Carlos Motta: Tweeluik Migratie in de Kunst – Deel 2 The Crossings
Carlos Motta presenteert The Crossings
Carlos Motta is door het team van het Stedelijk Museum in Amsterdam uitgenodigd om een expositie te maken in de serie ‘Migratie in de kunst’. Deze Colombiaanse kunstenaar woont en werkt sinds enkele jaren in Amsterdam. Als migrant weet hij als geen ander wat het is om huis en haard te verlaten. In The Crossings maak je via video interviews kennis met elf gender-vluchtelingen die nu in Amsterdam wonen. Boeiende verhalen die om onze aandacht vragen. Je kunt de verhalen nog zien en beluisteren t/m 21 januari 2018.
Frisse blik op ons verleden
Conservator Martijn van Nieuwenhuyzen heeft de speciale opdracht o.a. aan Motta gegeven omdat Motta met zijn multidisciplinaire installaties een standpunt in neemt in de discussie rond identiteitspolitiek, genderrollen en homorechten. Als geboren Colombiaan kijkt hij met een andere, misschien wel meer open blik naar de Nederlandse koloniale geschiedenis en onze huidige opvang van vluchtelingen.
In de twee zalen die the Crossing omvat zie je dezelfde indeling. Tegen één wand een grote vitrine en daar tegenover een aantal videoschermen met bankjes. Motta heeft videoportretten gemaakt van elf LHBTQI*-vluchtelingen.
Stemmen uit de Secret Garden
Als je op het bankje gaat zitten en de koptelefoon opzet, kun je luisteren naar hun ervaringen voor, tijdens en na de vlucht vanuit hun geboorteland (Egypte, Iran, Irak, Marokko, Syrië en Pakistan) naar Nederland. De geïnterviewde kijkt je recht aan. Mede door deze opstelling, ervaar ik de gesprekken als indringend. Twee van de elf gezichten zijn deels bedekt met een masker of zelfs bijna volledig onzichtbaar gemaakt. Deze mannen voelen zich helaas nog steeds niet veilig om hun verhaal, met open vizier, te delen.
Niet alleen in hun eigen land, maar ook tijdens hun asielprocedure in ons land hebben deze vluchtelingen te maken met uitsluiting. Zo werden zijn door andere vluchtelingen in opvangcentra in ons land vernederd en geïntimideerd. Ook vertellen ze dat ze regelmatig van de Nederlandse autoriteiten niet de bescherming kregen waarnaar ze op zoek waren. Motta maakte in augustus 2016 in Amsterdam kennis met de vluchtelingen en hij heeft de elf interviews in februari 2017 op video vastgelegd.
In de twee vitrines staan historische voorwerpen die verwijzen naar ons koloniale verleden. Carlos Motta kon hiervoor een keuze maken uit de collecties van drie Amsterdamse musea: het Rijksmuseum, het Tropenmuseum en het Amsterdam Museum. Zijn keuzes variëren van etsen, tot foto’s, van porselein tot memorabilia die betrekking hebben op de uittocht van diverse groepen naar Nederland. De vlucht van de protestanten in de 18e eeuw en de miljoen Belgische vluchtelingen in 1914 komen zo weer in ons collectief geheugen terug. Carlos Motta verweeft op deze manier hedendaagse en historische verhalen over vluchten en gedwongen migratie.
Nederlanders zien hun land en bewoners zelf graag als een humanistische samenleving. Hierin staan de kernwaarden gastvrij, een open vluchtelingenbeleid, cultureel tolerant en de internationale mensenrechten hoog in het vaandel. Carlos Motta laat ons in The Crossing zien hoe dit beeld een ideologisch concept is, dat onder vuur ligt van populistische politieke bewegingen die de liberale Europese idealen uithollen.
The Crossings van Carlos Motta is t/m 21 januari 2018 te verkennen.
De tentoonstelling ‘Ik ben een geboren buitenlander’ is tot en met 3 juni 2018 te zien in het Stedelijk Museum in Amsterdam.
Als je deze maand nog gaat, kun je tot en met 15 oktober 2017 nog de boeiende fototentoonstelling van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Zanele Muholi nog te zien. En dat allemaal met één entreebewijs, of zelfs gratis met de Museumkaart.
Serie over Migratie
Het Stedelijk in Amsterdam wijdt in 2017 en 2018 een serie tentoonstellingen aan het thema migratie. “Ik ben een geboren buitenlander” is hier een onderdeel van. “Het is belangrijk om steeds nieuwe verhalen te vertellen, zowel met onze collectie als met afzonderlijke tentoonstellingen. Ik vind het belangrijk dat in het Stedelijk te zien is hoe er vanuit de kunst wordt gekeken naar dit onderwerp, en hoe kunst ons kan confronteren met onze eigen denkbeelden” aldus directeur Beatrix Ruf.
De tentoonstelling is onderdeel van het nieuwe, langlopende programma, Stedelijk Turns. Dit is een museaal onderzoeksprogramma, waarin de collectie van het museum op een experimentele manier wordt benaderd, geïnterpreteerd en gepresenteerd.
Extra programma voor voortgezet onderwijs
Speciaal voor leerlingen van het voortgezet onderwijs (de bovenbouw) heeft het Stedelijk een educatief programma ontwikkeld bij “Ik ben een geboren buitenlander”. Zo helpt het bezoek aan de tentoonstelling, de leerlingen bij het vormen van een eigen onderzoekende en kritische houding ten aanzien van migratie. Dit concept sluit naadloos aan bij het nieuwe CKV en de maatschappijvakken. Tijdens een rondleiding en workshop krijgen de leerlingen een beeld hoe kunst ons kan confronteren met onze eigen denkbeelden.
Lees hier Deel 1 Ik ben een geboren buitenlander
Bekijk hier de video Migratie in de kunst.
*LHBTQI staat voor Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel, Transgender, Queer en Interseksueel.
@ foto’s, video en tekst Wilma Lankhorst @ gebruik van de afbeeldingen met dank aan het Stedelijk Museum, de verschillende kunstenaren en fotograaf Gert Jan van Rooij (zaalopnames).
Andere exposities in het land met hetzelfde thema
A Global Table in De Hallen in Haarlem
A Global Table in het Frans Hals Museum in Haarlem