Het is een langlopende discussie over de vraag of street art in een museum thuis hoort? Het begon jaren geleden toen musea werk van Banksy, Keith Haring en Jean-Michel Basquiat aan de muur hingen. Ondertussen zijn er verschillende onderzoeken geweest zoals die masterscriptie van Alex Pope, ‘Verkunsting van graffiti: van de metro naar het museum’ (2011). Het Centraal Museum in Utrecht gaf street art kunstenaars in 2019 opdracht voor een serie muurschilderingen in het project ‘Hollandse Meesters’. In 2022 opende in ons land het eerste street art museum, museum STRAAT (Amsterdam). In Vaticaanstad gaat de Paus tijdens de komende Paasdagen in zee met Maupal. Het Mauritshuis een stap verder met de lancering van een landelijk museum-street-art project: Museum Murals.
Wat is de aanleiding voor Museum Murals?
In 2022 vierde het Mauritshuis haar 200-ste museumverjaardag met enkele jubileum activiteiten. Eén van die projecten was Mauritshuis Murals. Hiervoor lieten vijf street art kunstenaars zich inspireren door vijf schilderijen uit de collectie van het museum. Zij maakten hiervan muurschilderingen op verschillende muren in Haagse wijken. Dit was een van de meest succesvolle jubileumacties en smaakte naar meer. Er komt nu een landelijk vervolg onder de naam Museum Murals. Het Mauritshuis werkt hierbij samen met negentien andere musea verspreid over ons land. Het doel is om Nederlandse musea te helpen nieuwe doelgroepen te bereiken en kunst toegankelijk(er) te maken.
Kracht van street art
Super A & Collin van der Sluijs zijn twee van de kunstenaars die in 2022 mee deden aan het eerste project. Geïnspireerd op ‘Kippen en eenden’ (1680) van Melchior ‘d Hondecoeter hebben zijn een eigentijds ontwerp gemaakt voor de Lonnekersstraat in Den Haag.
”Als kunstenaars zijn we altijd op zoek naar inspiratie en om daarvoor de prachtige collectie van het Mauritshuis te mogen gebruiken was een hele eer. We zijn trots dat wij een werk uit de collectie naar onze eigen hand mochten zetten’’, aldus Super A & Collin van der Sluijs.
De kunstenaars laten zien dat kunst en de verhalen erachter relevant zijn, of het nou om hedendaagse kunst gaat of om eeuwenoude voorwerpen. Ze betrekken de lokale bewoners bij de keuze van hun onderwerp. Bij Museum Murals mogen de bewoners meebeslissen over het definitieve ontwerp, zodat hun favoriete keuze de woonomgeving opfleurt.
20 muren verspreid over ons land
20 Street artists maken op 20 muren door heel Nederland een levensgroot kunstwerk. Het uitgangspunt is een schilderij, object of verhaal uit de collecties van 20 verschillende musea. Die musea vind je van Texel tot Heerlen en van Groningen tot Ouwerkerk. De locaties waar de werken straks komen zijn ook heel verschillend. Soms is dat middenin een woonwijk, de ander op een oude fabrieksmuur of langs het spoor. Door project Museum Murals wordt kunst voor iedereen toegankelijk en wordt ons land dit jaar weer een beetje mooier. Als de planning wordt gehaald, is aan het einde van de zomer elke provincie minstens één muurschildering rijker. Het finale stuk, muurschildering nummer 21 wordt gevierd bij de initiatiefnemer van het project het Mauritshuis.
Twintig musea
Naast Museum het Mauritshuis doen de volgende musea mee aan dit project: Batavialand in Lelystad, Centraal Museum in Utrecht, Dordrechts Museum, Drents Museum in Assen, het Fries Museum in Leeuwarden, het Groninger Museum, Het Noordbrabants Museum in Den Bosch, het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, het Kröller-Müller Museum in Otterlo op de Veluwe, Museum Arnhem, Museum de Fundatie in Zwolle, Museum Flehite in Amersfoort, Museum Kaap Skil in Oudeschild op Texel, Museum Prinsenhof Delft in Delft, het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam, Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, het Stedelijk Museum Alkmaar, het Thermenmuseum in Heerlen, het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk en het Zaans Museum in Zaandam.
Twintig kunstenaars
Via een zogenaamde ‘open call’ hebben ruim 100 kunstenaars uit binnen- en buitenland zich aangemeld voor Museum Murals. Uit deze inzendingen is een longlist gemaakt van 68 street art kunstenaars, hun portfolio’s zijn gedeeld met de deelnemende musea. Een speciale adviseur in dit project is Peter Ernst Coolen oprichter van Street Art Today en STRAAT Museum. Bij de selectie is gelet op artistieke kwaliteit, diversiteit, storytelling en een eigen signatuur. De gekozen kunstenaars krijgen alle artistieke vrijheid om hun eigen interpretatie om te zetten in een indrukwekkende muurschildering.
De start van Museum Murals
Tien musea hebben hun gedroomde kunstenaar al gekozen. Dalal Mitwally gaat aan de slag voor het Nederlands Fotomuseum en TelmoMiel voor Stedelijk museum Alkmaar. Studio Giftig gaat een muur voor Het Noordbrabants Museum maken. Mick la Rock, street art legende en één van de eerste vrouwelijke graffiti artists ter wereld, laat zich inspireren in het Groninger Museum. Als groot liefhebber van street art blijf ik dit project uiteraard volgen en kom later dit jaar terug met een nieuw verhaal en met beelden van de muurschilderingen die zijn voltooid.
Jacht op Super Pope in Rome
Terwijl wij dit jaar in 20 steden op zoek kunnen naar de Museum Murals, is er in Rome een heuse jacht op pauselijke afbeeldingen van de Italiaanse street art kunstenaar Maupal (Mauro Pallotta, Rome 1972). In 2014 werd hij in één klap beroemd met zijn afbeeldingen van de Super Pope, Paus Franciscus met een witte cape als superman. De schoonmaakdienst van het Vaticaan wist toen niet hoe snel ze deze tekening van de muren moesten halen. Anno 2024 heeft Maupal de uitnodiging van het Vaticaan aanvaard om dit jaar tekeningen te maken bij de jaarlijkse ‘Boodschap van de vastentijd’. Zo zie je maar tijden veranderen.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de foto’s met dank aan en met toestemming van het Mauritshuis, project Museum Murals, Wouter Vellekoop en de genoemde kunstenaars.
Fijne reactie via de mail…fijn om te delen
“Wat een mooi artikel weer over streetart! Ik ben zo trots op je dat jij als één van de eersten de kracht en kunstgehalte van street art inzag. Dat is pas vooruitzien! En nu een Icon als het Mauritshuis die deze kunst nog veel bereikbaarder maakt. Jij hebt mij al geïnspireerd, jaren terug, met aandacht voor street art, ik zie het overal sinds die begin jaren en dankzij jou! Wat een prachtige projecten zie ik met street art van Hollandse meesters. Dank Wilma voor altijd het delen en o.a. mij hierin hebt geïntroduceerd. Bravo!”👏🏻