Drieluik: extra inkijkje bij drie deelnemende musea DWDD 2
In deel een van deze triptiek neem ik je mee naar Maastricht, naar het Bonnefantenmuseum. In deel twee staat het Scheepvaart Museum in Amsterdam centraal en in het laatste deel reizen we af naar Den Haag voor een ongewone rondleiding door depotstukken van het Mauritshuis.
Grayson Perry travestiet uit Bonnefantenmuseum
In de kelders van het Bonnefantenmuseum in Maastricht ontdekte Sywert van Lienden een krankzinnig werk van Grayson Perry. Enkele jaren geleden zag hij het werk van Perry voor het eerst in de Londense galerie Victoria Miro. Vrijdag 26 februari is in Maastricht een solo expositie van Perry geopend. De tweede editie van het Pop Up Museum van De Wereld Draait Door (DWDD) opent met de keuzes van Sywert van Lienden. Hij neemt ons mee op reis waarin een klassieke Madonna met kind een hedendaagse ‘Madonna met Chanel-tas’ ontmoet. Sywert werd compleet verrast door de verborgen schatten in het Bonnefantenmuseum. Hij verrast ons in Amsterdam met zijn keuze voor het museum DWDD deel 2.
Wie is Sywert van Lienden?
Sywert van Lienden (1990) is politiek gastredacteur in het Tv-programma DWDD. Hij is voormalig voorzitter van de Nederlands scholierenbelangenorganisatie LAKS (Landelijk Komitee Scholieren) en schreef o.a. columns voor HP/De Tijd. In 2012 heeft hij de G500 opgericht. Hiermee wil hij de invloed van jongeren op de politiek vergroten.
In zijn jeugd speelde de kerk een prominente rol. Hij nam deel aan kerkelijke zomerkampen, ging mee op bedevaarten en was jarenlang misdienaar. Het vormsel werd hem persoonlijk toegediend door kardinaal Simonis.
Ter voorbereiding aan zijn bezoek aan het depot van het Bonnefantenmuseum dacht Van Lienden na over de rol van het geloof nu in zijn leven. Hij kwam tot de conclusie dat zijn geloof in God in de loop van de jaren is vervangen door zijn geloof in de mensheid. Hij noemt zichzelf nu een ‘cultuur katholiek’ en daarmee bedoelt hij dat hij niet langer gelovig is maar nog steeds vol waardering voor de cultuur. Van Lienden ervaart steeds vaker een lichte heimwee naar de wereld van gezang, de kerkelijke beeldtaal, de geur van wierook en de kleuren van het rijke katholieke geloof.
Zweven tussen hemel & aarde
Kunst vervangt voor Sywert nu religie. Musea zijn voor hem huizen van bezieling waar je nog even kunt zweven tussen hemel en aarde. Met deze reflectie in zijn gedachten betrad hij het depot van het Bonnefantenmuseum. Wat hem daar direct opviel was dat van de ruimtelijkheid en de lichtheid in de museumzalen, hier niets terug te vinden is. Wat hij daar zag leek meer op een transport- en distributiebedrijf dan op een schatkamer met verborgen kunstwerken.
Bob Eikelboom - Untitled chameleon - flipflop-cayaan-purple-dream (2013) - collectie Bonnefantenmuseum Maastricht
Kleurrijke collectie Bonnefantenmuseum
Dit Maastrichtse museum steunt op twee kerncollecties: kerkelijke kunst uit de Zuidelijke Nederland, aangevuld met zo’n honderd Italiaanse panelen gemaakt tussen 1300 en 1600. De tweede collectie is moderne kunst na 1980. De focus ligt op kunst die net buiten het gezichtsveld van de standaard kunstgeschiedenis valt. Zelf noemen ze dit de ‘secret canon’. Het team van het museum wil met zijn collectie van oude en nieuwe kunst, van bekende en minder bekende kunstenaars haar publiek het grotere plaatje laten zien. Samen zoeken naar dwarsverbanden tussen kunst in het museum en de wereld van alledag buiten de museummuren.
Dialoog tussen Oud & Nieuw
Wat Sywert van Lienden ons in de eerste zaal van DWDD museum laat zien, is een ode aan dit museumidee. Van Lienden viel als een blok voor een Italiaanse Madonna met Kind uit de 13e eeuw. Dit beeld gaat de dialoog aan met een indrukwekkend modern wandkleed Walthamstow Tapestry’ (2009) van de Engelsman Grayson Perry (1960). Perry werd hiervoor geïnspireerd door Giotto’s kapel in Padua en beroemde wandkleden zoals ‘Tapistery van Bayeux’ met het verhaal van Willem de Veroveraar.
Italiaanse Madonna met kind coll. Bonnefantenmuseum
Als je de ruimte van inloopt, hoor je muziek. Van Lienden koos voor ‘Einstein op de Beach’ van componist Philip Glass.
Van Lienden noemt dit wandkleed, de Guernica van de financiële wereld. Voor mij is het een kakofonie van zelf verzonnen beeldtaal: de BBC wordt hier weergegeven als een oude dame, Adam & Eva hebben alleen nog maar oog voor hun mobiel, een konijn zit op het condoommerk en het schip van de financiële dwazen is overboekt met financiële instellingen.
Na vijftien minuten heb ik nog maar een fractie van de beeldtaal van Perry gezien. Maar er hangt en staat nog meer moois in deze ruimte zoals het ingeklemde hoofd ‘Girl Study II’ (2013) van Mark Manders (1968) en een alziend oog van Bob Eikelboom (1991) een leeftijdsgenoot van Sywert van Lienden.
Girl Study II - © Mark Manders coll. Bonnefantenmuseum
DWDD POP UP Museum 2 is nog te zien 22 mei 2016 in het Allard Pierson Museum in Amsterdam . Gratis te bezoeken met Museumkaart en Vereniging Rembrandt.
Meer werk van Grayson Perry is vanaf 26 februari 2016 te zien in een solotentoonstelling ‘Hold Your Beliefs Lightly’ in het Bonnefantenmuseum.
campagnebeeld Hold Your beliefs Lightly © Grayson Perry in Bonnefantenmuseum
© tekst Wilma Lankhorst © gebruik foto’s met dank aan Bonnefantenmuseum en ‘Hold Your Beliefs Lightly’ (2011). Met medewerking van de kunstenaars en Victoria Miro/Londen © Grayson Perry - foto Sywert van Lienden © VARA-DWDD.
Eerder verschenen in deze serie: Het Museum draait door deel 2
En Het Museum draait door deel 1