMX, de Lamp, PZE, Edo Rath, 10:GU, Amik, 103, Schurk, RoosArt, the Imker, Naamloozz, Reus, Skip -FAD, Yak-UFO, Yes-TMC, Dart-RSWC, Amore-TSC, CAZ-TIV, Tape-TSC, Marcone-BWS en Real-SOL.
Enkele internationale deelnemers
Kofie (USA), Kems (USA), Belin (ES), MadC (D), Mr. Wany (I), Puppet (S), Soten (DK), Smug (UK), SobeKcis (SRB), ZoerCSX (F), Ogre (F), Mr.Dheo (P), Tiws (DK), New2 (AUS), Entes & Pesimo (Peru), Plaque (D), Semor (D), Casroc (B), Bue (B) Fuckone (B), JNC crew (B), Hertkore (B), Roofie (A), Musk (Lux), PQ (FR), Tempo (UK), The Weird gang (D/A) – Nychos, Cone, Dxtr, Hr. Von Bias, Low Bros, Peachbeach. LoveLetters (NL/D/F), Ozer, Dater, Biser, Nash, Tumki, Puaks en Chas.