Ontmoeting met Grayson Perry

De trein boemelt richting Maastricht, ik ben weg naar het Bonnefantenmuseum voor een ontmoeting met Grayson Perry. Het is niet alledaags om bij een opening in een groot museum de kunstenaar zelf tegen te komen. Vandaag is zo’n speciale dag. Grayson Perry een excentrieke Britse kunstenaar (net als ik geboren in 1960) soleert de komende maanden in Maastricht. Net als Keith Haring en Jheronimus Bosch heeft hij een heel eigen beeldtaal ontwikkeld. Net als deze twee artiesten is hij een veel-kunner: hij schildert, is ceramist, ontwerpt wandkleden, creëerde zijn eigen motor met bijpassende kleding en bouwde een huis. Mijn vraag aan hem: Wat is je meest bijzondere ervaring in ons land en waarom?

Mijn vlog met een sneak preview

Zuurstok roze lakschoenen

Het is nog rustig op dit vroege uur in het museum. De suppoost wijst ons de weg naar boven. Op een zuurstok roze muur zijn enkele letters geplakt, die straks de naam Grayson Perry moeten vormen. Ik tel nog geen twintig stoelen, prima des te meer tijd hebben wij die wel zijn gekomen. En dan gaat de deur open. Claire, het alter ego van Grayson komt op roze lakschoenen met plateauzolen de zaal inlopen. Sinds zijn tienerjaren verkleed hij zich graag en regelmatig gekleed in dameskleding. Claire is degene die de pers ter woord staat, zij winkelt graag en is dol op lunchen. Claire maakt geen kunst, dat is het exclusieve terrein van Grayson. Hij attendeert ons op een derde personage waar we straks nader kennis mee maken: Alan Measles (Allen Mazzel). Zijn teddybeer die fungeert als surrogaatvader is sinds het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw zijn trouwe metgezel.

Schetsboeken zijn levensaders

Grayson Perry is op 24 maart 1960 in het Engelse Chelmchelmsford geboren. Hij verhuist voor de kunstacademie naar Portsmouth om drie jaar later naar Londen te vertrekken. Daar woont hij nu nog steeds met zijn vrouw en dochter Flo. In de noord Londense wijk Islington heeft hij een atelier. Hij geeft ook les aan de Central Saint Martins kunstacademie in de Engelse hoofdstad. Studenten van hem maken, mede op basis van zijn ontwerp, de creaties die Claire draagt. Zijn vast attribuut is een schetsboek, in het minimale geval een paar opgevouwen vellen papier in zijn handtas. Als er een idee opkomt, maakt hij snel een schets, zet er een paar trefwoorden bij en gaat dan verder met waar hij gebleven was.

Liefde voor ons land

Perry is graag in ons land. In 2002 bood het Stedelijk Museum in Amsterdam hem zijn eerste solotentoonstelling aan. Dit moment ziet hij altijd nog als het lanceermoment van zijn artistieke carrière. Een jaar later mocht hij in Engeland de prestigieuze Turner-prijs in ontvangst nemen. Gekleed in een blauw-paarse feestjurk nam hij de prijs in ontvangst. Hij introduceerde zich daar als: ‘I’m a potter’.

Pottenbakken toegankelijke kunst

Perry houdt van het ambacht van potten bakken. De kunstwereld kijkt vaak neer op de ambachtelijkheid van deze beeldende kunstvorm. Dit was koren op de molen van Perry die steevast zegt: ‘ Levenskansen hangen af van wat voor schoenen je draagt, hoe je een vork vasthoudt. Klasse is een vorm van moedermelk, je ziet het overal als je goed kijkt. Pottenbakken is volgens Perry een toegankelijke manier van kunst en een genot voor het oog. Daarnaast is het praktisch en relatief goedkoop twee goede argumenten voor arme kunstenaars die toch graag met hun creativiteit aan de slag willen.

Liefde voor het ambacht

Grayson Perry combineert het oude ambacht met afbeeldingen die je als kijker aan het denken zetten. Deze verbinding was een belangrijke reden waarom hij de Turner-prijs kreeg uitgereikt. In de tentoonstelling zie je hiervan prachtig voorbeelden. Klassieke vaasvormen zijn versierd met teksten, afbeeldingen uit tijdschriften en tekeningen van Perry’s hand. Ik ontdek Hairy Potter en teksten als ‘Pottery is the new video’, ‘It’s about time that a travestiet won the Turner Prize’. Op de vaas Mechanics, laat hij zijn vader waarderingsvolle uitspraken over hem als zoon doen, zoals ‘ Well done son’ en ‘I’m proud of you’.

Vazen als ceramische stripboeken of aardewerk met fotocollages maakt hij graag en regelmatig. Ze zijn de financiële motor van zijn atelier. Perry zegt hierover: “Ik weet wat goed verkoopt, welke kleuren het goed doen en welke sfeer mensen aanspreekt”. Door regelmatig een vaas te maken, is er in ieder geval brood op de plank. Naast de vazen probeert Perry steeds nieuwe technieken, ambachten en materialen uit. Hij wil geen voorspelbare kunstenaar zijn, hij streeft er naar dat zijn publiek steeds nieuwe elementen ontdekt in zijn werk en steeds weer wordt verrast.

Verrast word je zeker op de tentoonstelling ‘Hold your beliefs lightly’ in het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Je kunt er nog naar toe tot 5 juni 2016. Gratis toegang met Museumkaart. Bijzondere catalogus met titel ‘Schetsboeken’. 200 Inspireerde pagina voor € 29,95 Een origineel cadeau voor een iemand die van tekenen en/of humor houdt.

Je hebt het antwoord nog tegoed op mijn vraag aan Grayson Perry wat zijn meest bijzondere ervaring aan ons land is en waarom. 
Dat zijn er twee. Ten eerste zijn solotentoonstelling in het Stedelijk Museum in 2002 waardoor zijn carrière werd gelanceerd. Ten tweede houdt hij van onze fietsen. Hij heeft zelfs een Nederlandse fiets in Londen. Hij lacht en besluit “Ik kan er heel hard op fietsen, met gemak haal ik de snelle mannen gekleed in hun wielrenpakjes in”. 

Wordt vervolgd…

Het werk van Grayson Perry is zo veelzijdig dat ik er op een later tijdstip nog twee extra blogs aan toevoeg. In deel twee gaat alle aandacht naar zijn wandkleden en in het laatste deel komen zijn huis en motor aan bod.

© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik foto’s met dank aan Grayson Perry en het Bonnefantenmuseum in Maastricht.

Perry was here!

In 2002 organiseerde het Stedelijk Museum in Amsterdam de eerste solo tentoonstelling voor Perry in ons land. Tijdens de recente grote ceramiek-tentoonstelling, Ceramix, in het Bonnefantenmuseum was een grote vaas van hem te zien Memory Jar (2013) en gastconservator Sywert van Lienden koos voor de 2e versie van het Pop-up museum van DWDD een groot wandkleed, ‘The Walthawstow Tapestry’ (2009). In de eerste zaal van het DWDD-museum gaat dit kleed met daarop een moderne Madonna met Chanel tas de dialoog aan met de klassieke Italiaanse Madonna met kind uit de dertiende eeuw.