Voor twee toppers van het Midden-Oosten kun je terecht in Leiden. Je hebt nog één maand om Mekka en Petra op een dag te bezoeken. In het Museum van Volkenkunde in Leiden kun je nog tot 9 maart a.s. de tentoonstelling ‘Het verlangen van Mekka’ ervaren. Ik schrijf bewust ervaren want als je naar Mekka gaat, is het meer dan een expositie zien, het Verlangen naar Mekka is een beleving die ik je van harte wil aanbevelen.
Niet groot wel intens
De tentoonstelling is niet groot. Maar in zes zalen en een gang krijg je een goed beeld van de bedevaartrituelen die miljoenen moslims jaarlijks uit voeren. Deze rituelen vormen voor de Moslimgemeenschap een symbolische terugkeer naar het gebied en de tijd van de profeten Adam, Abraham en Mohammed. Je zou kunnen zeggen dat de pelgrims zich tijdens de haji, de bedevaart naar Mekka, symbolisch verbinden met alle generaties van moslims die hen voorgingen op deze tocht. Jaarlijks gaan zo’n 5.000 Nederlandse moslims mee op de haji. Enkelen van hen hoor ik in de zalen zacht praten met hun bekenden.
‘Mekka here we come’
Ik heb als tiener kennis gemaakt met de Nederlandse bedevaarttradities. Mijn oma ging graag en vaak op bedevaart. Dan hebben we het over reisjes naar het Zuid-Limburgse Wittem, het Belgische Baneaux, het Duitse Kevelaer en Lourdes in de Franse Pyreneeën. Ik weet niet veel van de Moslimtradities en symbolen op dit gebied. Daarom wilde ik deze tentoonstelling graag bezoeken. Ik ga samen met mijn vriendin Ingrid die zelf op bedevaart naar Israël is geweest. ‘Mekka here we come’.
Tipje van de sluier
Wat me het meest opvalt is dat de bedevaart en de voorbereiding op de haji, veel omvangrijker is dan ik me had bedacht. Ik lees wetenswaardigheden over oude hadji routes, over de intensieve voorbereiding van de pelgrims en zie vitrines met speciale bedevaartsouvenirs. Ik zie DVD’s die een Indonesische bank aan haar klanten geeft ter voorbereiding op de reis. Het bekendste beeld van de haji is voor mij het beeld dat drommen mensen rondjes om KaBa, het blokvormige heiligdom op het binnenhof van de grote Moskee in Mekka lopen. Ik loop een zaal binnen waarin op alle muren filmbeelden van deze looprondes geprojecteerd worden. Het is net of je opgenomen wordt in de massa en zelf meeloopt in de tocht. Aan het einde van de expositie beland ik in een moskee. Sommige gasten trekken hun schoenen uit en knielen op de bidtapijten die hier op de vloer liggen.
Verse muntthee
Ik ervaar de expositie als heel in informatief en intensief. Ik zie allerlei nationaliteiten in het museum. Als ik later met Ingrid van een glas verse muntthee geniet in de grote ronde bank in het museumcafé, zie ik een moslim man met zijn dochter praten. Ik spreek hem later even aan en vraag hem wat hij van de tentoonstelling vindt. Hij is erg trotst op de tentoonstelling en vindt het geweldig dat hij dit samen met zijn dochter kan bekijken om zo samen met haar zijn haji nog eens te beleven.
Leiden Museum van Volkenkunde
Korting op dubbelticket – ‘Verlangen naar Mekka’ en ‘Petra, wonder in de woestijn’