Kom je ook naar de film op 25 januari in Museum STAAL?

Via een groene, lommerrijke route rijd ik door de Achterhoek met als bestemming Almen. Na het kastelendorp Vorden gaat de route richting Zutphen en dan over B-wegen met aan weerszijde grote bomen. Af en toe een vergezicht over weilanden met daarin rood- en zwartbonte koeien. Boeren op de tractor die het grasmaaien en buitenmensen die hun tuin verzorgen. En dan rijd ik Almen binnen, langs het voormalige woonhuis van Jeanne Bieruma Oosting en parkeer ik bij de kerk. Daar tegenover ligt Museum STAAL, daar ga ik op ontdekking bij Bomen over Bomen.

 Museum STAAL organiseert op donderdag 25 januari  van 20.00 uur tot 21.30 uur de
documentairefilm IN DE BAN VAN HET BOS
met een inleiding van Lena Euwens
directeur van de botanische tuin de Hortus (Amsterdam).

De entree is € 7,50 inclusief een kopje koffie of thee. 
Voor meer informatie of uw aanmelding a.u.b. contact opnemen met het museum (0575 474317, info@museumstaal.nl) – Joke Dinkelman.

De boom staat centraal

In Bomen over Bomen maak je op verschillende manier kennis met de boom. Voor deze tentoonstelling werkt het museumteam samen met Natuurmonumenten en de Zutphense creatieve werkplaats Walhallab. In een videoboodschap vertelt de lokale boswachter van Almen over ‘zijn bos’ op landgoed Veldhorst. Iets verder op ontdek ik mooie houtobjecten gemaakt door jongeren bij Walhallab. De kop van de wolf van Cailim (19 jaar) is opgebouwd uit vele stukjes verschillend hout. De tafels prachtig afgewerkt waardoor deze wolf heel aaibaar is. In de vitrine naast deze wolventafel staan nog meer houtobjecten van jongeren van Walhallab. In een zuil van plexiglas liggen enkele resten van de oorspronkelijk kastanjeboom van Anne Frank. 

 “Ik zoek het toeval niet. Het toeval vindt mij.”

Stef Kreymborg

Schilderijen, video’s, collages en installaties

Je ontdekt bomen in allerlei vormen en materialen in deze expositie. Op de boswandeling door het museum ontdek je onder andere klassieke landschapsschilderijen van B.C. Koekkoek. Barend Cornelis Koekkoek (Middelburg 1803, Kleve 1861) was een van onze beroemdste boslandschapschilders uit de 19de-eeuw. Kunstenaar Stef Kreymborg  heeft een prachtige collage gemaakt van bladeren van de Sassafras. In de ontvangstkramer van het museum ontdek ik ook enkele frêle objecten van de steeltjes van de bladeren van de Sassafras-bomen.  In de toelichting attendeert Kreymborg je op de drie verschillende bladvormen van deze boom. Kreymborg vraagt zich af hoe een boom of blad zich gedraagt, solitair of in het gezelschap van vele anderen? Ze onderzoekt hoe je de eigenheid kunt bewaren in een samenwerkingsverband? Haar werk typeert zich door de begrippen ritme, structuur, beweging, materiaal en kleur.

Vrij op de schommel in Almen

Een bijzonder onderdeel van museum STAAL is de schommel-zaal. Voor een groot filmdoek hangen allerlei schommels in de ruimte. Je kunt alleen schommelen of in een duozit. De Zwolse filmmaker Rick Kloekke heeft prachtige (time lapse) opnames gemaakt van het landschap langs de Berkel. Prominent aanwezig in deze opnames is de wit gepleisterde Staring(thee)koepel op Landgoed Veldhorst. Al schommelend trekken de seizoenen aan me voor bij.

Adriaan van Dis leest voor 

Op de eerste verdieping kun je in de bibliotheek een gratis kop koffie of thee gebruiken. Hier staan ook zuilen met gedichten. Adriaan van Dis draagt hier het gedicht Waterloop aan me voor. Op verschillende plaatsen in het museum staan sprookjesachtige meubels van K Studio.  Ze zijn gemaakt van materiaal uit verschillende bomen. Je mag ze aanraken en de laatjes openen. Laat je verrassen. Als ik beneden de kleine (video)ruimte inloop, ontdek ik de bomenserie van fotograaf Geert de Groot. Hij heeft een serie gemaakt van beeldbepalende Almense bomen tijdens de vier seizoenen.

Bos van draad

Tot 1 oktober was er een extra installatie, Bos van Draad van de Haagsche kunstenaar Sara Vrugt (Den Haag, 1981), te zien in de kerk van Almen. Naast een geborduurd bos van vier meter hoog en dertig meter breed is er een tweede doel en dat is geld inzamelen voor het planten van 100.000 bomen. Vrugt is in 2020 begonnen met haar project ‘Een bos van draad’. Hiermee geeft ze uiting aan haar bezorgdheid voor het klimaat. Omdat ze zich realiseerde dat ze in haar eentje relatief weinig kan doen, heeft ze een borduurproject opgezet waaraan meer dan duizend vrijwilligers hebben meegedaan. Allemaal hebben ze bladeren, vogels of delen van bomen geborduurd. Daarnaast zijn meer dan 300 verhalen over bomen verzameld die je in de wortels van het werk kunt lezen.

Het kunstwerk wordt voeding voor bomen en planten

In de zoom van het kunstwerk plant Vrugt straks zaden van bomen en planten. Het doek wordt na de rondreizende expositie in de tuinen van Museum Belvédère in Heerenveen ‘geplant’. De planning hiervoor is nu 2024, maar dat kan ook 2025 worden. Uiteindelijk zal het doek vergaan en zullen de zaden van de bomen en planten ontkiemen en zo transformeren in levende natuur. Hier kun je meer lezen over het 100.000 bomenproject. 

Bomen over Bomen is tot en met 24 maart 2024 te zien in Museum STAAL in het Gelderse Almen. Door de zeer lange aanvraagprocedure bij de Museumkaart is na drie jaar de aanvraag helaas nog niet toegekend. Maar er is een kortingsoptie (zie tip) en je krijgt gratis koffie of thee met een koekje in het museum.

Tip:
Er ligt wel een kortingsvoucher voor je klaar in de hal van restaurant café de Hoofdige Boer, aan de overkant van het museum.

Zin in een wandeling? Kijk hier voor de route van 18 kilometer over Landgoed Veldhorst 

© tekst en foto's Wilma Lankhorst
© gebruik van de foto's met dank aan Museum STAAL, alle bruikleengevers en de genoemde kunstenaars.