kunst tijdens de Vierdaagse feesten van 2016 – deel 1
ExpoJo&JosieDebije
Het jaarlijkse Vierdaagse feest is een van de grootste (meerdaagse) evenementen in ons land. Een week lang staat Nijmegen bol van muziek, zang, dans en in toenemende mate KUNST. Tijdens de 100ste editie van de Vierdaagse bezoek ik verschillende kunstprojecten. Kleine oases van rust, van kleur en inspiratie.
Het kunstenaars echtpaar Jo & Josie Debije bijt het spits af. Zij exposeren twee dagen in het kleinste kerkje van ons land: het kerkje van persingen. Zondag 17 juli 2016 ben je (nog) van harte welkom tussen 11.00 en 17.00 uur.
Portret van Vincent van Gogh door Paul Gauguin 1888
Vincent van Gogh, de waanzin nabij…
Het team van het Van Gogh in Amsterdam gaat deze zomer eindelijk antwoord geven op de twee meest gestelde vragen: Wat is er met Van Gogh’s oor gebeurd en waar is zijn oor gebleven? Het onderzoeksteam van het museum heeft zich intensief op deze vragen gestort. In de ruim 125 jaar na zijn dood zijn er allerlei theorieën op tafel gekomen. Het sluitende antwoord lag uiteindelijk verborgen in een archief van Irving Stone in Amerika. Wetenschapper Bernadette Murphy kreeg na lang aandringen het document in handen. Jij kunt de tekening van het oor samen met de revolver waar Van Gogh (waarschijnlijk) op zondag 27 juli mee heeft geschoten, nu zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam. Was Van Gogh die bewuste zondag in 1890 de waanzin nabij? Wat weet jij van Vincents oor en van zijn ziekte?
“Ik [zou] niet bepaald voor krankzinnigheid gekozen hebben […], maar als je eenmaal zoiets hebt, kun je het niet meer krijgen. Toch blijft mij wellicht bovendien nog de troost een beetje door te kunnen gaan met schilderen’. Vincent van Gogh op 21 april 1989 aan zijn broer Theo
Het stereotype beeld dat Van Gogh’s werk zo briljant was omdat hij gek was, wordt in deze expositie met nadruk ontkent. Van Gogh kon niet schilderen als hij ziek was. Hij gaf zijn laatste levenskracht aan de kunst. Tekenen en schilderen gaven hem juist houvast. Volgens conservator Nienke Bakker werkte Vincent van Gogh vaak koortsachtig om zijn ziekte te bezweren. In Zuid-Frankrijk vindt hij, na enkele turbulente jaren in Parijs, zijn eigen stijl. “Deze zomertentoonstelling is dan ook een verhaal van hoop”, aldus Bakker.
Volgende week dinsdag start de 100ste editie van de Internationale Wandel Vierdaagse van Nijmegen. Welke rol spelen vrouwelijke wandelaars in dit sportevenement? In de tentoonstelling “Wandelen door de tijd” in Museum het Valkhof wordt de hele geschiedenis van het grootste wandelevenement ter wereld verteld. In deze jubileum expositie krijg je antwoorden op vragen als: Wanneer liep de eerste vrouw de vierdaagse? Welke afstand lopen vrouwen en hoeveel vrouwelijke deelnemers worden er in 2016 aan de start verwacht. Ben jij er klaar voor?
UPDATE augustus 2022
Museum Het Valkhof gaat verbouwen. Het museum wordt gerenoveerd en krijgt een toegankelijkere uitstraling. Ook de presentaties van de collecties worden vernieuwd. Vanaf 1 oktober 2022 sluit het museum daarom tijdelijk de deuren van het pand aan het Kelfkensbos voor bezoekers. De benedenverdieping blijft tot het einde van het jaar nog wel open voor scholenbezoek. Vanaf 1 maart 2023 is een deel van de collectie te zien in het voormalige ABN AMRO gebouw. In het voorjaar van 2025 opent het vernieuwde Museum Het Valkhof aan het Kelfkensbos.
Deze zomer geeft de Colombiaanse kunstenaar Fernando Botero, Rotterdam extra kleur èn volume. Want wie Botero zegt, denkt aan mollige mannen en vrouwen en volumineuze paarden. De Kunsthal heeft flink wat ruimte voor zijn werken gereserveerd waardoor Botero ons op een echte fiësta trakteert. Zijn motto: Celebrate Life! De warme Zuid-Amerikaanse kleuren spatten van de doeken. Rotterdam is wel wat gewent tijdens zijn jaarlijkse zomer carnaval, maar Botero maakt er deze zomer een heel speciaal feest van. In de Kunsthal schijnt deze zomervakantie gegarandeerd de zon en je hoeft je koffers niet pakken noch een lange vliegreis te maken om de sfeer van het Zuid-Amerikaanse Colombia op te snuiven. Vier het leven t/m 11 september a.s. in Rotterdam.
Vrouwelijke kunstenaars stonden eeuwenlang in de schaduw van hun mannelijke collega’s. De wereld van de kunst en zeker die van de kunstgeschiedenis zijn door de visie van de man bepaald. Er waren ongetwijfeld vrouwelijke talenten, zij werden uitgesloten van bijvoorbeeld gilden en later, van het volgen van kunstonderwijs. Dat de vrouwelijke kunstenaars een apart thema vormen in de tentoonstelling ‘Wonen in de Amsterdamse School’ prikkelde mijn nieuwsgierigheid. Deze toezegging die werd gedaan in de openingsspeech, wordt in de expositie helaas niet verzilverd. Literatuuronderzoek leerde me dat van de 74 kunstenaars die genoemd worden in de tentoonstellingscatalogus, er maar zeven vrouw zijn. En ook in de zalen is er relatief weinig werk van hen te vinden, met uitzondering in de zaal ‘Wendingen’. Hier zijn vooral grafische werken van vrouwelijke kunstenaars te zien. De vraag blijft: Hoe zit het nu met die vrouwelijke kunstenaars?
Fons Haagmans poseert met de catalogus voor de Ramones
Fons Haagmans schildert muziek
Kun je muziek schilderen?
Volgens mijn toenmalige docent kunstgeschiedenis in Leiden wel. Hij liet me muziek ‘horen’ bij het zien van werk van de Russische kunstenaar Wassily Kandinsky. In Museum Het Valkhof in Nijmegen schildert de Limburgse kunstenaar Fons Haagmans zijn eigen muzikale akkoorden. Haagmans laat zich voor zijn werk inspireren door muziek en wil ons op een andere manier laten kijken naar bekende muziek iconen. Weet jij hoe Hank Williams klinkt op canvas? Je kunt de expositie ‘Verf als toonbare dissonant’ t/m 28 augustus 2016 zien & horen in Nijmegen.
Na jaren is het dan eindelijk weer zo ver: Arnhem viert een nieuwe editie van het kunstevenement Sonsbeek. Koning Willem-Alexander de 2016-editie officieel geopend. En nu is de stad weer voor de eigen inwoners en alle liefhebbers van grote en kleine kunst. De organisatie heeft 40 kunstenaars uit 20 landen uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan transACTION. Naast Park Sonsbeek doen Museum Arnhem, Museum Bronbeek , het ruru-huis en het centrum van de stad een duit in het zakje. 100 dagen samen een kunstfeest vieren. En jij bent ook van harte uitgenodigd.
Het totale culturele aanbod van Sonsbeek ’16 is verspreid over vijf locaties: Park Sonsbeek, twee musea, het ruru-huis en het stadscentrum. Tijdens onze eerst kennismaking hebben ons beperkt tot het park. Het weer was te mooi om de zon buiten in te wisselen voor exposities binnen. Voor de twee tentoonstellingen hebben we nog ruim 90 dagen, want Sonsbeek ’16 duurt tot 18 september 2016.
Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam heeft vier fotografen opdracht gegeven om de ultieme matroos in beeld te brengen. Wat zijn de stereotiepe beelden en waar denk jij als eerst aan bij het woord zeeman? Ik zie gestreepte truien, ankers en tatoeages voor me. Vrije mannen met een schatje in iedere stadje. Stevige mannen die ons beschermen tegen piraten en mensen die levens redden op zee. Koen Hauser, Jan Hoek, Aisha Zeijpveld en Marie-José Jongerius gingen de uitdaging aan en het resultaat is zeer verrassend. In detentoonstelling‘The ultimate sailor: under construction’ maak je kennis met hele andere kanten van het leven van een zeeman. Kies het ruime sop en laat je fantasie en verbeeldingskracht hun werk doen. Het Scheepvaartmuseum daagt je deze zomer uit! Zet eens een andere bril op en bekijk het leven van de ultieme matroos vanuit een andere hoek.
Extra activiteit: speciale lezing vrijdag 9 september 2016
Op vrijdag 9 september geeft conservator fotografie & film van het Scheepvaartmuseum, Sara Keijzer, om 14.00 een korte lezing (30 minuten) met uitleg over de tentoonstelling ‘Ultimate Sailor’. Sara (1982) voltooide na haar opleiding fotografie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht de master Photographic Studies aan de Universiteit Leiden.
Ben jij nieuwsgierig naar het verhaal achter ‘Meisje loos’, of wil ‘de nieuwe Nachtwacht’ wel eens van dichtbij zien? Kom dan 9 september maar Amsterdam. Je hebt gratis entree met de Museumkaart en betaalt € 2,50 voor de lezing. Daarvoor krijg je een kop koffie of thee in met gezellige Museumcafé.
De een gaat een maand naar een klooster, de ander loopt de Camino naar Santiago de Compostella. Als kunstenares Ma(r)ja Zomer een time out nodig heeft duikt ze de keuken of haar kano in. Net als thuis is de keuken op een kunstlocatie het kloppende hart. Mensen komen hier samen, voeren gesprekken en delen ervaringen, ze laven zich aan de creaties van de kok en genieten even van een rustmoment. Een moment van reflectie en dat is wat Maja Zomer de 100 dagen van Emscherkunst 2016 voor zichzelf voor ogen heeft.
Emscherkunst wordt dit jaar wordt voor de derde maal georganiseerd. Tijdens deze tentoonstelling van internationale kunst in het Ruhrgebied kun je 100 dagen lang gratis 24 kunstwerken op 7 locaties bekijken. Alle creaties staan in het Emscher-dal. Ooit was dit het open riool van het Ruhrgebied, maar sinds 2010 wordt hier hard gewerkt aan de wedergeboorte van dit landschap. Onder het motto ‘Ontdek de kunst’ zijn nationale en internationale kunstenaars de dialoog aan gegaan met het nieuwe Ruhrgebied. Op een route van 50 fietskilometers ervaar je hoe zij de transformatie van een industriegebied naar een woon- en recreatiegebied vormgeven. Twee Nederlandse inzendingen zijn hier te zien: ‘ Wachten op de rivier’ van Observatorium en de film ‘die Insel’ van Erik van Lieshout. Zin in een ontdekkingsreis dichtbij huis vol verrassingen? Ontdek de kunst in het Emscher-dal. Veel plezier alvast.
Sneak preview: Word je nieuwgierigheid al geprikkeld?
