Nieuwe ontdekkingen op eeuwfeest Amsterdamse School

Nieuwe ontdekkingen op eeuwfeest Amsterdamse School

Zoals bekend viert Amsterdam dit jaar de 100ste verjaardag van een unieke bouw- en decoratiestijl: de Amsterdamse School. Het Stedelijk Museum heeft er een speciale tentoonstelling voor ingericht: Wonen in de Amsterdamse School. http://wilmatakesabreak.nl/musea/voel-je-thuis-in-de-amsterdamse-school/ Museum Het Schip is het vlaggenschip met een kennis- en informatiecentrum van deze stroming. Naast een speciale plattegrond met daarop allerlei locaties in Mokum hebben ze samen met het blad Wendingen een digitaal platform ontwikkeld waarop iedereen zijn object, huis of andere specifieke informatie kan delen met zielsverwanten. In dit jubeljaar heeft het Stedelijk Museum recent twee ontdekkingen gedaan: een schaal van Conrad Fehn en een ontwerptekening van Anton Kurvers. Beide items zijn nog tot 28 augustus 2016 te zien in de expositie ‘Wonen in de Amsterdamse School’.

Metaalkunstenaar Conrad Fehn

De eerste ontdekking was een schaal van Conrad Fehn. Fehn had aan het eind van de jaren 1910 en vanaf 1929 een eigen metaal-atelier in Haarlem. Tussendoor was hij technisch directeur van metaalgieterij De Kroon. Hij had ook een eigen winkels waarin zijn producten werden verkocht. Alles werd ambachtelijk vervaardigd, van unica tot serie productie zoals zijn tafellamp. Voor zover bekend is er van de schaal die het Stedelijk heeft gekocht maar één exemplaar. Hij heeft wel variaties op dit thema gemaakt in een eenvoudiger en minder decoratie uitvoering en van minder uitbundig gekleurd patina.

Conrad Fehn schaal van gepatineerd koper (1920-1930) coll Stedelijk Museum AMS foto Ernst van Deursen
Conrad Fehn schaal van gepatineerd koper (1920-1930) coll Stedelijk Museum

De schaal van Fehn

Op een veiling trof het team van het Stedelijk recentelijk een schaal (uit ca. 1920 of 1930) van Conrad Fehn aan. Conrad Fehn en zijn Amsterdamse School-stijl collega Hendrik Methorst maakten onder andere expressieve koperen gebruiksvoorwerpen. De schaal is hiervan een mooi voorbeeld. Het middengedeelte heeft een in oker, rood, bruin en zwart gepatineerd oppervlak. In het centrum en aan de rand zien we golvende vormen, die ook karakteristiek zijn voor de stijl. De halve maanvormpjes zijn ingeslagen met de zijkant van de stempel waarmee Fehn dit werkstuk signeerde: zijn initialen CF staan op de onderzijde van de schaal.

Wonen in de Amsterdamse School - steek je licht eens op- foto Wilma Lankhorst
Steek je licht eens op in de Amsterdamse School

Anton Kurvers

De tweede ontdekking is een kleurrijke ontwerptekening van Anton Kurvers (1889-1940). Kurvers maakte o.a. ontwerpen voor meubelen en interieurs. Ook de bekende giro- en brievenbussen voor de stad Amsterdam zijn ook van zijn hand. Daarnaast was hij actief als grafisch ontwerper. Arnoud Carp, een vriend van Kusters (overleden) zoon, bezit het tekeningenarchief van Kurvers. Hierin is het ontwerp voor de linoleumvloer in het Nederlandse paviljoen op de Exposition internationale des arts décoratifs et industriels modernes in Parijs in 1925 gevonden. De Amsterdamse School-architecten en ontwerpers waren prominent aanwezig op deze Parijse show. In Wonen in de Amsterdamse School is ook een zaal aan deze expositie gewijd.

 

Anton Kurvers - ontwerp voor linoleumvloer NL paviljoen Parijs 1925 coll Arnoud Carp foto Ernst van Deursen
Anton Kurvers – ontwerp voor linoleumvloer NL paviljoen Parijs 1925

Vloer voor Parijse expositie

Het was al langer bekend dat Kurvers deze linoleumvloer had ontworpen. Op de historische foto’s is alleen een zwart-wit variant zichtbaar, ook het patroon is op foto’s moeilijk te zien. Op de tekening die nu in Stedelijk te zien is, ontdek je een patroon in zwart, bruin, oranje en grijs. Het ontwerp houdt het midden tussen de expressieve beweeglijke Amsterdamse School-stijl en de complexe geometrische variant die door de typografie in het tijdschrift Wendingen is beïnvloed. Wat dit laatste betreft, is het leuk om te vermelden dat Anton Kurvers, volgens zijn zoon, als medewerker van H.Th.Wijdeveld bij de ontwikkeling van deze typografische stijl betrokken is geweest.

Wendingen

Tijdschrift Wendingen - speciale uitgave 't Reigersnest foto Wilma Lankhorst
Tijdschrift Wendingen – uitgave ’t Reigersnest

Van 1918 tot 1931 was Wendingen hét maandblad in ons land voor bouwen en kunstnijverheid. Het was soort verenigingsblad van het architectuurgenootschap ‘Architectura et Amicitia’ en werd uitgegeven door de Amsterdamse uitgeverij De Hooge Brug. De architecten hadden net voor een nieuwe koers gekozen waarin zij zich lieten inspireren door de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright. Wendingen was de belangrijkste spreekbuis van de Amsterdamse School. Het doel van de publicatie was om de esthetische kwaliteit van de architectuur te verhogen en als inspiratiebron voor de leden. Naast architectuur, publiceerde Wendingen over toegepaste kunst en beeldende kunst. Het tijdschrift op zich was ook een kunstwerk. Het vierkante formaat werd een markante verschijning en het geheel werd luxe uitgevierd met een opvallende typografie. Het eerste nummer werd in januari 1918 gepresenteerd. Veel kunstenaars hadden aan deze uitgave mee gewerkt waardoor het blad ook snel lezers vond buiten het architectuurgenootschap ‘Architectura et Amicitia’. In totaal verschenen er 116 afleveringen, met een oplage variërend van 650 tot 1300 exemplaren per aflevering.

Anno 2016 is Wendingen online

De papieren versie van Wendingen is nu verder door ontwikkeld naar een digitale database: Platform Wendingen. De inhoud komt tot stand in samenwerking met een redactie en door (spontane) bijdrages van liefhebbers en fans. Woon je zelf in een huis geïnspireerd op de stijl van de Amsterdamse School of heb je een vloerkleed, lamp, sieraad of meubelstuk van je van oma of oudtante hebt geërfd, dan kun je dat aanmelden op dit platform. Daarnaast is Wendingen te volgen op Twitter en op de Facebook pagina van Museum het Schip.

Amsterdamse_school_drerssoir Michel de Klerk 1916-1917 't WoonhuysWonen in de Amsterdamse School is nog tot 28 augustus 2016 te zien in het Stedelijk Museum in Amsterdam.
Gratis met Museum- of Rembrandtkaart en voor jongeren t/m 18 jaar
De audiotour voor deze expositie koste € 2,50 p.p.
De prachtig uitgevoerde catalogus (304 blz.) is er in twee vormen, met zachte kaft voor € 25 en met harde kaft voor € 32,50
Lees verder op de speciale jubileum site 100 jaar Amsterdamse School

 

Nog meer lezen over de jarige Amsterdamse School?

Voel je thuis in de Amsterdamse School
Vrouwen in de Amsterdamse School