Na jaren is het dan eindelijk weer zo ver: Arnhem viert een nieuwe editie van het kunstevenement Sonsbeek. Koning Willem-Alexander de 2016-editie officieel geopend. En nu is de stad weer voor de eigen inwoners en alle liefhebbers van grote en kleine kunst. De organisatie heeft 40 kunstenaars uit 20 landen uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan transACTION. Naast Park Sonsbeek doen Museum Arnhem, Museum Bronbeek , het ruru-huis en het centrum van de stad een duit in het zakje. 100 dagen samen een kunstfeest vieren. En jij bent ook van harte uitgenodigd.
Het totale culturele aanbod van Sonsbeek ’16 is verspreid over vijf locaties: Park Sonsbeek, twee musea, het ruru-huis en het stadscentrum. Tijdens onze eerst kennismaking hebben ons beperkt tot het park. Het weer was te mooi om de zon buiten in te wisselen voor exposities binnen. Voor de twee tentoonstellingen hebben we nog ruim 90 dagen, want Sonsbeek ’16 duurt tot 18 september 2016.
Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam heeft vier fotografen opdracht gegeven om de ultieme matroos in beeld te brengen. Wat zijn de stereotiepe beelden en waar denk jij als eerst aan bij het woord zeeman? Ik zie gestreepte truien, ankers en tatoeages voor me. Vrije mannen met een schatje in iedere stadje. Stevige mannen die ons beschermen tegen piraten en mensen die levens redden op zee. Koen Hauser, Jan Hoek, Aisha Zeijpveld en Marie-José Jongerius gingen de uitdaging aan en het resultaat is zeer verrassend. In detentoonstelling‘The ultimate sailor: under construction’ maak je kennis met hele andere kanten van het leven van een zeeman. Kies het ruime sop en laat je fantasie en verbeeldingskracht hun werk doen. Het Scheepvaartmuseum daagt je deze zomer uit! Zet eens een andere bril op en bekijk het leven van de ultieme matroos vanuit een andere hoek.
Extra activiteit: speciale lezing vrijdag 9 september 2016
Op vrijdag 9 september geeft conservator fotografie & film van het Scheepvaartmuseum, Sara Keijzer, om 14.00 een korte lezing (30 minuten) met uitleg over de tentoonstelling ‘Ultimate Sailor’. Sara (1982) voltooide na haar opleiding fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht de master Photographic Studies aan de Universiteit Leiden.
Ben jij nieuwsgierig naar het verhaal achter ‘Meisje loos’, of wil ‘de nieuwe Nachtwacht’ wel eens van dichtbij zien? Kom dan 9 september maar Amsterdam. Je hebt gratis entree met de Museumkaart en betaalt € 2,50 voor de lezing. Daarvoor krijg je een kop koffie of thee in met gezellige Museumcafé.
In 2015 maakten we samen, wereldwijd, dagelijks ruim 80 miljoenen foto’s! Na de introductie van de smartphone heeft digitale fotografie en enorme vaart genomen. Maar wat doen we met al die plaatjes? Een deel verspreiden we via sociale media, een ander deel wordt verwerkt in fotoboeken. Het grootste deel blijft ongezien wordt uiteindelijk verwijderd om weer nieuw geheugen te verkrijgen. Slechts een héél klein percentage haalt het tot in een museum. Fotografie als kunst. In het Stedelijk Museum in Schiedam zijn nu drie verschillende fotografie-exposities te zien. Ieder met een eigen sfeer en alle drie interessante gezichtspunten. Niet alleen leuk om naar te kijken maar ook interessant om nieuwe perspectieven te ontdekken voor je eigen toekomstige foto’s. Maak hier kennis met de New supermodels van Jan Hoek.
De een gaat een maand naar een klooster, de ander loopt de Camino naar Santiago de Compostella. Als kunstenares Ma(r)ja Zomer een time out nodig heeft duikt ze de keuken of haar kano in. Net als thuis is de keuken op een kunstlocatie het kloppende hart. Mensen komen hier samen, voeren gesprekken en delen ervaringen, ze laven zich aan de creaties van de kok en genieten even van een rustmoment. Een moment van reflectie en dat is wat Maja Zomer de 100 dagen van Emscherkunst 2016 voor zichzelf voor ogen heeft.
Emscherkunst wordt dit jaar wordt voor de derde maal georganiseerd. Tijdens deze tentoonstelling van internationale kunst in het Ruhrgebied kun je 100 dagen lang gratis 24 kunstwerken op 7 locaties bekijken. Alle creaties staan in het Emscher-dal. Ooit was dit het open riool van het Ruhrgebied, maar sinds 2010 wordt hier hard gewerkt aan de wedergeboorte van dit landschap. Onder het motto ‘Ontdek de kunst’ zijn nationale en internationale kunstenaars de dialoog aan gegaan met het nieuwe Ruhrgebied. Op een route van 50 fietskilometers ervaar je hoe zij de transformatie van een industriegebied naar een woon- en recreatiegebied vormgeven. Twee Nederlandse inzendingen zijn hier te zien: ‘ Wachten op de rivier’ van Observatorium en de film ‘die Insel’ van Erik van Lieshout. Zin in een ontdekkingsreis dichtbij huis vol verrassingen? Ontdek de kunst in het Emscher-dal. Veel plezier alvast.
Sneak preview: Word je nieuwgierigheid al geprikkeld?
Opening expo (l) Henk Kroes – Johan Willemstein (4el) Ria omgeven door haar familie. Samen lopen ze voor de 100ste keer 4D
Jubileum tentoonstelling 100ste Vierdaagse
De 100ste editie van de vierdaagse wordt gevierd met een speciale tentoonstelling in Museum het Valkhof. Onder de noemer ‘ Wandelen door de tijd’ maak je een tijdreis van 1909 tot en met 2016. In de 100 edities van het grootste meerdaagse wandelevenement ter wereld steeg het aantal deelnemers van 306 naar 50.000. Maar er is meer, veel meer. Honderden fans leenden herinneringen, souvenirs, foto’s en video’s aan het museum. 100 dagen lang kun je nu genieten van de Nijmeegse Vierdaagse. Heb je je wandelschoenen al aan?
Afgelopen weekend was ik te gast aan boord van de Harmony of the Seas. Dit is het nieuwste cruiseschip van rederij Royal Caribbean International. Naast een indrukwekkend schip met 18 dekken, 2747 hutten, twee robots in de Bionic Bar, The Ultimate Abyss, een ijsbaan op zee en Broadway Musicals is dit schip een varend museum. Een drijvende kunstcollectie van moderne kunst. Ik zag veel foto’s, collages, mixed media, beelden en installaties. Een kunstcollectie van meer dan 3000 kunstwerken met een waarde van meer dan US $ 6,5 miljoen. Allemaal gratis te bekijken terwijl je een vaarvakantie maakt. Onder de vele internationale kunstenaars, ontdekte ik één Nederlandse artiest: John Breed. Zin in een eerste kennismaking?
Op 4 juni a.s. begint het kunstfestival Emscherkunst 2016 in het Duitse Ruhrgebied. Op korte afstand van Nederland kun je tijdens dit culturele evenement in verschillende kunstwerken slapen. Je hebt de keuze uit een tent, slapen ‘onder’ de brug of schaapjes tellen in een wolkenmachine. Zoek jij nog een vakantie droomplek voor de komende vakantie? Tijdens Emscherkunst wordt slapen een kunst met een grote S.
Alle drie de droomopties zijn vanaf nu te online te boeken. Maak je van de komende zomervakantie een echte droomvakantie.
Welke droomplek spreekt je het meeste aan en waarom?
Ik lees het graag op mijn blog of op mijn Facebook pagina.
De oorsprong van dit kunstfestival ligt in 2010 toen het Ruhrgebied, Culturele Hoofdstad van Europa was. Deze artistieke explosie heeft veel kunstenaars, inwoners, culturele instellingen en bedrijven in het Ruhrgebied geïnspireerd tot een vervolg. Dat kwam er in 2013 in de vorm van het Emscherkunst festival. Dit jaar wordt al deze positieve energie verder doorgegeven in een derde evenement. Een voormalige industrieel gebied, een begroeide afval-heuvel en een stuk niemandsland tussen de Emscher rivier en het Rijn-Herne-kanaal bieden een creatief platform aan 24 kunstenaars. Hier zie je werken en installaties van zowel Duitse als internationale kunstenaars. Twee van hen komen uit Nederland Erik van Lieshout en het Rotterdamse ontwerpbureau Observatorium.
Emscherkunst 2016 – laat iedereen kunst ervaren!
100 dagen kunst in stad & natuur
50 kilometer kunstroute
7 tentoonstellingsgebieden
25 kunstprojecten
Emscherkunst 2016 begint op 4 juni en duurt tot en met 18 september 2016
Binnenkort ga ik één van deze locaties zelf testen.
Op dit blog kun je mijn ervaringen volgen. Graag tot ziens
Op reünie bij de Nieuwe Wilden in het Groninger Museum
Reünie Nieuwe Wilden in Groningen
Na de kleurrijke WILDEN in Zwolle, ben ik nu op weg naar een reünie van De Nieuwe Wilden in Groningen. In de aankondiging staat dat de bezoeker zich moet voorbereiden op humoristische, rauwe, provocerende, agressieve en absurde kunst. Dat is wel iets anders dan ‘de eenvoud van het landleven’ en ‘het ritme van de zee’ in Zwolle. Wat is de verbinding tussen Groningen en die excentrieke jonge Duitse kunstenaars uit de jaren 80 van de vorige eeuw? De Nieuwe Wilden die met ruwe penseelstreken en nog ruwere humor het doek bewerkten. Waarom gaat juist Groningen nu ‘wild’?
Kijk hier voor de sneak preview
De Nieuwe Wilden
De aanzet voor de expositie ‘de Nieuwe Wilden’ in Groningen werd gegeven bij de opening van ‘De 80-gers, figuratieve kunst in de BRD’ (Bondsrepubliek Duitsland) in 2015 in Museum Städel (Frankfurt). Het Groninger Museum heeft in de periode onder directeur Frank Haks (1978-1995) werk van jonge excentrieke Duitse kunstenaars naar Noord-Nederland gehaald. Haks (1938-2006) probeerde steeds zo dicht mogelijk op de actualiteit te zitten. In 1981 organiseert het Groninger Museum de eerste grote museale expositie van ‘Der neue Wilden’ in ons land. Direct na deze tentoonstelling koopt Haks verschillende werken van deze kunstenaars aan voor ‘zijn’ museum. In 2016 herdenken we dat Haks tien jaar geleden is overleden.
Mede om dit te herdenken organiseert het Groninger Museum een reünie voor de wilden van toen. Hier staat de schilderkunst uit het begin van de jaren 80 in (het toenmalige West) Duitsland centraal. Werk gemaakt met ruwe penseel streken en kunstenaars die met nog ruwere humor de wereld om hen heen observeerden. Het was hun opzet om met hun werk te provoceren. Verschillende Duitse steden kenden in die jaren een eigen kunstbewegingen. Hier in Groninger worden de Nieuwe Wilden per stad gegroepeerd: Hamburg, het Rijnland (Düsseldorf & Keulen) én Berlijn dat op dat moment nog door de Muur werd verdeeld.
Zonder titel – Jiri Dokoupil, De Nieuwe Wilden in Groninger Museum
Sex, drugs en Rock ‘n’ roll
Bij aankomst in het Groninger Museum trekt het affiche van Jiři George Dokoupil (Krnov 1954) direct de aandacht. Een groot groen hoofd, een kale kop met paarse horentjes, grote rode oren, rode mond en bloed dat uit de neusgaten stroomt. Links- en rechts van het hoofd en op de kop grijze, stokbroodachtige vormen met daarop dampend de woorden Sex, Drugs en Rock ‘n’ Roll. Het lijkt wel of deze drie grijze vormen én de begeleidende woorden het hoofd willen vermorzelen. Ik ben nog niet binnen, maar de toon is al gezet. In de tentoonstelling zie ik dit werk terug in de zaal van de ‘Rijnland-groep’. Hier hangen nog drie producties van Jiři George Dokoupil en ik zie dat het campagnebeeld van deze tentoonstelling als ‘Zonder titel’ (1984) wordt gepresenteerd. Je mag er als bezoeker dus zelf mee aan de slag.
Zaal impressie – midden Brückenhaus (1979) Helmut Middendorf
Naast ‘zonder titel’ hangt een zelfportret van Dokoupil. Zelfportret in roze met een bloedneus, een tranend oog en een straal bloed dat uit de mond stroomt. Dokpupil is in 1954 in Tsjecho-Slowakije geboren, in 1968 is hij met zijn ouders naar Duitsland verhuisd. Zijn vader is uitvinder en junior verveelt zich nogal snel op een opleiding. Hij volgt o.a. lessen in Keulen en later in New York. Daar maakt kennis met de conceptkunst. Hij realiseert zich dan dat hele andere media tot mogelijkheden behoren om kunst te maken. Hij is blijkbaar lekker los gegaan. Ik kan hem niet echt goed volgen. Ieder zijn leven en ieder zijn wereldbeeld denk ik dan maar.
Christa Naher twee maal zonder titel in de Vrouwenzaal
Zijn er ook Wilde Vrouwen …?
Op mijn zoektocht naar vrouwelijk kunstenaars ontdek ik een aparte themazaal. Ik zie vooral grote werken van, voor mij (nog), onbekende Duitse kunstenaressen: Bettina Semmer (1955) en Ina Barfuss (1949) warren beiden aangesloten bij de groep Hamburg. Er hangt ook werk van Elvira Bach (1951) en Christa Näher (1947) die zich aansloten bij de ‘Berliner scene’. Ik zie twee koeien met borsten van Semmer, twee figuren op een bank van Elivra Bach. Links een vrouwelijk personage die een mes lijkt vast te houden en rechts een zwarte figuur die zich van de vrouw weg draait.
Bettina Semmer – koe – Nieuwe Wilden Hamburg
Blikvangers in deze ruimte zijn twee grote werken van Christa Näher. Ze zijn groot en donker, de kleuren zwart en donker rood overheersen in beide werken. Näher creëert fantasiebeelden. Bastaardwezens samengesteld uit delen mens én dier, als symbool van het driftleven. Echt licht wordt het voor mij niet in deze ruimte, of het moet de dame met sigaret zijn: ‘Sophisticated Lady I (1982) ook van Elvira Bach. Ondanks de roze wanden, ervaar ik hier op het eerste gezicht meer hardheid dan vrouwelijkheid. Ik voel een soort agressie die ik moeilijk kan plaatsen. Juist de beelden in deze zaal prikkelen me om tot verder onderzoek over deze kunstenaars, hun werkwijze en levenshouding. Daarover later meer in een apart blog.
Mijn ervaringen:
Na mijn bezoek ben ik behoorlijk verward. Het begint al direct bij de entree waar Luciano Castelli je ontvangt met een groot dubbelportret van hemzelf en Salomé. De laatste zegt: “de mens wil een beeld van de mens maken”. Resultaten van zijn zoektocht vind je in een van de Berlijn zalen (Moritz Platz). Hard en ruw, naakte mensen opgehangen aan vleeshaken, als varkens in een slachterij. Salomé woont in Berlijn (Kreuzberg) en heeft zijn atelier aan de Oranienplatz, op de plek waar vroeger Galiere am Moritzplatz was gevestigd. Ik ervaar het als heel heftig wat hij laat zien.
In de zaal ‘Gruppe Normal’ voel ik me de meeste aansluiting. Hier hangt meer herkenbare kunst zoals kleurrijke werken van de Tsjech Milan Kunc en Jan Knap.
Van de vrouwen die hier hangen, weet ik relatief weinig. Dit is voor mij een mooie aanleiding om hier eens verder in te duiken. Welke rol speelden de vrouwelijke kunstenaars bijvoorbeeld tijdens de periode van de Nieuwe Wilden?
Het koolzaadveld van Bernd Zimmer, Vluchtende herten van Gerhard Naschberger en Hoogtepunt van de 20ste eeuw van Walter Dahn zijn mijn drie favorieten.
Ik ben reuze benieuwd wat jij van de Nieuwe Wilden vindt. Laat het me weten en stuur je reactie eventueel met foto in voor dit blog.
De Nieuwe Wilden zijn tot 23 oktober 2016 te zien in het Groninger Museum.
Extra in Groningen – Nieuwe Wilden in Minerva (tot 17 juni 216). Academie Minerva, bekend als het oude pand van het Groninger Museum. De Academie is op werkdagen geopend en gratis toegankelijk.
foto rechts: Normal Gruppe Milan Kunc - What a coincidence 1985 -coll Groninger Museum
Naakt met parasol (detail) Jan Wiegers -coll de Fundatie
Museum de Fundatie toont tot 18 september 2016 de WILDEN (Brücke & Der Blaue Reiter)
Entreeprijs Museum die Fundatie € 9 p.p. gratis voor houders van Museum- of Rembrandtkaart
Twee catalogi & een magazine
Van beide exposities is een aparte, zeer lezenswaardige en kleurrijke catalogus gemaakt.
Per stuk kosten ze € 27.50. Wie beide catalogi gelijktijdig aanschaft betaalt € 49,50.
Het Groninger Museum biedt wederom een eigen uitgave aan in de serie Groninger Museum Magazine dat voor € 2 in die museumwinkel wordt verkocht.
Koolzaadveld – Bernd Zimmer 1979 – coll. Groninger Museum
De duo-tentoonstelling‘WILDEN en Nieuwe Wilden’ in Zwolle en Groningen neemt ons mee naar de wereld van emotie en vrije expressie. De kunstenaars lappen artistieke conventies en academische regels aan hun laars en gaan vol voor hun eigen subjectieve ervaringen, hun innerlijke beleving. In Zwolle begint de reis naar de binnenwereld met werk van de eerste stroming Duitse expressionisten. Ik zeg: ‘Brücke’ en ‘Der Blaue Reiter’ en zo krijg je een indicatie welke kant het op gaat in Museum de Fundatie. Na deze kennismaking reis je door naar het Groninger Museum voor een onderdompeling in het neo-expressionisme uit de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Welk effect hebben de Wilden & Nieuwe Wilden op jou?
Arnhem viert Sonsbeek ’16
