Na de druk bezochte tentoonstelling Entarte Kunst is het podium nu voor beeldend kunstenaar Klaas Gubbels (1934). We kennen hem allemaal als de man van de koffiekannen. In Arnhem ontdek je dat er meer is, maar ook hoe hij tot de koffiekan is gekomen. Speciale gasten op Gubbels 90ste verjaardagsfeest zijn Koos Buster, Nora Fawzia Taher, Oussama Diab en Merel Jansen. Je kunt nog tot en met 18 augustus mee feesten in Arnhem.
Alles Kan volgens Klaas Gubbels
Klaas Gubbels is op 19 januari 1934 in Rotterdam geboren. Als jongetje van zes is hij getuige van het grote bombardement. Eén beeld uit deze periode staat op zijn netvlies gebrand: tijdens het bombardement zag hij een man in een brandend huis aan een tafel zitten. Dit beeld is onlosmakelijk verbonden met de rest van zijn leven. Als jonge knaap speelt Klaas met zijn vriendjes tussen de uitgebrande huizen. Hij vindt rust bij de grootouders aan het Balkengat (Deftshavense Schie). Vader Kees Gubbels opent in de oorlogsjaren Kunsthandel De Brug en zo komt de jonge Klaas al vroeg in contact met kunst en kunstenaars. Hij volgt verschillende (kunst)opleidingen zoals de opleiding ‘reclameschilderen’. Werkervaring doet hij op in het reclame-atelier van de Bijenkorf. Tijdens de avonduren is Klaas op de Academie van Beeldende Kunst actief.
Toen wij uit Rotterdam vertrokken
Als zijn ouders gaan scheiden, verhuist hij in 1952 naar Arnhem. Daar zet hij zijn studie voort aan de Academie Kunstoefening (1952-1958) en ter afronding volgen avondlessen in de beeldende kunst. In de jaren zeventig is hij terug in Rotterdam als docent aan wat we nu de Willem de Koonings Academie noemen. Werken als kunstenaar doet hij al jaren in het Koetshuis van Landgoed Lichtenbeek in Arnhem. Zijn tweede atelier vind je in de Franse Ardèche. Het grote publiek kent Gubbels vooral van zijn koffiekannen en tafels. In het begin van de tentoonstelling zien we ook ander werk van hem zoals enkele figuratieve schilderijen en portretten.
“Ik heb een beperkt aantal onderwerpen.
Ik ben eigenlijk bijna totaal intuïtief.
Ik laat het op me afkomen. Alles, alles, alles Kan.”
uitspraak Klaas Gubbels in Hollandse Meesters
Op bezoek in zijn atelier
Een kunstenaar bezoeken in zijn/haar eigen atelier vond ik persoonlijk altijd een bijzonder moment. Staand in de artistieke kraamkamer ruik je de materialen waarmee de kunstenaar zijn ideeën vorm geeft. In Museum Arnhem is de sfeer van het atelier in het koetshuis nagebouwd. Door de grote gebogen spanten waan je jezelf in zijn atelier. Op het grote videoscherm kun je Gubbels aan het werk zien. Kannen en tafels, in alle vormen, formaten en materialen. Net als zijn vriend, kunstenaar Mark Brusse (1937) gebruikt hij ook gevonden voorwerpen (objet trouvé) om kunst mee te maken.
“Bij mij is intuïtief intellectueel”
Klaas Gubbels in Museum Arnhem
Gubbels hommage aan collega’s
Zelf noemt Gubbels de koffiekan een ketel, als of het een personage is. Hij brengt met zijn werk hommages als verschillende collage kunstenaars. Op zijn verjaardag expositie ontdek ik een eerbetoon aan Cézanne (1966), Morandi (1970), Jan Mankes (1989) en Léger II (2002-2014). In de derde zaal brengen vier jonge kunstenaars op hun beurt een hommage aan het werk van Klaas Gubbels.
Museum Arnhem verrast Klaas Gubbels
Voor ‘Lange leven de kunst’ heeft het team van Museum Arnhem vier jonge kunstenaars gevraagd om te reageren op het werk van Gubbels. Net als Gubbels eert Buster de alledaagse objecten in ons leven. Voor de jarige kunstenaar heeft Koos Buster (1991) zijn boekenkast gekleid. Ik herken titels als de Hobbit, de delen 1,2 en 3 van Lord of the Rings en 1984 van George Orwell. Er naast staat de brandblusser, iets verderop een tandenborstel in een glas. Objecten die ik eerder dit jaar zag in Kasteel Ruurlo. Let ook goed op de stopcontacten.
Nora Fawzia Taher (1998) gebruikt vloerkleden uit haar culturele achtergrond en combineert deze met koperen leidingen tot nieuwe meubels.
Een eerbetoon op doek
Van Oussama Diab (1977) hangt hier onder andere het grote doek ‘Horen-Zien-Zwijgen’ een verwijzing naar een bekend spreekwoord. In Diab’s werk is het concept Soefisme een belangrijk uitgangspunt. Hoe minder woorden, hoe sterker de boodschap. Diab ziet een eenvoud en symboliek als de belangrijke overeenkomsten tussen zijn werk en dat Gubbels.
Voor mij is het dubbelportret van Merel Jansen (1990) het ultieme eerbetoon. In de eerste zaal hangen twee portretten van Klaas en zijn vrouw Heleen en iets verderop in deze zaal hangt een van de koningstafel.
Klaas Gubbels, lang leve de kunst is nog tot en met 18 augustus 2024 te zien in Museum Arnhem. Kijk hier voor de details.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum Arnhem, alle bruikleengevers, Klaas Gubbels en alle andere genoemde kunstenaars.