Het Drents Museum heeft er in het najaar van 2024 een nieuwe vestiging bijgekregen. Museum de Buitenplaats in Eelde valt nu ook onder de artistieke leiding van het museumteam uit Assen. Voor de openingstentoonstelling is gekozen voor een ode aan de natuur zoals die rond 1900 werd gevierd. De natuur buiten is nu in de winterstand, in de Buitenplaats ervaar je de natuur in volle bloei met orchideeën, rozen, lelies, anemonen en anjers. Ontdek de Power to the Flower en gun jezelf wat extra kleur in deze koude, winterse dagen.

1900: de Nieuwe Kunst

Tijdens de eeuwwisseling van de 19de naar de 20ste eeuw is in de kunstwereld de Nieuwe Kunst ontstaan. Vele kennen deze beweging onder de Franse naam: Art Nouveau. Voor de duidelijkheid Art Nouveau is geen schilderstijl maar een combinatie van decoratieve kunsten in de architectuur en grafische (poster)kunst. Het begon allemaal rond 1890 in België en verspreidde zich van daaruit relatief snel uit over Europa en de Verenigde Staten. In verschillende landen kreeg deze uiting een eigen naam zoals Jugendstil in Duitsland, Modernista in Spanje, Sezessionstil in Oostenrijk en de Nieuwe Kunst in ons land. Kenmerkend in deze werkwijze zijn exotische golflijnen zoals draaiende stengels en bloemen, ronde vrouwelijke vormen en gracieuze arabesken. 

De natuur als inspiratiebron

De natuur is de grote inspiratiebron. In de art-nouveaustijl is er nooit sprake van symmetrie. De linker- en rechterkant van het ontwerp zijn nooit hetzelfde, ze lopen wel mooi in elkaar over zoals je dat ziet in een klimop. Door stijlelementen van de Nieuwe Kunst toe toepassen op functionele objecten zoals serviezen, stoelen, trapleuningen werden deze alledaagse objecten verheven tot een kunstvoorwerp. In Wenen heeft architect Wilhelm Beetz (1844-1921) zelfs toilet(gebouwen) ontworpen met deze nieuwe decoratieve vormen. Je kunt ze nog zien in het centrum van Wenen in de Irisgasse. In ons land heeft het Drents Museum in Assen maar liefst 40.000 objecten uit deze periode in haar collectie.

Bloemen in de Nieuwe Kunst

Bloemen staan symbool voor de Nieuwe Kunst. Met de komst van Museum de Buitenplaats begon er voor het Drents Museum ook een moment van nieuw leven. De bloem staat ook symbool voor een feestelijke kennismakingstentoonstelling met de nieuwe museumloot. Het team van het Drents Museum had keuze genoeg uit de ruime collectie in Assen. Naast kunstnijverheid objecten zoals meubels, stoffen, keramiek, behang en sieraden is hier ook gekozen naar een uitstapje naar de schilderkunst in die dagen. Kunstenaars gaven bloemen een symbolische betekenis, een codetaal die veelvuldig in de kunst wordt gebruikt. Zo staat de lelie voor onschuld en spiritualiteit, de roos voor liefde en wederopstanding en wordt de zonnebloem gebruikt als symbool voor kracht en vertrouwen. Al deze elementen zie je veelvuldig terug in de expositie Power to the Flower.

Codetal van bloemen

De objecten in de tentoonstelling zijn onderverdeeld in verschillende thema’s zoals bloemen van hoop, bloemen van liefde, van troost, van kracht en van onschuld. Bij elk thema wordt een korte uitleg gegeven waardoor je wordt meegenomen in het denkproces van de kunstenaar c.q. de ambachtslieden. Ik heb deze openingstentoonstelling ervaren als een warm welkom in Eelde. Enthousiaste vrijwilligers bij de entree geven je een korte introductie over de expositie. Als je meer wil weten over bepaalde bloemen kun je via een QR-code bij de werken meer informatie vinden over de afgebeelde bloemsoorten. Er is ook een verwijzing naar een bloemenroute, ontworpen door het Drents Landschap. Helaas kon ik hierover geen extra informatie vinden. Misschien volgt er in de aanstaande lente meer uitleg.

Nijsinghhuis

Wie nog meer kleur wil ontdekken kan ik een bezoek aan het Nijsinghhuis van harte aanbevelen. Dit historische gebouw is onderdeel van de Buitenplaats en ligt naast het museum en de historische boomgaard. Voor een rustmoment is er een gezellig museumcafé, Brasserie Röling met uitzicht op het museum en de waterpartij.

Museum de Buitenplaats

Museum de Buitenplaats is een relatief jong museum. Jos en Janneke Van Groeningen gaven architectenbureau Alberts & Van Huut in 1996 opdracht voor de bouw. Dit bureau legt de nadruk op de menselijke maat, integratie tussen architectuur en natuur, en het welbevinden van de mens. De ontwerpers beschouwen hun werk als een verlengstuk van de natuur. Het museumpaviljoen wordt voor een groot deel omgeven door een vijver waarin straks de waterlelies weer volop bloeien. Naast het museum is er een grote tuin, een appelboomgaard met veel oude rassen en het kroonjuweel het 17de eeuw Nijsinghhuis.

Het Nijsinghhuis

Om dit huis te bezoeken moet je een aparte reservering maken en betaal je naast je museumticket een toeslag (2025 € 6.- p.p.). In het Nijsinghhuis zagen wij indrukwekkende muurschilderingen van verschillende vertegenwoordigers van de Noordelijke Figuratieven. Je ziet hier werk van onder andere Wout Muller (1946-2000), Clary Mastenbroek (1947), Matthijs Röling (1943-2024) , Olga Wiese (1944) en Pieter Pander (1962). Helaas kan ik je hier geen afbeeldingen laten zien, omdat fotograferen in dit deel verboden was. Het Drentse Landschap is eigenaar van het complex, ze verzorgen het beheer.

Power to the Flower is nog tot en met 6 april 2025 te zien in Drents Museum de Buitenplaats. Kijk hier voor de details.  MK=geldig.

© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met toestemming van en met dank aan het Drents Museum, de genoemde kunstenaars en alle bruikleengevers.