Brutal Vitality in CoBrA
Wat verbindt een blauwe koffie kan, vilten maskers, een paar gebruikte laarzen een fiets en een stuk afvoerpijp? Het cement tussen deze (en nog veel meer) losse onderdelen is het Deense kunstenaars duo Bank & Rau. Zij hebben zich laten inspireren door de CoBrA-stroming en gaan helemaal los in Amstelveen. Als je net als ik voor ‘Miro & Cobra’ naar Amstelveen afreist, is er geen ontkomen aan. Om bij Miro te komen, moet je via Bank & Rau. Dit is geen straf want als je goed kijkt, krijg je vitaliteit van de Deense ‘brutaliteit’.
Wie zijn Bank & Rau?
Lone Bank en Tanja Rau zijn beiden geboren in 1970 en beiden afgestudeerd aan de The Royal Academy of Fine Arts in Kopenhagen. Zij werken aan de rafelranden van de kunststijlen, op het snijvlak waar kunst de wereld van alledag ontmoet. Zij streven er na om kunst te integreren in het dagelijkse leven en dat doen ze o.a. met behulp van gebruiksvoorwerpen zoals een fiets, een koffiekan of een typemachine. De voedingsbodem van hun gezamenlijke ontwerpen komt uit de (Deense) folklore, het nationale cultureel erfgoed dat ze vaak verbinden met specifieke kenniselementen. In Brutal Vitality zijn die elementen de CoBrA-kunstenaars en hun werk.
Als je het werk van Bank & Rau al in een kunststroming kunt plaatsen, komt het begrip avant-garde het dichtst in de buurt. Het duo experimenteert voortdurend met allerlei uitingen van visuele kunst en concepten. Ze ontwerpen een wereld volgens hun denkbeelden, zij ontwerpen hun eigen afbeeldingen en creëren zo hun eigen vrijheid. En zo maken ze een verbinding met één van de kernwaarden van CoBrA: vrijheid.
Smeltkroes
Na binnenkomst in het museum loop je direct de expositie ‘Brutal Vitality’ binnen. Ik ervaar het bijna als een soort stijlkamers waarin je op verkenning gaat. Er is veel herkenning want de bouwstenen voor de expositie zijn stukken uit de collectie van het Cobra Museum, allerlei archiefstukken, dagelijkse gebruiksvoorwerpen en nieuw werk uit hun eigen repertoire. Dat laatste verbindt alle het voorafgaande met elkaar. Ik zie oma’s met kleinkinderen die samen kijken naar schilderijtjes in het grote werk ‘When Life Penetrated Art’. Ik sta voor een bakstenen keuken met aanrecht, stoeltje en keukengerei. En dan zie ik een foto van een beschilderde keuken, gemaakt door de Deense CoBrA artiest Asger Jorn. In de brochure lees ik dat de verschillende objecten hier verwijzen naar voortplanting het gezinsleven en het leven van alle dag. De CoBrA-groep wilde met haar uitingen ook het leven in al haar glorie en ruwheid, in de kunst laten doordringen.
Cactus als fotolijst
Ik word vrolijk van de alternatieve manieren waarop Bank & Rau hun installaties presenteren. Even voorbij het keukenblok staat een grote cactus. Als ik er naar toe loop zie ik tekeningen en een zwart-wit foto van de jonge Corneille. Zij hebben ook een museumwand “Off the grid- Hey Beast” samengesteld. Op een achtergrond van textiel panelen (je ziet de rafelranden nog) hebben Bank en Rau patronen geschilderd. Daarop hangen verschillende schilderijen met fantasie dieren, hybride wezens die veelvuldig door CoBrA-leden werd geschilderd. Links naast de collagewand staat een beeld van Karel Appel ‘Staande figuur’ uit 1947. De hybride fantasiebeesten verwijzen naar de verschrikking van de oorlog. Zo staan deze wezens symbool voor de totale ineenstorting van het bestaande, maar verwijzen ze ook naar een nieuwe vrijheid.
Vrije hand
Bank & Rau hebben de vrije hand gehad bij het samenstellen van hun expositie. Het perspectief van de kunstenaar was voor hen leidend, niet de veel gehanteerde kunsthistorische benadering. Net als de leden van de CoBrA-beweging experimenteren zij met materialen en vinden inspiratie en voeding in de volkskunst. De opstelling van Brutal Vitality is sinds de tentoonstelling op 1 maart 2015 is geopend al verschillende keren veranderd. Dat past ook goed bij de verrassende werkwijze van de makers. Wat ik heb gezien, hoef jij dus niet zo te zien. Meer werk zien van Bank & Rau?
Na deze bijzondere en verrassende tentoonstelling ben ik klaar om de trap op te gaan naar Miro & Cobra ….
wordt vervolgd…
CoBrA Museum in Amstelveen
Toegang met Museumkaart toeslag € 5
extra: je krijgt 25% korting op de mooie Miro catalogus op vertoon van je Museumkaart
Het Cobra Museum ligt direct naast het busstation
© tekst Wilma Lankhorst
© foto’s met dank aan Bank & Rau en het CoBrA Museum
