De derde kunstenaar die ik heb benaderd voor de serie Kunstenaar in coronatijd is schilder Marjolijn Rigtering. Zij woont en werkt in Millingen aan de Rijn. De mensen, de geschiedenis en de natuur van de Gelderse Poort zijn een grote inspiratiebron voor haar. Ook nu in deze coronatijd. Het podium is voor Marjolijn.

Welke artistieke wensen en dromen heb je voor 2021?

“Mijn eerste wens is om, in samenwerking met het 3-Oever-Kunstcollectief, een driedaagse kunst- en cultuurroute te organiseren in september. We doen dit voor de zesde keer. Het is een verbindend festival voor kunstenaars en bezoekers aan beide kanten van de rivieren Rijn/Waal en het Pannerdensch Kanaal. Er komt een boekje ‘Kom kunst kijken’ waarin alle deelnemende kunstenaars in het gebied staan. Er is ook een virtuele kunstroute gemaakt die je via deze link kunt bekijken.”                                             

“Mijn tweede wens is om de discipline te ontwikkelen om ieder dag minimaal vijf uur te werken aan kunstprojecten of mijn vrije schilderwerk. Nu werk ik soms veertien uur op een dag en dan een dag helemaal niet. Ik wil tijd vrij maken om andere mooie dingen te beleven, die ik niet wil missen en die me kunnen inspireren. Mijn derde wens is een serie te maken over klimaat, schoonheid en verandering.”

Hoe is het om kunstenaar in coronatijd te zijn?

“Als kunstenaar heb ik nauwelijks last van de coronamaatregelen. Het gaat me zelfs beter af om regelmatig en ononderbroken te werken. Ik prijs me heel gelukkig om in een landelijk gebied te wonen, waar je gemakkelijker de deur uit kunt en direct deel uit maakt van een groene leefomgeving. Ik voel me een bofkont.
Bijna iedere dag loop ik langs de rivier en in de polder. Terwijl ik geniet en veel zie, ontwikkelen zich voortdurend nieuwe ideeën in mijn hoofd. Sommige beklijven om later uit te werken in een kunstproject. Ik vind het heerlijk om geconcentreerd bezig te zijn en de tijd uit het oog te verliezen. Om er na vijf uur werken achter te komen dat ik vergeten ben om te lunchen en me hongerig voel. Deze tijd maakt mij nòg bewuster van klimaat en landschap en van de noodzaak tot veranderingen in ons menselijk handelen op vele vlakken.”

“Door het coronabeleid is mijn atelier nu minder een ontmoetingsplaats
voor kunstenaars en vrienden.”

Wat mis je in je werk het meeste in deze periode?

“Ten aanzien van mijn werk mis ik de connectie met, en de kritiek van mede-kunstenaars. Ook mis ik de expositiemogelijkheden.
En ik mis heel erg de gelegenheid om mijn leerlingen goed te begeleiden bij het schilderproces. Ik heb al vijftien maanden geen lessen kunnen geven. Naast deze inspirerende contacten mis ik ook het inkomen van het lesgeven.”

Hoe ziet je werkdag er nu uit?

“Omdat ik nu veel meer tijd ervaar, is het ritme van mijn werkdag wat anders. ’s Morgens lees ik de ochtendkranten en daarna online Human en ‘de Correspondent’. Daarna wat huishoudelijke karweitjes, dit altijd in het kader van ‘first things first’. Dan volgen de boodschappen of wandel ik een stuk. Aan het einde van de ochtend ga ik schilderen, soms tot ver na middernacht. Soms werk ik binnen één thema aan meerdere doeken tegelijk.

In 2020 heb ik onder andere gewerkt aan illustratie-opdrachten voor boekomslagen en tekeningen bij geschiedkundige verhalen. Portretopdrachten als illustratie bij een profielschets in woorden. En reconstructietekeningen van het veranderde landschap in de polder. In de Millingerwaard wordt al decennia gewerkt aan ‘ruimte voor de rivier’. Wanneer het schilderen en tekenen niet lekker loopt, ga ik wandelen, lezen of tuinieren en pak het werk daarna weer op.”

In februari 2020 was het 75 jaar geleden dat Dresden werd verwoest door bombardementen en vuurstormen. Grote groepen kraaien leefden daar in stadsparken. Ze sloegen op de vlucht en vielen vervolgens verkoold uit de lucht. Voor een ‘challenge voor kunstenaars’ heb ik daar het schilderij ‘de nacht dat het dode kraaien regende’ over gemaakt.

Heeft de coronatijd je geïnspireerd tot ander/nieuw werk?

“Deze tijd heeft me nog bewuster gemaakt van onmisbare gegevens in onze samenleving, zoals het grote belang van kunst en cultuur. Het zijn belangrijke pijlers en verbinding-makers in een maatschappij. Aan het begin van de coronaperiode had ik een interview in de Virtuele Herberg in Kekerdom. Ze vreesden toen al dat deze epidemie minstens twee jaar zou gaan duren.
De veranderingen in ons tijdgewricht en een groeiend ander soort bewustzijn, brachten me op het idee om een serie schilderijen over sulferwinning (zwavel) te maken. Ik zie dat als een metafoor: het op grote schaal zwavel delven, uitbuiting van de arbeiders, grote winsten, rijk versus arm, polarisatie enzovoort. Toen ik op een morgen een pot acrylverf vond in de kleur van zwavel, ging het idee rijpen. Ik ben deze week (maart 2021) aan het eerste schilderij begonnen.”

Na een korte pauze: “Er zou een andere verdeling moeten komen van geld en goederen in deze wereld. Niet de welvaart maar het welzijn zou meer centraal moeten te staan.”

Heb je online een museum of een voorstelling gevolgd?

“Op de website van de museumkaart kun je inloggen op een optie waarmee je steeds meer musea van binnen kunt bekijken. Je kunt exposities bezoeken via virtuele rondleidingen. Soms wordt er ook een lezing aangeboden. Ik vind dat spannend en leerzaam. Van zeer goede kwaliteit vind ik de uitvoeringen in het Concertgebouw: je ziet een lege zaal in groot contrast met een podium met bevlogen musici.
Ontroerend vond ik de uitvoering van de Canto Ostinato van componist Simeon ten Holt en gespeeld door het echtpaar Sandra en Jeroen van Veen.”

Heb je een favoriete vrouwelijke kunstenaar? Zo ja welke?

“Ik heb meerdere favoriete vrouwelijke kunstenaars, o.a. beeldhouwer Camille Claudel en kunstschilder Lita Cabellut. Zij maakt krachtige portretten, die een eigenschap van de persoon uitvergroten. Zelf is ze een sterke vrouw met een heel directe manier van doen…dat mag ik wel.”
Link naar uitzending Close Up met Lita Cabellut in de hoofdrol.

Waar is je werk in 2021 te zien?

“Mijn werk zal worden geëxposeerd tijdens de atelierroute van het 3-Oever-Kunst-Collectief in de Gelderse Poort. Dit uiteraard alleen wanneer de coronamaatregelen dit toelaten. Locatie: tentoonstellingsterrein aan de Zalmstraat 22, 6566 CD Millingen aan de Rijn, periode: september 2021. 

© tekst Wilma Lankhorst 
© gebruik van de afbeeldingen, met toestemming en dank aan Marjolijn Rigtering.

Meer weten over Marjolijn Rigtering?
Lees hier mijn interview met haar in 2017.

Extra informatie bij enkele werken

Waijboerweg met Knienepol 
Het schilderij is een reconstructie van de situatie in 1961 langs de Waijboerweg in Millingen aan de Rijn, met zicht op de iets hoger liggende ‘Knienepol’ langs de Waal. Moeder en zoon woonden in het achterste huis met de rode pannen op de Knienepol. In 1969 zijn de huizen ontmanteld en in 1970 afgebroken, omdat ze binnendijks lagen.
Het kleine jongetje was in 1961 een kleuter van 5 jaar en kreeg het schilderij voor zijn 65ste verjaardag. Bij de krib ligt een palingschokker die tot 1970 nog in de vaart was. 

 

Gewassen pentekening van een reconstructie ten tijde van de laatste openbare terechtstelling in 1767 te Millingen aan de Rijn. "We weten uit archiefstukken dat daarbij ruim 2000 mensen aanwezig waren. De veroordeelde was een meervoudig moordenaar die nog een reeks van andere gewelddaden had gepleegd. Deze reconstructie is zo nauwkeurig mogelijk in de tijd geplaatst qua landschap en kledingstijlen. Ik moest daarvoor eerst veel uitpluizen, om het zó te kunnen tekenen, alsof het een bestaand beeldverslag uit 1767 zou kunnen zijn. Het was een heel bijzondere opdracht en een interessant gegeven om in het interview te gebruiken", aldus Rigtering.