Een ruime selectie uit het bronzen beelden oeuvre van Lotta Blokker is nu te zien in Münster. Bijna simultaan met Skulptur Projekte loopt de dubbel expositie van Lotta Blokker & Käthe Kollwitz. Op twee locaties kun je deze zomer werk van beide vrouwelijke kunstenaars ontdekken: de Apostelkirche en in het ‘Haus der Niederlande’ staan beelden van hen en een selectie grafisch werk van Käthe Kollwitz. Duitsland viert dit jaar het 150ste jubeljaar van Kollwitz. Tot en met 27 augustus 2017 kun je voor de duo-expositie Blokker & Kollwitz terecht in Münster.
Sneak preview
Diverse zelfportretten Käthe Kollwitz uit collectie Käthe Kollwitz Museum Keulen
Käthe Kollwitz jaar
8 juli 2017 is het 150 jaar geleden dat de kunstenaar die wij kennen als Käthe Kollwitz als Käthe Schmidt in Königsberg (nu Kaliningrad) werd geboren. In Duitsland wordt dit feit op allerlei locaties herdacht. Zoals in het Käthe Kollwitz Museum in Keulen http://www.kollwitz.de/Gustav_Seitz.aspx en in gelijknamige Museum in Berlijn. Dit laatst genoemde museum heeft verschillende stukken uit haar collectie uitgeleend aan Münster, voor de duo expositie met Lotta Blokker. Al tijdens haar middelbare schooltijd, maakte Blokker kennis met het werk van Kollwitz. Haar fascinatie en respect voor deze sterke Duitse vrouw, moeder en kunstenaar vertaalde ze in enkele beelden in de serie ‘Hommage aan Käthe Kollwitz’.
Lotta Blokker
Als Lotta op zestienjarige leeftijd tijdens een schoolexcursie in Parijs komt, ziet ze het werk van Rodin en zijn muze Camille Claudel. Het is alsof ze door een bliksemstraal wordt geraakt en ze weet dan: dit wil ik ook! Ze volgt een intensieve beeldhouw opleiding in Florence en geeft na haar studie zelf enkele jaren les aan deze academie. Later gaat ze nog eens terug naar Florence om een gebroken relatie te verwerken. Als ze ’s nachts de slaap niet kan pakken, of als ze erg vroeg wakker wordt, ziet ze mensen op straat. In het uur van de wolf, het moment dat de nacht langzaam overgaat in de dag ontmoet ze bijzondere mensen. Deze ervaringen en ontmoetingen verwerkt ze in een serie bronzen beelden: The hour of the wolf. Een tweede serie is gebaseerd op het leven en werk van haar grote voorbeeld Käthe Kollwitz.
links Pietà I en rechts Pietà II ©Lotta Blokker © foto Wilma Lankhorst.
Tweede duo expositie
In 2015 heeft het team van het Käthe Kollwitz Museum in Berlijn, Lotta Blokker uitgenodigd voor deelname aan de serie ‘..in dialoog met Käthe Kollwitz’. Dit was de eerste keer dat het werk van beide kunstenaars in samenhang met elkaar is vertoond. Ik was daarbij en vond dit een indrukwekkend moment en een inspirerende expositie. Dit was ook de dag waarop ik Lotta persoonlijk leerde kennen. Het was heel bijzonder om Blokker’s beelden in het Berlijn van Kollwitz te zien en dan ook nog in een museum dat naar haar is vernoemd en waar een aanzienlijk deel van haar werk hangt (en staat). Warmer en intenser kon de dialoog voor mij niet zijn. Met deze dierbare herinneringen in mijn hoofd, bezocht ik de tweede duo expositie van Blokker & Kollwitz, dit maal in Münster.
Open deur & gezang
In het (historische) centrum van Münster, ligt op de hoek van de Neubrückestrasse en de Roggenmarkt, de Ev. Apostelkirche. In het kader van de 5e editie van het kunstprogramma Skulptur Projekte, ontdek ik een Luther-figuur in knallende graffiti kleuren in de kerktuin. De kerkdeur staat gastvrij open en flarden koorgezang zoeken een weg naar buiten. Binnen worden we omgeven door prachtig licht en gastvrouw Phillepine geeft ons een warm welkom. Als ze hoort dat we uit Nederland komen, schakelt ze direct over in een uiterste charmante vertolking van onze taal. Er is zelfs aan catalogus in het Nederlands (€ 2) en de koffie (€ 1) staat ook klaar. Terwijl het koor zingt ontmoet ik voor de vierde keer een selectie van de bronzen van Blokker.
Levend brons
Tijdens mijn eerste kennismaking met het werk van Lotta Blokker in Zwolle, was het alsof de beelden gingen ademen. Dit bijzondere gevoel, overvalt me nu weer. Ik sta bij Pietà II (2006) en als ik met mijn camera dichterbij kom, is het alsof de vrouw iets tegen me wil zeggen. Even later sta ik oog in oog met Pas de deux (2008). Ik pak mijn camera om een korte video van haar te maken en op dat moment begint de organist te spelen. Het is alsof de danseres met gesloten ogen opeens een rondje draait. Een magisch moment. Op enige afstand kijkt ‘See me’ (2007) toe. Een krachtig beeld van een man, gekleed in een lende doek, die met gespreide armen en iets schuin gebogen hoofd tegen de achtermuur staat.
Hommage aan Käthe Kollwitz
In de apsis staan verschillende beelden van Kollwitz. Hier staat ook het beeld dat is uitgegroeid tot het nationale symbool van Duitsland: Moeder met twee kinderen. (Käthe Kollwitz 1932-1936). Een andere gieting van dit beeld staat in Berlijn in de ‘Neue Wache’ aan de beroemde straat Under den Linden. Naast enkele sculpturen van Kollwitz kun je hier ook grafisch werk van haar zien, zoals verschillende uitvoeringen van moeder met kind. Ook de hongerige kinderen uit Berlijn hebben hier een plekje.
Afb blokker – hommage aan
Vóór dat ik de apsis betreed, neem ik de tijd voor de beeldengroep waarin een moeder behoedzaam haar dochter probeert te troosten. De moeder omstrengeld haar dochter met haar benen en creëert zo een veilige plek. Met dit werk verbeeld Lotta Blokker haar ’Hommage aan Käthe Kollwitz’. Rechts hiervan staat het beeld van Kollwitz ‘moeder met twee kinderen’. Hier straalt de sterkte kracht van de vrouw.
“ Drie dingen zijn altijd belangrijk geweest in mijn leven: kinderen hebben (moeder zijn), een zeer loyale partner en mijn werk”.
(uitspraak Kollwitz in 1926).
In de tweede locatie (Haus der Niederlande) kun je o.a. het beeld Secret uit 2012 bekijken
De dubbeltentoonstelling Verwandte Nähe is nog t/m 27 augustus 2017 te zien in Münster. Een deel in de Apostelkirche en een deel in het Haus der Niederlande. Beide locaties liggen op slechts 5 minuten wandelen van elkaar.
Skulptur Projekte
Eéns in de tien jaar viert de stad Münster Skulptur Projekte. Deze zomer is het weer zo ver. 100 dagen gratis kunst in en om de stad. 36 kunstenaars van uit de hele wereld zijn uitgenodigd om een bijdrage te leveren. Voor Nederland is dat beeldend kunstenaar Hrein Friofinnsson. Ik geef toe zijn naam klinkt niet erg Nederlands, hij is in 1943 op een boerderij in Baer Dölum op IJsland geboren. Sinds vele jaren woont en werkt in Amsterdam.
Om zijn binnenste-buitenste huis te verkennen, moet je 5 km fietsen vanuit het centrum. Aan de zuidkant van de stad ligt het Sternbuschpark. Hierin staat tussen het groen de vierde versie van zijn Inside-Outside House (2017). Toen wij het park eindelijk hadden gevonden, werd onze inspanning beloond met een persoonlijke kennismaking met Hrein Friofinnsson. Toen hij hoorde dat we uit Nederland kwamen, schakelde hij direct over naar het Nederlands en hebben we heel gezellig met hem gesproken. Als je deze zomer naar Münster gaat, fiets dan even door naar het Sternbushpark. Je kunt in de directe omgeving van het Inside-Outside House, fijn picknicken (als je zelf broodjes en een drankje meeneemt).
Skulptur Projekte Munster is nog te bewonderen t/m 1 oktober 2017. Mijn verslag volgt binnenkort op dit blog.
Op deze site kun je alvast meer informatie vinden.
Wil je meer weten over exposities in het Käthe Kollwitz jaar?
Lees dan hier verder.
Eerder verschenen op dit blog
Lotta Blokker in Jan Cunen Museum Oss
Lotta Blokker in dialoog met Käthe Kollwitz
Levend Brons door Lotta Blokker
Kennismaking met Käthe Kollwitz
Käthe Kollwitz, een leven in zelfportretten.
Käthe Kollwitz in 3D
De tweede kanjer: Käthe Kollwitz
Kleurrijke Käthe in Keulen
Käthe Kollwitz in Berlijn
Het koekoeksjong van Koekelare
© tekst en foto's Wilma Lankhorst © gebruik foto's met dank aan Lotta Blokker, Käthe Kollwitz Museum Keulen en Käthe Kollwitz Museum Berlijn.