Handwerk in Zeeuws Museum
Zeeland kent een rijke traditie aan klederdrachten. Hand in hand hiermee gaat een uitgebreid handwerk-ambacht. Van jakken- en sluiermutsenmakers, tot rokkennaaisters en sieraden ontwerpers. Het Zeeuws Museum merkte dat rond 1950 deze eeuwenoude modetradities stil kwamen te liggen. Met de tentoonstelling ‘Handwerk’ probeert ze dit tij te keren. In het mode-atelier kunnen liefhebbers zelf aan de slag. Wat weet jij van de Zeeuwse klederdracht?
Opening met Zeeuwse striptease
Als we door de entree lopen, horen we een inspirerend muziekje in ons rechteroor. In een kleine hoekkamer staan twee stoelen. We nemen plaats en even later begint er een striptease video gemaakt door Paul en Menno de Nooijer. De twee jonge dansers zijn beiden in vol ornaat kleed volgens Zeeuwse klederdracht. anno 1850. Na een mooie choreografie van 12 minuten lopen ze uiteindelijk naakt het beeld uit waarbij de jongen zijn lange witte katoenen hemd losjes in zijn linker hand met zich meedraagt.
Handwerk in drie delen
De tentoonstelling ‘Handwerk’ is een compacte overzichtelijke expositie, verdeeld over drie ruimtes. Voor deze expositie deed ontwerper Antoine Peters onderzoek naar een 19e-eeuws kledingstuk, het jak. Dit onderdeel van het vrouwenkostuum bestaat uit één lap, dat op ingenieuze wijze wordt gevouwen. Peters heeft de geheimen van dit kledingstuk ontrafelt en deelt dat in de eerste zaal met de bezoeker.
De onthulling van Peters wordt aan beide kanten geflankeerd door twee grote vitrines waarin je een overzicht krijgt van de Zeeuwse klederdracht sinds 1750. Het aanbod in de vitrines is heel divers van een klepbroek uit Zuid-Beverland tot schootjak uit Walcheren, van dansschoenen tot met mozaïek ingelegde manchetknopen. De makers & dragers van de Zeeuwse klederdracht keken goed naar de trends in hun tijd. Je ziet hier een japon uit 1780 die geïnspireerd is op motieven uit bijvoorbeeld India.
Goed om te realiseren:
Van de puriteinse Zeeuwse vrouw werd verwacht dat zij zou kleden volgens de regels der zedelijkheid. Als zij buitenshuis verbleef, was het ongepast om haar lichaamsvormen te accentueren. Daarom droeg ze vaak een ruim vallende overjas. Zo leer je maar weer eens hoe weinig onze kledingtradities verschillen van andere, niet-westerse culturen.
Oud en nieuw komen samen
In de tweede zaal komen de tijdslijnen bij elkaar. Naast een complete set voor de vrouw, in traditionele Axelse dracht uit 1930, staan ontwerpen van jonge vrouwen die geïnspireerd zijn op de oude klederdrachten. Het zwarte korset van Tessa Adriaanse is hiervan een mooie voorbeeld. Op de grote schouw in deze zaal straalt het ‘Bruidje van Oud-Beijerland’ (1895) het origineel, van Thérèse Schwartze, hangt iets verderop in deze zaal. Op de grote wand links zie je op de achtergrond vergrote details uit het schilderij ‘Marktbezoek te Goes’ van Adriaan Wulffaart (1827). Op deze rode reproductie hangen allerlei schilderijen waarop je personages in Zeeuwse klederdrachten kunt zien. De derde wand biedt een collectie aan gesteven kappen. In de kleine filmzaal erachter krijg je tekst en uitleg van mevrouw Vos over de traditionele vouwtechnieken.
Handwerkplaats
De laatste zaal in deze tentoonstelling is de handwerkplaats. Hier worden workshops gegeven om oude ambachten over te dragen aan liefhebbers van nu. Er liggen patronen voor jakken en mutsen, aan het rek hangen jasjes uitgevoerd in blauw en het zwart-wit ontwerp van Antoine Peters. Via een videoprojectie kun je zien hoe kledingstukken worden gemaakt.
In de museumwinkel kun je naast patronen ook een boek met broeipatronen kopen waarin alle motieven staan van de verschillende Zeeuwse steden. Ook leuk is de uitgebreide collectie & variatie op de Zeeuwse knoop. Van gastenzeepje tot modern keramische sieraden.
Handwerk is een doorlopende expositie in het Zeeuws Museum in Middelburg. De jaktrui van Antoine Peters is nog te zien tot 29 mei 2016.
Gratis met de Museumkaart en de Rembrandt-kaart.
© tekst Wilma Lankhorst © gebruik foto’s met dank aan Zeeuws Museum en Antoine Peters