Je moet er even voor met de U- en S-Bahn maar dan krijg je ook wat. In een bioscoop in het voormalige Amerikaanse deel van ‘West Berlijn’ is het Alliiertenmuseum ondergebracht. Een bezoek aan dit museum is goed te combineren met een kennismaking aan de voorstad Potsdam en het bekende Slot Sanssouci. In het Alliiertenmuseum geen glitter en glamour, wel een mooie collectie met verhalen en herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog en de situatie er na: Berlijn de gedeelde stad met een luchtbrugverbinding. Dit is deel een in het vierluik, musea in het spoor van onze bevrijders.
Gedeelde stad
We schrijven 8 mei 1945. De Tweede Wereldoorlog is nu ook voor de inwoners van Berlijn tot een eind gekomen. Dat wil niet zeggen dat de stad zich bevrijd voelde. De stad wordt opgedeeld in vier zones een Franse, een Britse een Amerikaanse en een Russisch zone. De geschiedenis van het westelijk deel van de stad staat bol van onzekerheden en drama’s waarin Amerikaanse, Britse en Franse troepen de hoofdrol spelen. In 1945 marcheerden deze geallieerde troepen de stad in om er pas in 1994 weer te vertrekken.
Luchtbrug naar Berlijn
Het museum heeft een vaste collectie aangevuld met tijdelijke exposities. We ontdekten het eerste deel van de vaste collectie in het achterste gedeelte van de voormalige Amerikaanse bioscoop ‘The Outpost’. Toen we aankwamen lopen, hadden we het idee dat de film zo zou beginnen. De buitenkant van de bioscoop is mooi bewaard gebleven. Op de verhoging waar vroeger het witte doek hing, staat nu een deel van de vaste expositie. Hier maken we kennis met het Berlijn van de jaren 1945 tot 1950. Hier komen thema’s aan bod als de overwinning van de geallieerden, het einde van de Tweede Wereldoorlog, de eerste vijf jaar van de internationale bezetting en het vernieuwde proces naar democratisering. Centraal in dit deel staat de Luchtbrug naar Berlijn tijdens de blokkade van de Russen in 1948-1949.
Bibliotheek van Nicholson
Voor het tweede deel van de vaste collectie moeten we buitenom naar de voormalige bibliotheek van de Amerikaanse Majoor Arthur D. Nicholson Jr. de zogenaamde ‘Nicholson-Gedenkbibliothek’. De toenmalige Amerikaanse bewoners van stad hadden keuze uit ruim 25.000 titels.
Hier gaan we verder met de verkenning van het tweede deel van de vaste collectie. De korte films die worden vertoond, geven een goed beeld van de tijdsgeest en de speciale problematiek en uitdagingen in de gedeelde stad. Een nagebouwde schuilkelder geeft je een idee hoe de bewoners op een gepakt zaten als het luchtalarm afging.
Check Point Charlie
Naast de oude bioscoop en de bibliotheek staan op het museumterrein een oude Hastings TG 503, het controlehuisje van een van de meest bekende plekken in gedeeld Berlijn: Check Point Charlie (CPC), een oude wachttoren en enkele delen van de Muur. Voor spoorliefhebbers is er ook een restauratiewagon van een trein voor Franse militairen.
Amerikaanse disco
In de entreehal van de bioscoop worden jaarlijks tijdelijke exposities gehouden. Vorig jaar hebben we een expositie gezien over Duitse Joden in dienst van de geallieerden. Op dit moment is hier de expo ‘Van G.I. Blues tot G.I. Disco’. De Amerikaanse (Ami) clubs werden G.I.’s genoemd. Een voorbeeld hiervan is ‘de Starlight Club’. Deze clubs verwelkomden graag internationale vrouwen.
We leren hier hoe de Amerikanen die in Berlijn gelegerd waren met hun muziek de jongere Duitse inwoners beïnvloeden. De beïnvloeding ging verder dan alleen de muziek, ook de manier van leven werd massaal gekopieerd. Voor het samenstellen van deze expositie werkte het Alliiertenmusem samen met het Berlijnse duo G.I. Disco en Karsten Grossmann.
Ook al is het muziekgeschiedenis van ver voor ons geboortejaar, de muziek swingt er niet minder om. Leuk om zo door een museum te gaan.
Alliiertenmuseum
dinsdag t/m zondag van 10.00 tot 18.00 uur
gratis toegang
U-Bahn: U3 – station Oskar-Helene-Heim
Bus: lijnen 115 en X83
Enkele reistips
- Overweeg bij je reisopties naar Berlijn ook eens de trein. Wij reden in vijf uur van station Deventer naar Berlijn Haubtbahnhof (Hbf). Heerlijk ontspannen en geen gedoe met eventueel extra (lees over) bagage.
- Voor het vervoer in Berlijn is de ‘Berlin Welcome card’ een ideale reisgenoot. 2,3 of 5 dagen gratis openbaar vervoer en kortingen op ruim 200 attracties. 2 Dagen v.a. € 18,50 online te bestellen o.a. bij de ANWB