Na twee verhalen over migratie op nationaal niveau in museum FENIX is er nu ook een tentoonstelling met focus op de regio. In Waor bu’j van? (waar ben jij er een van?) in Doetinchem ontdek je de wortels van de mensen uit de regio. De aanleiding voor de tentoonstelling is het onderzoeksproject ‘Mijn Achtergrond’ van Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL) naar de migratieachtergronden van Achterhoekers. Via foto’s, leporello’s en … linnenhuisjes krijg je een prachtig beeld van de gemêleerde gemeenschap in de gemeente Doetinchem. Voor mij is dit mijn debuut in een museale groepstentoonstelling. Waor bu’j van? is tot en met 11 januari 2026 in het Stadsmuseum in Doetinchem. Aanrader!
Waor bu’j van?
Een veel gestelde vraag bij een kennismaking is: Waar kom jij vandaan? Of in het Achterhoeks Waor bu’j van? Dat laatste legt nog net iets meer het accent op waar ben jij er één van? Deze vraag werd ons ook vaak gesteld toen we vijf jaar geleden van Nijmegen naar Doetinchem verhuisden. Toen Textielclub Lange leven de kunst & Naoberschap van Cultuurbedrijf Amphion een uitnodiging verstuurde om mee te doen aan een migratieproject, ben ik de uitdaging direct aangegaan. Iedere deelnemer kreeg een huisje van oud (wit) linnen toegestuurd dat ooit in de Achterhoek was geweven. Iedereen was vrij om een decoratietechniek te kiezen, alleen het onderwerp stond vast: laat zien waar je wortels liggen.
Honderden huisjes
Een uitnodiging voor een workshop in museumboerderij Smedekinck volgde. Toen ik daar aan kwam, was het net of we samen het woningtekort in de regio in dit project hadden opgelost. Tientallen enthousiaste Achterhoekers hadden gehoor geven aan de oproep van het Naoberschap. Ik keek mijn ogen uit naar de huisjes die al klaar waren. De creativiteit en het textiele ambachtschap was enorm. De verschillende workshops in de regio en het enthousiasme van de dames van het Naoberschap hebben honderden huisjes opgeleverd. De wortels reiken van de Achterhoek tot aan bijvoorbeeld Zuid-Afrika, Canada, Australië, Oekraïne en het Midden-Oosten. Naast verschillende huisjes zie je een QR-code. Met je telefoon kun je het verhaal achter het huisje horen. Deze QR-codes hangen ook bij de andere drie onderdelen van de tentoonstelling.
Els Lemkes en het linnen
Naast inspiratie voor het eigen huisje, kregen we in het Smedekick een beknopt college over (oud) linnen en de oogst en de verwerking van vlas. In het eerste helft van de vorige eeuw kregen boerendochters voor hun uitzet een of meerdere rollen linnen mee, die ze later voor allerlei doeleinden konden gebruiken. In een kast in het Smedekinck liggen kunstig opgevouwen rollen, waarvoor je een cursus moet volgen om dat voor elkaar te krijgen. Kunstenaar Els Lemkes maakt grafische kunst met dit historisch handgeweven Achterhoeks linnen. Van haar hand zie je hier verschillende abstracte werken op basis van linnen. Met vouwen en stiksels geeft zij dit erfgoed een nieuw leven.
Leoporello’s vertellen verhalen
Naast de linnenhuisjes was er een tweede optie om je geschiedenis in beeld te brengen. De deelnemers van de afdeling ‘Kunst door de brievenbus’ hebben gevouwen verhalen, zogenaamde leporello’s gemaakt. In de vorm van een harmonicaboekje volg je de tijdlijn van de maker. Ook hier zijn verschillende technieken gebruikt. Van tekenen tot collagetechniek, van aquarelleren tot kalligraferen. Op de muren en de vloeren in de tentoonstellingszalen staan tekstfragmenten gedrukt die je herkent van de huisjes en de leporello’s.
Patterns of unity
Het vierde onderdeel in Waor bi’j van? is de fototentoonstelling van Diana Tamliani. Patterns of Unity toont fotoportretten van Doetinchemse vrouwen wiens’ bedje elders stond. Gekleed in nationale/regionale kleding stralen zij met trots uit waar hun wortels liggen. Initiatiefnemer Diana Tamliani is zelf gevlucht uit Oekraïne. Zij wordt in Doetinchem ‘de moeder van alle Oekraïners’ genoemd. Zij weet als geen ander hoe het voelt om in een nieuw land je weg te vinden, opnieuw te wortelen en een identiteit te zoeken. Naast al dit nieuwe omarmen deze migranten ook graag hun achtergrond. Met Patterns of Unity laat Diana zien dat diversiteit geen zwakte is, maar een kracht. De vrouwen laten de kracht van diversiteit zien.
Waor bu’j van? is nog tot en met 11 januari 2026 te zien in het Stadsmuseum in Doetinchem. Kijk hier voor de details. MK=geldig.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst.
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan Lang leve de kunst Naoberschap, het Stadsmuseum, alle genoemde kunstenaars en deelnemers aan Waor bu’j van.