Zeng Fanzhi & Van Gogh
rubriek: 2e woensdag van de maand: Hedendaagse niet-westerse kunst
Wat weet jij van Zeng Fanzhi?
Zijn werk logeert nu in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Iedere maand neem ik je mee op reis door het grote onbekende kunstlandschap van de hedendaagse niet-westerse kunst. De Chinese artiest Zeng Fanzhi is nu te gast in het van Gogh Museum. En wel met een hele bijzondere opdracht. Zin om mee te gaan op ontdekkingsreis?
l. schoenen Vincent van Gogh (1868) r. Boots (2009) Fenzg Fanzhi
Zeng Fanzhi is in 1964 in de Chinese stad Wuhan geboren. Hij woont en werkt tegenwoordig in Beijing. Hij heeft zijn kunstopleiding in China gevolgd én voltooid. Op de Hubei Institute of Fine Arts is zijn artistieke vorming onontkoombaar beïnvloed door de grote culturele thema’s in zijn geboorteland: Sociaal Realisme en de Sovjet landschapskunst. Mede hierdoor ontstond zijn passie voor figuratief schilderen en portretten. Technisch gezien herken je de Chinese kalligrafeer techniek in het werk van Fanzhi.
Geïnspireerd door grote Westerse meesters
Sinds de jaren negentig van de vorige eeuw, schildert hij expressieve doeken. Hierin verwijst hij op zijn eigen artistieke wijze naar belangrijke kunstenaars uit de Westerse kunstgeschiedenis, zoals Dürer, Eugène Delacroix, Turner, Caspar David Friedrich en Van Gogh.
Wereldwijd een graag geziene gast
Wereldwijd hebben musea en galeries belangstelling voor zijn werk. Hij exposeerde zijn werk van o.a. Singapore in 2007 tot het Louvre in 2014. In 2009 heeft hij namens China mee gedaan aan de 53ste Biënnale van Venetië met ‘The World Belongs to You’. Hij was in 2011-2012 al weer terug in Venetië in het Pallazo Grassi. De Saatchi Gallery in Londen exposeerde zijn Post Pop ‘East Meets West in 2014-2015. Dit jaar gaf het Van Gogh Museum in Amsterdam hem een speciale opdracht. Fanzhi is een groot Van Gogh kenner én een Van Gogh liefhebber. In 2009 stapte hij als ware in de schoenen van zijn artistieke inspirator met zijn versie laarzen (Boots).
Van Gogh fascinatie
Zeng Fanzhi is op dit moment een van de bekendste hedendaagse kunstenaars in China. Hij is een groot bewonderaar van Vincent Van Gogh. Zowel de penseelstreek van Vincent als zijn onderwerpkeuze spreken Fanzhi erg aan. Het Van Gogh Museum in Amsterdam heeft hem gevraagd om zijn persoonlijke visie te geven op vijf werken van Vincent van Gogh. Naast enkele zelfportretten van Vincent, koos Fanzhi ook voor het Graanveld met kraaien uit 1890.
l. zelfportret met vilthoed Van Gogh (1887) en r. Portret Van Gogh door Fanzhi (2017)
Hoe werkt Zeng Fanzhi?
Op de derde verdieping in het oude deel van het Van Gogh museum is een ruimte geserveerd voor de doeken van Fanzhi. Op een iPad kun je zien, hoe Fanzhi werkt. Hij maakt als het ware eerst een kopie van het gekozen werk. Daarna bewerkt het zijn ontwerp met zijn eigen kleurkeuzes. In derde instantie lijkt het of hij het werk vol spuit met slierten verf, zo uit de tube. Als je dicht bij de doeken staat, lijkt het net of hij de achterkant van de kwast weer door de opgespoten verf heeft getrokken. Het is een techniek die ik nog nooit eerder zag, maar die me wel fascineert.
De blikvangers hier zijn toch de Fanzhi-bewerkingen van enkele zelfportretten van Vincent van Gogh. Ik herken het zelfportret met vilten hoed uit 1887 en een persoonlijke weergave door Zeng Fanzhi van Vincents’ zelfportret als schilder uit 1887-1888.
Je blijft kijken als je voor het doek staat.
Het valt me op dat vooral de Aziatische bezoekers boven op Fanzhi’s werk duiken. Ze fotografen en maken video’s in deze ruimte als of het en lieve lust is. Veel westerse museumbezoekers, lopen snel door naar Vincent’s amandelbloesem die in de volgende ruimte hangt. Ze hebben volgens mij niet door wat ze links laten liggen.
Zeng Fanzhi en Van Gogh is nog t/m 25 februari 2018 te zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam.
Op dit moment zijn er drie portretten van Vincent te zien, op een later tijdstip komen er nog een paar werken van Zeng Fanzhi bij.
In de museumwinkel is een catalogus te koop waarin je meer kunt lezen over het werk en het leven van Zeng Fanzhi. Hierin wordt ook aandacht besteedt aan de opbouw en werkwijze van zijn iconische werken.
Binnenkort verschijnt er nog een boek over Zeng Fanzhi en zijn kunst geschreven door Hans den Jager Hartog en Maite van Dijk. Hier vind je meer details over deze uitgave.
Zondag 12 november a.s. verzorgt Hans den Jager Hartog in het Van Gogh Museum een lezing over Zeng Fanzhi: Vincent van Gogh en Zeng Fanzhi: inspiratie uit Oost en West
Hier lees je meer over het Van Gogh lezingenprogramma.
@ tekst Wilma Lankhorst @ gebruik foto’s met dank aan het Van Gogh Museum Amsterdam en Zeng Fanzhi en de Fanzhi Foundation. © foto met kunstenaar Zeng Fanzhi en Alex Rüger, directeur van het Van Gogh Museum in Amsterdam met dank aan mijn collega museumblogger Sandra van de website Kunstkieken