Jubileum tentoonstelling
100ste Vierdaagse
De 100ste editie van de vierdaagse wordt gevierd met een speciale tentoonstelling in Museum het Valkhof. Onder de noemer ‘ Wandelen door de tijd’ maak je een tijdreis van 1909 tot en met 2016. In de 100 edities van het grootste meerdaagse wandelevenement ter wereld steeg het aantal deelnemers van 306 naar 50.000. Maar er is meer, veel meer. Honderden fans leenden herinneringen, souvenirs, foto’s en video’s aan het museum. 100 dagen lang kun je nu genieten van de Nijmeegse Vierdaagse. Heb je je wandelschoenen al aan?
Videoverslag opening jubileumtentoostelling
Elfstedentocht en de 4daagse
Wat is de relatie tussen de Elfstedentocht en de Vierdaagse? Beide sportevenementen zijn in 1909 gestart, allebei met als doel de bevolking te attenderen op het belang van sport en beweging. De Elfstedentocht kijkt anno 2016 op 15 geslaagde evenementen terug en de 4daagse viert dit jaar haar 100ste editie. De Vierdaagse organisatie heeft 360 dagen om het volgende sportevenement op te zetten en de organisatie van de Elfstedentocht heeft een krappe 36 uur nadat de ijsmeester de historische woorden ‘ it giet oan’ uitspreekt. Beide evenementen kenmerken zich door saamhorigheid en vriendschap. En zo staan Henk Kroes, oud-voorzitter van de Koninklijke Friesche Elf Steden en Johan Willemstein, marsleider van de Internationale Wandelvierdaagse gebroederlijk naast elkaar bij de opening van Wandelen door de tijd.
De eerste ontmoeting
In de uitgebreide expositie Wandelen door de tijd, maak je kennis met alle facetten van de 4daagse: organisatie, de route, samen herdenken, het Rode Kruis, gastvrijheid, de oorlogsjaren, het vierdaagse lied, de vierdaagse feesten, de souvenirs en tot slot een mini-vierdaagse met intocht op de Via Gladiola. Maar het begint allemaal met een ontmoeting met de wandelaars. Je loopt tussen verschillende lopers en herkent bekende landgenoten zoals Prins Claus en naast en om hem heen vele Nijmegenaren. Piet Janssens (71) uit Soest zegt hierover:
“ Ik mag graag lopen op vele wandelpaden in binnen- en buitenland…Maar Nijmegen geeft toch steeds opnieuw een speciaal gevoel. Het is één groot circus in de positieve zin, dat nergens anders geëvenaard wordt.”
Het begint met 15 routes
Na dit warme welkom begint de reis door de tijd met een kaart van Nederland waarop ik 15 verschillende parcoursen ontdek. En wat blijkt, de eerste vierdaagse is over ons hele land verspreid. Het is in 1909 nog geen Nijmeegse zaak. De lopers kunnen anno 1909 kiezen uit 15 trajecten van Friesland tot Zuid-Limburg. Alleen traject IV doet Nijmegen aan, en dan alleen nog maar als doorkomst-stad, Je gelooft het of niet maar dit traject begon en eindigde in …. Arnhem!
In 1909 306 deelnemers - in 2016 worden 50.000 startbewijzen uitgereikt.
Van de 306 landelijke deelnemers kozen 28 van hem voor het traject met Arnhem-Wageningen, Zutphen en Nijmegen. Vanaf 1912 starten en eindigen alle wandelaars in Nijmegen. Dit en nog veel meer leuke weetjes ontdek je al wandelend door de tijd.
Mijn ervaringen
- Het is tijdens de opening gezellig druk in het museum. Dit komt o.a. doordat de collectie door veel Vierdaagse liefhebbers bijeen is gebracht. Zij zijn ook uitgenodigd voor deze avond en roepen verrast: “ he, hier hangt mijn foto” of “ kijk nu daar loopt Els.”
- Diepe indruk op mij maakt de ruimte waarin de militairen worden herdacht. Dag 3, de dag van Groesbeek staat in het teken van de herdenking van onze bevrijders (1944-1945). Hier twee wanden vol met rode poppies, klaprozen. In 1915 werd deze bloem het symbool voor het herdenken van de omgekomen militairen. De Canadese kolonel (en arts) John McCrae schreef een mooi gedicht over de poppies.
- Naast vriendschap en verbroedering stimuleert de 4daagse ook de creativiteit. Mieke Lokhorst loopt zelf de vierdaagse en versiert jaarlijks haar wandelschoenen met een thema. Ik zie de Oversteek, het Nijmegenpad, afschaffing van het Blarenbal en nog vele andere thema’s. Dit jaar heeft ze een schoen waarmee ze zowel de vrijwilligers als de sponsoren in het zonnetje zet. “Zonder vrijwilligers en sponsoren is het niet mogelijk om een 4daagse te organiseren”, aldus Lokhorst.
- Als B&B eigenaar ben ik ook blij met de aparte themakamer ‘gastvrijheid’. Hier kun je zien hoe we z’n allen ieder jaar weer in staat zijn om tienduizenden wandelaars een goed bed aan te bieden. Het ruime aanbod varieert van slapen in sportzalen, in hotels, op campings, op Heumensoord en de talrijke AirBnB en Bed & Breakfast adressen.
Wandelen door de tijd is nog tot 4 september 2016 te zien in Museum het Valkhof in Nijmegen. Voor kinderen is er een speciale route uitgezet en zij krijgen een rode rugzak bij de receptie.
© tekst, video en foto’s Wilma Lankhorst © gebruik foto’s met dank aan Museum het Valkhof en alle aanbieders van collectiestukken. Gastvrijheid o.a. in B&B St. Anna, St. Annastraat 208 Nijmegen