Wanneer zat jij voor het laatst met je handen in de klei?
Waarschijnlijk was dat op school tijdens lessen handvaardigheid. Een mooi bedacht schaaltje dat toch weer een asbak werd omdat het lekte. Klei haalt het kind in je naar boven of zoals Koos Buster zegt: ‘klei haalt het kind in de kunstenaar naar boven’. Koos Buster is er op de Rietveld Academie op afgestudeerd en noemt zichzelf de Minister van Keramische Zaken. De eerste museale solotentoonstelling van deze artistieke minister is tot en met 20 mei te zien in Museum MORE Kasteel Ruurlo.
Koos Buster en zijn kleivoet
Koos Buster Stroucken (Amsterdam, 1991) heeft net als velen op de basisschool leren kleien. In het Parool zegt hij hierover: “ik was helemaal niet goed in kleien, ik vond het ook helemaal niet leuk”. De omslag kwam toen hij in het eerste jaar op de Rietveld Academy zijn eigen voet moest kleien. “Ik heb een vrij lastige voet om te kleien, hoge wreed, aderen, heel verschillende tenen, dus was ik er vrij lang mee bezig”, aldus Buster. (Het Parool, 8 augustus 2020). Het eindresultaat was verbluffend goed. Buster ontdekte dat ‘eigenlijk iedereen eigenlijk wel alles kan kleien’. Hij ontdekte ook dat het bij de een soms wat langer duurt dan bij de ander. Klei kun je goed nat houden waardoor je er steeds mee verder kunt gaan. Terugkijkend op een ervaringen concludeert Buster dat hij inmiddels behoorlijk goed kan kleien. Zo goed zelfs dat hij zichzelf Minister van Keramische Zaken noemt.
Inspiratie in dagelijkse dingen
Na zijn afstuderen werkt Koos Buster een periode als kunsttransporteur. Hij ziet allerlei objecten om zich heen waarvan hij vindt dat ze meer aandacht verdienen. Denk hierbij aan rollen tape, een ladder, schoonmaakspullen en brandblussers. Museumbezoekers zien deze objecten (bijna) nooit maar we zijn wel nodig voor iedere tentoonstelling. Een museum kan niet zonder deze voorwerpen. Koos Buster geeft deze objecten nu een podium. In keramiek en glas ontwerpt hij flessen met schoonmaakmiddelen, een Slush-machine, grote waterflessen -koelers met kraantjes, limonadekoeiers en kauwgomballenautomaten. En uiteraard mag de brandblusser niet ontbreken voor het geval dat.
“Ik zie deze dranktafel als een soort afscheidsbrief aan het wegdrinken
van verdriet, aan het vluchten voor de leegte
en aan het weglachen van de gevoelens die er altijd zijn.”
Koos Buster (2024)
Het had ook anders kunnen zijn
De tweede etage van Museum MORE Kasteel Ruurlo heeft met de komst van de Minister van Keramische Zaken een gedaantewisseling ondergaan. Waar normaal de surrealistische werken van Carl Willink onze aandacht vragen staan nu waterflessen, brandblussers, lege flessen en glazen en asbakken vol met peuken. De geur van schraal bier en uitgedrukte sigaretten komt spontaan in je neusgaten als je ‘In memoriam: een ode aan mijn alcoholisme’ (2021-2024) ziet staan. Een tafel vol groene en bruine drankflessen en heel veel lege glazen, heel of met stukken eraf. Her en der liggen hier uitgedrukte sigarettenpeuken en kurken tussen. Op sommige kurken staan de naam van een dierbare waar de kunstenaar afscheid van moest nemen. Deze installatie is voor de kunstenaar het sleutelstuk van deze tentoonstelling. Dit werk inspireerde hem tot de titel: Het had ook anders kunnen zijn.
Waterkoelers en zwabbers
In de hoekkamer van het kasteel staan verschillende waterkoelers en emmers overal liggen ‘plastic’ flessen. In de hoek staat een uitgewrongen zwabber en in de kast wordt een ode gebracht aan de schoonmaakfles met spuitknop. Tijdens een reis door Nepal, met zijn vierjarige dochter zag hij overal mensen drinkwater halen uit grote plastic waterkoelers. Deze rondreis wakkerde Busters werklust aan en groeit uit tot een stilleven van waterkoelers, petflessen en andere dagelijkse objecten. Maar zo gewoon zijn de objecten hier niet. De petfles is van schitterend, mondgeblazen glas, de zwabber van klei met mooi aangebracht glazuur.
Kleurrijke neefjes en nichtjes
In de kast staan flessen met kleurrijke schoonmaakvloeistoffen die de kunstenaar heeft vernoemd naar mensen die iets voor hem betekenen zoals zijn nichtjes en neefjes. Niels staat naast Vittorio en we zien Maya en Naomi. In de laatste zaal krijg je een impressie van Busters werkwijze. Hier hangen lijsten waarop hij schrijft welke objecten hij wil maken, je ziet tekeningen van zijn ontwerpen, foto’s van geliefden en een zaalindeling voor zijn eerste museale solotentoonstelling. Je ontdekt het kind weer in jezelf als je hier rondloopt. Ik ga het toch maar weer eens proberen met de handen in de klei.
Het had ook anders kunnen zijn, van Koost Buster is nog tot en met 20 mei 2024 te zien in Museum MORE Kasteel Ruurlo. Dit museum is gratis met de museumkaart te bezoeken.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum MORE, Koos Buster en alle bruikleengevers.