FOAM presenteert
Generatie X 3 Afrikaanse fotografen
rubriek: hedendaagse niet-westerse kunst - deel 6
In FOAM, het internationale fotografie Museum in Amsterdam maak je kennis met generatie X uit Afrika. Samen met de African Artists’ Foundation organiseert Foam 3h. Tot en met 16 juli 2017 kun je intrigerend foto- en videowerk ontdekken van drie jonge Afrikaanse talenten uit Nigeria & Kenia: Mũchiri Njenga (1985), Osborne Macharia (1986) en Kadara Enyeasi (Nigeria 1994). Zij nemen ons mee in hun fantasiewerelden. Hierin komen naast verleden, heden en toekomst ook feiten & fictie samen. Wat wil jij ontdekken over utopie of toch liever het echte leven?
Op weg naar de top
Op de bovenste verdieping van het statige grachtenpand aan de Keizersgracht is de bibliotheek gereserveerd voor Foam 3h. Met het betreden van de trappen neemt mijn nieuwsgierigheid toe. Het leuke van de rubriek hedendaagse niet-westerse kunst is dat ik iedere maand totaal nieuwe kunstenaars ontdek. Deze maand maar liefst drie tegelijk. De bibliotheek van Foam is niet groot maar wel sfeervol. De boeken staan vooral op de vide zodat de beneden ruimte plaats biedt voor thema exposities. Als ik de boekenzaal betreed is er niemand te zien, en dan start opeens een video. Het beeldscherm is opgehangen in een hoek afgebakend met kippengaas.
De televisiejongen
Mũchiri Njenga (Narok – Kenia) heeft Kichwateli, een videoproductie gemaakt. Kichwateli betekent televisie-hoofd in Swahili. Ik zie een kleine jongen die door de grote stad woont. Hij loopt door allerlei verschillende wijken. Heel herkenbare taferelen als je als eens in Afrika bent geweest. Als de dag overgaat in de nacht zoekt hij een slaapplaats. Uiteindelijk vindt hij een stille plek en gaat op de grond liggen. Zijn hoofd vervaagd alsof er een geest uit de fles komt. Even later wordt hij wakker met op zijn schouders een televisietoestel op de plaats van zijn hoofd. Hij draagt een futuristisch ruimtevaartpak.
Post-apocalyptische wijk
Met zijn televisiehoofd gaat hij op reis door een post-apocalyptische Afrikaanse township. Afwisselend kijk je door zijn ogen (beeldscherm) naar de verbaasde omstanders. Het ene moment zendt hij informatie uit en op het andere moment neemt hij informatie. Soms draait er een tekenfilm op zijn scherm om kinderen te verrassen. Njenga reflecteert met zijn film op een intergenerationele uitwisseling van culturele tradities. Daarnaast toont hij zijn idee van (bio)technologische vooruitgang en robotica.
l. Macicio (2015) en r. Kipipiri 4 (2016) © Osborne Macharia
Fictieve Keniaanse stammen
Osborne Macharia (Mombasa – Kenia) laat je kennismaken met leden van fictieve Keniaanse stammen. Dit keer niet de Masaïi maar portretten gebaseerd op gestileerde Afro-futuristische beelden. Hij combineert gisteren en vandaag met morgen. Zijn portretten zien er surrealistisch uit, maar ze zijn niet verzonnen. Macharia fotografeert vaak daklozen, ouderen, kinderen en mensen met albinisme. Zijn werk is een aanklacht tegen de sociale uitsluiting in Kenia. Uit verschillende series van hem, hangen hier portretten. Ontmoet de mensen met grijze haren (Hair of long ago 2014) en de groep hiphoppers uit de jaren 80 (Kabangu 2016) en de bijzondere kapsels in de serie Afro-Juba (2015).
l. Text a from (series ouverture 2015) r. Wo eyin wo watch your back (2016) © Kadara Enyeasi
Ruimte & Vorm
De derde deelnemer in Foam 3h is Kadara Enyeasi (Ikeja, Nigeria 1994). Hij heeft o.a. architectuur gestudeerd. Enyeasi heeft een speciale belangstelling voor de relatie tussen ruimte en (menselijke) vorm. Hier hangen enkele collages van hem. Hij laat je op speelse wijze een variant zien op de principes van de westerse modernisten zoals Le Corbusier. De grafische patronen en teksten doen me denken aan de Afrikaanse stoffen. Enyeasi werkt hier met dubbelzinnige referenties zowel richting de Afrikaanse als de westerse tradities. Hij verwijst hierbij naar het Afrikaans begrip arodan. Dit is een term van het Yoruba volk. Hier proberen ouders hun kind zoet te houden, door hen te laten zoeken naar iets wat niet bestaat.
Foam X African Artists’ Foundation is nog te zien t/m 16 juli 2017 bij FOAM Amsterdam.
©tekst Wilma Lankhorst © gebruik foto’s met dank aan FOAM en de deelnemende kunstenaars Mũchiri Njenga, Osborne Macharia en Kadara Enyeasi.
Collaborate!
Foam X AAF is de tweede van drie internationale samenwerkingen die Foam in 2017 aan gaat met platforms voor fotografie in Mexico-Stad (Mexico), Lagos (Nigeria) en Jogjakarta (Indonesië). Hiervoor worden fotografen geselecteerd die in een specifieke lokale kunstscene opereren.
Met dit initiatief biedt Foam jong talent uit andere culturele contexten de mogelijkheid om zich te presenteren in een andere omgeving. Wij als bezoeker krijgen zo de kans om nieuwe lokale ontwikkelingen in de fotografie wereldwijd te onderzoeken.